assi Deus vos perdon
1054.5 dized’agora vós un preit’a min, / Rui Martĩiz, assi Deus vos perdon||1489.20 Ai meu senhor, assi Deus vos perdon, / u é Joan Aranha, o vosso companhon / e voss’alferez, que vos ten o pendon? (det.) + ben que + vos + querer
O pronome vos participa, a carón doutros pronomes alternativos, nesta construción
54.24 por Deus, per que podestes vós saber / aqueste ben que vos eu sei querer?||76.21 E, mia senhor, se vos prouguer, / ben me devedes a parcir / ben que vos quer’...||111.2 Par Deus, Dona Maria, mia senhor ben-talhada, / do ben que vos eu quero non entendedes nada||111.5 o ben que vos eu quero, vós non o entendedes, / e entend’eu e sei o mal que me queredes||111.8 Non á, Dona Maria, nulh’omen, que soubesse / o ben que vos eu quero||135.18 Nen sera tan preguntador / null’ome que sábia de min / ren per que seja sabedor / [d]o ben que vos quix, pois vos vi||145.15-16 E, se me contra vós gran ben / que vos quero prol non tever||237.5-6 de vos dizer, sennor, o mui gran ben / que vos quero e quanto mal me ven||237.16 E, ja que vos comecei a dizer / ben que vos quero||247.9-10 mais, polo mui gran ben / que vos quero, máis me fez Deus coidar / que nunca vos veeria des i / se morress’, ...||258.2-3 [M]uito pun[n]ei de vos negar, / sennor fremosa, o gran ben / que vos quero||258.6 mais ja per ren / no[n] ei poder de me guardar / que vos non aja de fazer, / do ben que vos quero, saber||261.3 assi vejo que contra vós gran ben / que vos quero non me val nulla ren||413.5 e polo ben que vos quer’outrossi, / ai meu lume, doede-vos de min!||542.13-14 Des que vos vi, sempr’o maior / ben que vos podia querer / vos quigi a todo meu poder||542.15 sempr’o maior / ben que vos podia querer / vos quigi a todo meu poder||553.2 Nunca vos ousei a dizer / o gran ben que vos sei querer, / senhor deste meu coraçon||911.4-5 ca non leixarei a trobar / nen a dizer, ... / ..., o mui gran ben / que vos eu quero, mia senhor||911.10-11 mai-lo ben [direi] / que vos eu [quero, mia senhor,||1090.9 por én nunca me poden entender / o mui gran ben que vos eu sei querer ben vo-lo digo
Ben vo-lo digo pode incluír outro elemento inicial (e, eu)
595.3 – Non poss’eu, meu amigo, / con vossa soidade / viver, ben vo-lo digo||661.2 Trist’anda, mia madr[e], o meu amigo, / e eu triste por el, ben vo-lo digo||676.12 Por mui gran coita que á consigo, / madre velida, ben vo-lo digo||727.3 dizen-mi, ben vo-lo digo, / que é ja de min partido||828.2 Menti-lh’e vai-mi sanhudo, mia madre, ben vo-lo digo||1040.3 Que mui de grad’eu faria / prazer ao meu amigo, / amiga, ben vo-lo digo||1152.10 E, se me vós guardades, ben vo-lo digo, / d’ir a San Servando veer meu amigo, / morrerei [d’amores]||1266.3 porque se foi meu amigo / con sanha, ben vo-lo digo||1276.4 – Ai mia senhor, ei gran medo / de tardar, ben vo-lo digo 777.3 que ven aqui, e ben vo-lo [digo], / por falar vosc’, ...||1153.1 Trist’and’eu, velida, e ben vo-lo digo, / porque mi non leixan veer meu amigo||1160.4 ca me fazedes trist’andar / por vós, eu ben vo-lo digo ben vo-lo juro
830.4 nunca fui leda nen dormi, / ben vo-lo juro, des enton||1618.16 Ben vo-lo juro, amigo[s], sen falha, / non sei eno mundo aver que a valha ben vos digo
551.3 Ũa pastor ben-talhada / cuidava en seu amigo / e estava, ben vos digo, / per quant’eu vi, mui coitada||596.5 nunca molher deve, ben vos digo, / muit’a creer per juras d’amigo||596.19 E assi farei eu, ben vos digo, / por quanto vós passastes comigo||617.4 pois que a el praz, / praz a mí, ben vos digo||664.1 Ai madre, ben vos digo: / ... ||940.4 que é viv’e namorado / d’outra dona, ben vos digo ben vos juro
696.16 pois per al non pode guarir, / ben vos juro, per bõa fe||1665. ca noutro dia quand’eu entrei i, / ben vos juro, que tem ... vida, vi / a Peixota su u[n] leito jazer por ben que + vos + verb. amb valor intensificador
'porque + pron. pers. + verb. + ben'
O pronome vos participa nesta construción, onde ben tamén podería ser considerado adverbio, pola ausencia de artigo
75.13-14 E, pois por ben que vos eu sei / querer me fazedes assi / viver||506.5 por mesura que en vós á / e por ben que vos estara, / ... / de vos amar non vos pes én / senhor||558.2-3 Que prazer avedes, senhor, / de mi fazerdes mal por ben / que vos quig’e quer’!||558.2-3 Que prazer avedes, senhor, / de mi fazerdes mal por ben / que vos quig’e quer’!||856.6 u eu, por ben que vos quero, por én, / non aver ben de vós per nulha ren que Deus vos perdon
Esta frase desiderativa iniciada por que constitúe unha variación estilística a respecto das formulacións convencionais con assi ~ se ~ si
387.15 – Mia sennor, que Deus vos perdon, / nembre-vos quant’afan levei / por vós||863.16 e, que Deus vos perdon, / pois mi assi cega [vosso parecer, / se cegu’assi quantos vos van veer!] que Deus vos valha
Esta frase desiderativa iniciada por que constitúe unha variación estilística a respecto das formulacións convencionais con assi ~ se ~ si
559.11 mais, senhor, que Deus vos valha, / por quanto mal ei levado / por vós, aja én por grado / veer-vos||766.1 Amigas, que Deus vos valha, quando veer meu amigo / falade sempr’ũ’às outras enquant’el falar comigo que vos valha Deus
Esta frase desiderativa iniciada por que constitúe unha variación estilística a respecto das formulacións convencionais con assi ~ se ~ si
863.10 e, que vos valha Deus, / pois mi assi cega [vosso parecer, / se cegu’assi quantos vos van veer!] se Deus vos ampar ~ se Deus vos empar
▸1136.10 e dized’ora, se Deus [vos] ampar / por que mi an[dades tan triste chorando.||1140.6 ai meu amigo, dizede, se Deus vos ampar: / ... ▸1186.4 – Non vos pes, madre, se Deus vos empar, / irei veer se ven meu amig’i se Deus vos dé ben
1029.7 – Por que fezestes, se Deus vos dé ben, / filha, quanto vos el vẽo rogar se Deus vos perdon ~ si Deus vos perdon
▸52.20 dizede, se Deus vos perdon, / sera ben d’eu assi morrer?||296.12 Ai coita do meu coraçon, / dizede, se Deus vos perdon, / que vos non doedes de min: / ... ||382.22 Do que diran pois, se Deus vos perdon, / por vós, sen[h]or, quantos no mundo son, / leade todo e fazed’end’un feixe||437.14 Pois m’en tal coita podedes valer / come de morte, se Deus vos perdon, / que diredes, fremosa mia sennor, / u vos aquesto preguntado for||500.19 E por én, se Deus vos perdon, / coita deste meu coraçon, / a quen direi o meu pesar?||590.15 – Amigo, dizede, se Deus vos perdon, / o que eu i faça, ca eu non o sei||631.1 Ai boa dona, se Deus vos perdon, / que vos non pes do que vos eu direi||685.15 vivede migo, se Deus vos perdon||733.10 mais dized’ora, se Deus vos perdon: / ... ||819.10 – Non mi-o digades, se Deus vos perdon||823.9 dizede-mi ora, se Deus vos perdon, / que ést’aquest’ou por que o fazedes||877.19 dizede-m’ora, se Deus vos perdon, / quanto nacestes vós ant’a sazon / que encarnou Deus en Santa Maria||971.29 – Pero da Ponte, se Deus vos perdon, / no[n] faledes máis en armas||1005.10 mais dized’ora, se Deus vos perdon, / que perç’eu i se x’el morrer quiser||1024.9 mais, se o virdes, se Deus vos perdon, / dizede-lhi que lhi mand’eu dizer / que se [venha mui ced’...||1029.13 – Por que fezestes, se Deus vos perdon, / filha, quanto vos el vẽo dizer||1136.4 e venho-vos por esto preguntar / que me digades, se Deus vos perdon, / por que mi andades tan triste chorando||1162.3 – Quen ést’, ai filha, se Deus vos perdon? / Que mi-o digades gracir-vo-lo-ei||1186.9 – Non vos pes, madre, se Deus vos perdon, / [irei veer se ven meu amig’i]||1187.3 e dized’ora, se Deus vos perdon, / ..., / com[o] ousastes viir ant’os meus / olhos, amigo, por amor de Deus?||1248.11 mais, pois lh’eu poss’a tal coita valer / come de morte, se Deus vos perdon, / vós [catad’i o que devo fazer]||1307.10 e, se Deus vos perdon, / non vos enten[dan, per ren que seja, / que vos eu mand’ir u vos el veja]||1508.19 e dized’ora, se Deus vos perdon: / ... ||1531.1 – Rei Don Alfonso, se Deus vos perdon, / desto vos venho [ora] preguntar||1611.5 Que bispo sedes, se Deus vos perdon, / que passastes ora per min e non / me falastes ▸190.9 dizede-mi ora, si Deus vos perdon, / ..., / mia sennor fremosa, que prol vos ten / [a vós de quanto mal me por vós ven?] se Deus vos valha
930.4 Irei, se Deus vos valha, / por non meter en falha / meu amigo, [no monte]||1016.10 e, pois que morremos, / amigo, se Deus vos valha, / algun conselh’i ajamos / [ante que assi moiramos]||1385.4 e fazed’ora [a]tanto por mí, / se Deus vos valha se Nostro Senhor vos empar
1264.4 fazed’e[n]d’o que vos direi, / se Nostro Senhor vos empar se Nostro Senhor vos perdon
679.2 Irmãa, o meu amigo, que mi quer ben de coraçon / e que é coitado por mí, se Nostro Senhor vos perdon, / treide-lo veer comigo||732.7 – Se Nostro Senhor vos perdon, / pois aqui sedes coitado, / quando fordes alongado, / por Deus, que faredes enton? se vos valha Deus
276.10 sennor de min e do meu coraçon, / dizede-m’esto, se vos valla Deus||590.4 – Dized’, amigo, que poss’eu fazer i / en aqueste feito, se vos valha Deus||1213.4 Non mi-o neguedes, se vos valha Deus se vos venha ben
719.8 dizede, se vos venha ben, / se vos disse novas alguen / dos que el-rei levou sigo O verbo mentir e errar son moi utilizados na frase formularia por non mentir / errar (coa variante per non mentir), que con frecuencia inclúe tamén o interlocutor (vos) e o suxeito (sempre eu e, nunha única ocasión, ome)
por vos non errar
'sen dúbida, con certeza'
1472.10 des i os outros, por vos non errar, / ar querran-vos por alhur cometer por vos non mentir
'con certeza, verdadeiramente, sinceramente'
O verbo mentir e errar son moi utilizados na frase formularia por non mentir / errar (coa variante per non mentir), que con frecuencia inclúe tamén o interlocutor (vos) e o suxeito (sempre eu e, nunha única ocasión, ome)
25.19 e ja máis, por vos non mentir, / macar [m’end’eu quisesse al non / queria o meu coraçon]||339.18 e, por vos non mentir, / quero-m’end’ir||391.11 mais, por vos non mentir, / enquant’eu vos, mia sennor, vir, / sempre m’eu querria viver / e atender e atender||806.14 ca mi ven dela, por vos non mentir, / mal se a vej’e mal se a non vir||947.2 Dizen, senhor, que non ei eu poder / de veer ben, e, por vos non mentir, / gran verdad’é||951.10 e, por vos non mentir, / quantas máis donas, senhor, ala vi, / [tanto vos eu mui máis precei des i]||1131.5 fiquei, fremosa, por vos non mentir, / pequena e del [namorada]||1186.11 – Filha fremosa, por vos non mentir, / vej’eu as barcas pelo mar viir / en que se foi voss’amigo d’aqui||1212.10 mais eu, fremosa, por vos non mentir, / non vi depois prazer [de nulha ren<||1242.1 Pesa-m’, amiga, por vos non mentir, / d’ũas novas que de mí e do meu / amig’oi||1259.9 e, por vos non mentir, / se oj’i duas son / fremosas, eu serei / a ũa, ben o sei 113.16 mais, por vos eu non mentir, / non nas pudi departir||310.2 A mia sennor, que me foi amostrar / Deus por meu mal, por vos eu non mentir, / ..., / muit’ouve gran sabor de m’enganar||377.7 Por quanto ben, por vos eu non mentir, / Deus en vós pôs vos am’eu máis que al||440.7 E, mia sennor, por vos eu non mentir, / sen vosso ben non poss’eu guarecer||1665.19 mais pescad’outro, pera despender, / mui rafece, por vos eu non mentir 6.20 ca, por vos ome non mentir, / non á ela tal parecer / con que s’assi possa asconder