135 [= Tav 97,19]
Muitos me veen preguntar

Muitos me veen preguntar,
mia sennor, a quen quero ben,
e non lles quer’end’eu falar
con medo de vos pesar én,
nen quer’a verdade dizer;
mais jur’e faço-lles creer
mentira por vo-lles negar
e porque me veen coitar
do que lles non direi per ren:
ca m’atrev’eu en vos amar;
e, mentr’eu non perder o sén,
non vos én devedes temer,
ca o non pod’ome saber
per min se non adevinnar.
Nen sera tan preguntador
null’ome que sábia de min
ren per que seja sabedor
[d]o ben que vos quix, pois vos vi;
e, pois vos praz, nega-lo-ei
mentr’o sén non perder, mais sei
que mi-o tollerá voss’amor.
E, se per ventura assi for,
que m’ar pregunten des aqui
se sodes vós a mia sennor
que amei sempre e servi,
vedes como lles mentirei:
d’outra sennor me lles farei,
ond’aja máis pouco pavor.
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 
 
20
 
 
 
 
25
 
 
 

Manuscritos


A 48, B 160

Edicións


I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 103-104); Bertolucci Pizzorusso (1992 [1963]: 86-87 [= LPGP 649]); Littera (2016: II, 123-124).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 65); Carter (2007 [1941]: 30-31); Machado & Machado (1949: I, 239-240); Arbor Aldea (2016b); Rios Milhám (2017: I, 135).
III. Antoloxías: Jensen (1992: 226); Ferreiro & Martínez Pereiro (1996b: 138); Fidalgo (2009a: 60).

Variantes manuscritas


2 quen] queu B   3 lles] lhis B   4 vos] uos A   6 faço-lles] facolhis B   7 lles] lhis B   9 lles] lhis B   10 vos] uos A   12 temer] atemer B   15 Nen] Nō B   16 null’ome] nullome B   18 quix] quis B   19 vos] uos A   20 mentr’o] metro B   23 ar] er B   25 amei sempre e servi] ame q̄ semp’ ƥuj B   26 lles] lhis B   27 lles] lhis B

Variantes editoriais


1 Muitos] Muitus Bertolucci Pizzorusso; veen] vẽem Michaëlis, Bertolucci Pizzorusso : vêm Littera   3 lles] lhis Bertolucci Pizzorusso   4 vos] vos Michaëlis : vus Bertolucci Pizzorusso   6 lles] lhis Bertolucci Pizzorusso   7 lles] lhis Bertolucci Pizzorusso   8 veen] vẽen Michaëlis, Bertolucci Pizzorusso : vêm Littera   9 lles] lhis Bertolucci Pizzorusso   10 vos] vus Michaëlis, Bertolucci Pizzorusso   12 vos én devedes temer] vus devedes a temer Michaëlis, Bertolucci Pizzorusso : vos devedes a temer Littera   14 per] por Michaëlis   15 Nen] Non Bertolucci Pizzorusso   16 min] mi Michaëlis   17 per] por Michaëlis   18 vos] vus Michaëlis, Bertolucci Pizzorusso; quix] quis Bertolucci Pizzorusso, Littera; vos] vus Michaëlis, Bertolucci Pizzorusso   22 ventura] ventur’ Michaëlis   23 ar] er Bertolucci Pizzorusso   25 amei sempre e servi] am’e que sempre servi Bertolucci Pizzorusso   26 lles] lhis Bertolucci Pizzorusso   27 lles] lhis Bertolucci Pizzorusso

Métrica


Esquema métrico: 4 x 8a 8b 8a 8b 8c 8c 8a (= Tav 100:48)

Encontros vocálicos: 16 sá·bia; 21 mi-‿o; 22 ventura‿assi

Notas


Texto
  • *

    Esta cantiga comparte incipit (e tema) cunha composición de Pero d’Armea, cuxa primeira estrofa presenta un desenvolvemento similar:
              Muitos me veen preguntar,
              senhor, que lhis diga eu quen
              ést’a dona que quero ben;
              e con pavor de vos pesar
              non lhis ouso dizer per ren,
              senhor, que vos eu quero ben (1088.1-6).

  • 7

    Na poesía trobadoresca galego-portuguesa é moi frecuente o encontro dos pronomes vos e lhe (ou lhi) polo frecuente uso de vos como dativo ético, resolto cunha asimilación da consoante alveolar á lateral palatal (106.14, 135.7, 142.13, 216.18, 254.16, 393.15, 490.13, 562.11, 722.16, 767.2, 819.2, 971.17, 1121.18, 1648.12), coa única excepción en 1388.8. A mesma solución se encontra nas Cantigas de Santa Maria (CSM 135.69, 151.38, 203.4, 265.102), mesmo algunha vez na secuencia pois + lle: e poy-ll’ ouveron comprada, | un dia ante da luz / moveron do porto Dovra (CSM 35.115); e poi-ll’ alçaron a mesa, | foi catar logo correndo / logar en que o fezesse (CSM 45.37); foi enton ela moi leda | poi-ll’ el diss’ onde ve͂era (CM 55.72).

  • 10

    Téñase en conta que atrever-se, á parte da preposición a e de, rexe tamén a preposición en noutra ocorrencia co valor de ‘atreverse, ousar’ (663.8), e, especialmente, sempre que significa ‘confiar en, fiarse de’ (174.8, 978.9, 134.4, 1599.11).

  • 12

    A lección de B, coa preposición a na perífrase obrigativa dever + infinitivo (en A a preposición está cancelada) fai hipermétrico o verso (cfr. nota a 55.17). Con todo, as edicións precedentes optaron por manter a preposición na perífrase e expunxir o pronome én.

  • 13-14

    Cfr. E des oimais non pod’El saber ren / de mia fazenda senon devinnar (254.13-14).

  • 14

    Sendo posíbel calquera das posibilidades, entre  senon (preposición ‘excepto’) e se non (condicional + negación), propomos a segunda opción, porque só alguén que tiver capacidades adiviñatorias poderá coñecer o que o trobador sente pola senhor, cuxo amor nega aos que o interrogan. 

  • 15

    Preguntador é formación lexical única na lingua trobadoresca e, en xeral, na lingua medieval.

  • 16

    A utilización da grafía <ll> (vs. <lh>) de B para a lateral palatal sonora no corpus das cantigas só se rexistra esporadicamente nos cancioneiros apógrafos italianos no indefinido nulho/a; noutras voces a súa aparición é un fenómeno extraordinario, pois só se rexistran cinco ocorrencias dese tipo. Cfr. nota a 199.33.

  • 18

    Para alén das formas quise (véxase nota a 56.14) e quiso (véxase nota a 53.16), quis pode presentar a variante monosilábica con palatalización da alveolar final quix (véxase nota a 74.13). Neste caso os manuscritos presentan lección diverxente, o mesmo que acontece entre os apógrafos italianos en 502.11 e 528.7.

    Por outra parte, o adverbio de reforzo ar tende á oposición ar A vs. er BV, aínda que existe lección coincidente ar AB en 140.20, 188.18, 198.28, 216.12, 243.25, 272.9, 277.12. Na realidade, a situación é aínda máis complexa, porque a oposición ar A vs. er B aparece en 134.15, 135.23, 137.29, 142.17, 176.6, 177.4 e 199.34, mais en 310.7 e 14 a oposición é inversa: er A vs. ar B. Cfr. tamén nota a 1310.7 e 383.19-20.

  • 23

    Sobre a variación ar ~ er véxase nota a 134.15.

  • 25

    Como é habitual, en caso de leccións equipolentes, priorizamos A sobre a lección de B, que combina o presente e o pasado, adoptada por Bertolucci Pizzorusso, tamén ten pleno sentido, pois o sentimento e servizo amoroso aínda está vixente.

Buscar
    Non se atopou ningún resultado