s

Glosario

Voces do S
[últ. rev.: 10/05/2023]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
sazon ~ sazone s. f.
1. 'tempo'
Sazon no sintagma gran sazon equivale a ‘moito tempo, durante moitísimo tempo’. Aparece case sempre asociado ao verbo aver, en xeral con presenza do adverbio i

1.22 Amor, pois [que] eu al non ei / nen averei nulha sazon / senon vós||23.15 mia senhor fremosa (que v[o]s eu non / averei nunca nen ũa sazon||47.24 por én non / vos amarei nulha sazon||52.6 que non sei eu est’en sazon / de por én conselh’i poer?||66.4 ca, ben de-la sazon / que vos eu vi e que vosco falei, / Deu-lo sabe, ca nunca desejei / ben deste mundo se o vosso non||67.9 ca non ést’outre se eu non / que mi-a tive de-la sazon / que eu primeiramente vi||88.1 Ja m’eu, sennor, ouve sazon / que podera sen vós viver / u vos non viss’, ...||152.12 ca non / m’ei a partir d’aqui nulla sazon / aguardando que lle possa falar||230.17 e pode sempre nas cousa[s] que son / e pode poder en toda sazon||235.22 Mais a que sazon que m’eu acordei / quando a non posso per ren veer / nen quando non poss’i consell’aver!||240.21 E quen / sofreu tantas coitas tan gran sazon?||243.17 sempr’eu coidei que verria sazon / que ll’ousaria eu algũa ren / dizer do ben que ll’eu quer’, ...||255.7 Por quanta coita, ben de-la sazon / que vos eu vi, sempre por vós levei||289.14 Porque sei ben que nunca prenderei / dela prazer per el nulla sazon||339.9 E non ouvera pois quen o servir / com’eu servi, nen tan longa sazon||347.1 Neguei mia coita des ũa sazon||354.1 Sazon sei ora, fremosa mia sennor, / que eu avia de viver gran sabor||362.1 Por Deus, sennor, tan gran sazon / non cuidei eu a desejar / vosso ben a vosso pesar||367.7 Esto me fez viver de-la sazon / que m’eu quitei d’u era mia senhor||523.13 pois que non / vejo de mí nen d’al, nulha sazon, / prazer, nen veerei ja||543.13 Tantas coitas passei de-la sazon / que vos eu vi, [senhor], per bõa fe, / que non poss’osmar a maior qual é||562.9 Non pudi nunca partir de chorar / estes meus olhos ben de-la sazon / que vos viron, senhor||626.1 Tal sazon foi en que eu ja perdi / quanto ben ouv’...||626.8 E, quand’en outra sazon perdi eu / aquel gran ben, log’i cu[i]dei que non / perdesse coita do meu coraçon||626.22 Por én na sazon en que m’eu quei[x]ei / a Deus||649.6 Ouv’én por vós tal coita eno meu coraçon / que nunca vos cuidar’a veer nulha sazon||689.2 Amig’ouv’eu a que queria ben, / tal sazon foi||691.14 se se foi esta vegada, / ar verra-s’outra sazon||710.8 Non cuidei que tan gran sazon / el podesse per ren guarir / sen mí||765.14 En pouca sazon / de parecer todas vençudas son||772.4 mui ben sei eu que m’ouvestes / grand’amor e estevestes / mui gran sazon ben comigo||817.8 senon cuidar como mi faz Deus mal / en me partir de nunca ja saber / vosso mandado, nen ũa sazon||830.10 pois meu amigo en cas d’el-rei / me tarda tan longa sazon?||877.20 quanto nacestes vós ant’a sazon / que encarnou Deus en Santa Maria||977.18 nen por sen[h]or tan gran coita sofrer / com’el sofre á mui longa sazon||979.25 nen é razon / nen eu non perderei afan, / mal pecado, nulla sazon||984.19 Tal sazon foi que me tev’en desden / quando me máis forçava seu amor||996.10 ca non ei sazon / de lle falar en q[uanto mal me ven,||1007.20 E, se me a min Deus quisesse atender, / per boa fe, ũa pouca sazon, / eu post’avia no meu coraçon / de nunca ja máis neũu ben fazer||1037.3 O meu amigo forçado d’amor, / pois agora comigo quer viver / ũa sazon||1064.10 no mund’outra cousa non á / que me coita nulha sazon / tolha se Deus ou morte non||1092.26 grave dia foi por mí de-la sazon / que eu a vi, grave dia||1115.5 ca non sera tan pequena sazon / que sen vós more, se Deus mi perdon||1117.16 máis me valria log’en me matar / se m’oito dias tan gran sazon for||1117.22 forte preito tenho começado, / pois m’oito dias foi tan gran sazon!||1128.1 Sazon sei eu que non ousei dizer / o mui gran ben que quer’a mia senhor||1128.8 [e] naquela sazon / de dur diria quant’ora direi||1216.19 E fui eu fazer oraçon / a San Clemenç’e non vos vi, / e ben des aquela sazon, / meu amig’, avẽo-m’assi: / ... ||1237.23 e quen molher rafec’, á gran sazon, / quer ben non pode fazer se mal non||1395.23 E ora ainda mui grand’infançon / si quer foder, que nunca foi sazon / que máis quisesse foder||1414.3 Pero d’Ambroa, sempr’oi cantar / que nunca vós andastes sobre mar / que med’ouvessedes nulha sazon||1474.13 dous ou tres clerigos, ũa sazon / ... ||1489.5 escud’a colo en que sev’un capon / que foi ja poleir’en outra sazon||1575.18 e, se move, tremen-lh’as conjunturas / come doente de longa sazon||1596.11 E ben nos quis Deus de morte guardar / Paai Rengel e outros dous enton / d’ũa lide que foi en Ultramar, / que non chegaran aquela sazon||1670.11 dás a vender / melhor capa velha d’outra sazon
38.8 Sempr’eu a Deus por mia morte roguei / gran sazon||44.1 Muito per-á ja gran sazon / que mia senhor mui gran pesar / non oiu||93.24 ca, Deu-lo sab’, á gran sazon / que desejei máis d’outra ren||156.11 e á mui gran sazon, / mia senhor fremosa, que non / ouve de min nen d’al sabor||167.17 que foi trist’, á i gran sazon, / polo seu ben||172.11 e fez-me ja pavor perder / de mia mort’, á i gran sazon||173.14 que nunca ousei dizer / a coita que me fazedes aver, / que neguei sempr’, á i mui gran sazon||226.10 De querer ben outra moller / punnei eu á i gran sazon||240.15 E assi guaresc’, á mui gran sazon, / coidando muit’, e non sei que fazer||264.3 Punnar quer’ora de fazer / a meus ollos mui gran prazer / que lles non fiz á gran sazon||290.2 Dizen-mi as gentes por que non trobei / á gran sazon e maravillan-s’én||329.3 e vós mui graves, á i gran sazon, / coitas sofredes||337.1 Coitado vivo, á mui gran sazon, / que nunca ome tan coitado vi / viver no mundo des quando naci||338.8 e ben vos juro que á gran sazon / que rog’a Deus por mort’, e por al non||343.4 doede-vos vós de min e dos meus / olhos que choran, á mui gran sazon||368.8 ca, per bõa fe, á mui gran sazon / que ei eu [gran] medo de mia senhor / mui fremosa||395.1 Gran sazon á que eu morrera ja / por mia sennor desejando seu ben||430.13 ca mui gran sazon / á que a quis e desejei por én||436.10 e quanto mal sofri á gran sazon, / e qual pavor de mort’...||508.7 En tan gran coita viv’, á gran sazon, / por vós, senhor||519.3 Quen vos mui ben visse, senhor, / con quaes olhos vos eu vi, / mui pequena sazon á i||522.9 e, amigo, punhad’en lhi dizer, / pois tanto mal sofro gran sazon á, / que se doia ja do meu mal||546.13 Tal coita sofr’, á gran sazon||571.1 Amiga, muit’á gran sazon / que se foi d’aqui con el-rei / meu amigo||581.13 Ela trabalha-se, á gran sazon, / de lhi fazer o vosso desamor / aver||658.2 Ai madr’, o meu amigo, que non vi / á gran sazon, dizen-mi que é ‘qui:||668.1 Par Deus, amigo, muit’á gran sazon / que vos non vi||696.7 Gran sazon á que me serviu / e non mi-o leixastes veer||718.5 Gran sazon á, madre, que o non vi||777.13 Gran sazon á que meu ben demanda, / e nunca pôde comigo falar||804.12 mais-lo gran ben, á i mui gran sazon, / eu vo-lo quer’, ...||821.2 Amiga, ben cuid’eu do meu amigo / que é morto, ca muit’á gran sazon / que anda triste o meu coraçon||821.5 Porque á gran sazon que non oi / nen un cantar que fezesse por mí||823.7 – Mui trist’andades, á mui gran sazon, / e non sei eu por que nen por que non||847.1 Roguei-vos eu, madre, á i gran sazon, / por meu amig’, ...||847.7 Gran sazon á, madre, que vos roguei / que o leixassedes migo falar||865.17 dis[s]eron-me que non / morava i avia gran sazon||952.10 queria gran sazon viver / porque sempr’atendo aver ben / [da dona que quero gran ben]||1007.8 Aqueste mundo, par Deus, non é tal / qual eu vi outro, non á gran sazon||1014.7 E gran sazon á ja, per bõa fe, / que el[e] meu ben podera aver||1086.14 E ant’eu ja [a] morte querria / ca viver com’eu viv’á gran sazon||1112.8 ca ‘ssi fiz eu, mui gran sazon á ja, / por ũa dona que mi coita dá||1114.4 sol non vou i e á mui gran sazon / que non fui i||1211.2 Mandad’ei migo qual eu desejei, / gran sazon á, madre, per bõa fe||1213.3 por que tardastes á mui gran sazon?||1221.2 Amiga, grand’engan’ouv’a prender / do que mi fez creer mui gran sazon / que mi queria ben de coraçon, / tan grande que non podia guarir||1241.1 Amigo, sei que á mui gran sazon / que trobastes sempre d’amor por mí||1255.1 Gran sazon á, meu amigo, / que vos vós de mí partistes / en Valong||1312.2 Senhor, por que eu tant’afan levei, / gran sazon á, por Deus, que vos non vi||1366.13 Non neg’eu que tregoa de’i / ao brial, á sazon i, / e aa rengelhosa||1389.10 de que paga os que o aguardaron / á gran sazon||1401.16 – Senhor, direi-vos que oi dizer / a quen del foi coitado gran sazon||1405.13 Oi dizer por vós que á sazon / que ve[e]des quanto, pois me deito / e dormesco e dórmio ben a feito||1488.16 E seus parentes teen por guisado / que se casass’á i [mui] gran sazon||1519.3 gran sazon á que m’est’aven / e nunca i ja farei al||1662.15 Ca vos vi eu aqui mui gran sazon / e non vos vi por trobador meter||1672.24 E ben vos faç’, amigo, sabedor / que andaredes, por esta razon, / per portas alhẽas mui gran sazon||1677.19 com’andas tu assi pelas pousadas, / Marinha Mejouchi, á mui gran sazon
1572.12 ca atal era outr’amor de meu tio / que se botou á pouca de sazone
2. 'momento, ocasión, circunstancia; momento propicio para algo'
11.1 Sazon é ja de me partir / de mia senhor||86.8 Mais, de pran, algũa sazon / an esses sabor d’outra ren||142.12 se lles Deus algũa sazon / aguisou de vo-lles mostrar / ou d’oiren de vós falar||211.21 e provei-o e pois, quand’én / me quis partir, non foi sazon / de m’én partir||272.13 E na sazon que lles eu entendi / que eles avian de a veer / maior sabor, ... / ..., levei-os eu ali||279.16 e direi-vos, sennor, des qual sazon||288.15 que El me torn’en algũa sazon / u vos eu veja||373.19 que, se oisse en algũa sazon / alguen falar en algun ben, que non / [...]||432.11 que me non diz en algũa sazon / que lle fiz ou por que me quer matar||566.15 ca, se non souber algũa sazon / o ben por vós, por que eu mal sofri, / non tenh[o] eu ja i se morte non||685.14 Se queredes que vos eu faça ben, / ai meu amigo, en algũa sazon, / vivede migo||882.5 pero aven que algũa sazon / arç’e mi afog’e moiro||934.14 Nunca vos máis paredes ante min / se vos en algũa sazon d’ala / con meus desejos veerdes aca||960.8 E, se m’El fezer algũa sazon / viver con ela quanto mi aprouguer, / esses dias mi cont’El, se quiser||1192.15 faça-vos Deus en algũa sazon / seer migo tan led’e tan pagado||1237.20 o rafec’ome, a que Deus quer dar / entendiment’, en algũa sazon, / de querer ben a mui bõa senhor||1247.3 e non catades tempo nen sazon / a que venhades comigo falar||1247.8 ca noutro dia chegastes aqui / atal sazon que ouv’én tal pavor||1247.15 e cata temp’e sazon pera ir / u ela ést’, ...||1383.10 mais non é sazon / de chos querer omen sofrer||1415.4 Abadessa, Nostro Senhor / vos gradesca, se lhi prouguer, / porque vos nembrastes de mí / a sazon que m’era mester / u cheguei a vosso logar||1449.10 As que son d’ũa natura / junta[n]-s’a certas sazões / e fazen sas criações||1561.5 teendo-as sãas e vivas / e ben sangradas con [boa] sazon

aver sazon 'estar na sazón, ser o tempo de'
541.10-11 sõo sabedor / que os que troban quand’a frol sazon / á, e non ante, ... / non an tal coita qual eu ei sen par
seer sazon que 'haber tempo que'
33.13 Ja foi sazon que eu foi acordado, / se vos visse, por vos ja-que dizer;||94.1 Ja foi sazon que eu cuidei / que me non poderi’Amor / per nulla ren fazer peor / ca me fazi’enton||408.2-3 ca dis[ses]tes por mí / que foi ja temp’e que foi ja sazon / que vos prazia d’oirdes enton / en mí falar||741.1-2 O voss’amig’, amiga, foi sazon / que desejava no seu coraçon / outra molher

a pouca de sazon loc. adv. temp. 'de aí a pouco tempo'. Cf. en pouca de sazon
992.4 sei ca mia mort’oiredes / a mui pouca [de] sazon||1019.9 saberedes a pouca de sazon / que nunca disse de vós se ben non
(a) toda sazon loc. adv. temp. 'sempre, decote'
421.11 mais eu pedi-lla-ei toda sazon / atá que mi-a dé enquant’eu viver||478.20 nen d’armas porque quebranto / e chanto / ven delas toda sazon||984.8 en qual coita me seus desejos dan / toda sazon||1244.2 Vossa menag’, amigo, non é ren, / ca de pran ouvestes toda sazon / a fazer quant’eu quisesse e al non
126.12 e a toda sazon / ten con eles Amor, e non / poss’eu con tantos guerr[e]ar
en esta sazon loc. adv. temp. 'agora'. Cf. esta sazon
72.25 cousa faria sen razon / eu se mi assi fosse cuitar / con mia mort’, en esta sazon / que me vós fazedes morrer||1665.16 E, se de min quiserdes aprender / qual part’á de cima en esta sazon
en pouca de sazon loc. adv. temp. 'de aí a pouco tempo'. Cf. a pouca de sazon
1641.17 baratei ben, / ca en pouca de sazon / aque-m’un infançon ven
esta sazon loc. adv. temp. 'agora'. Cf. en esta sazon
989.2 Que ben se soub’acompanhar / Nostro Senhor esta sazon