t

Glosario

[últ. rev.: 30/06/2022]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
terra s. f.
1. 'territorio, país, reino, rexión'
61.22 porque o faço, posso-a aver / e ena terra con ela morar||83.13 senon que podesse viver / na terra vosc’, ...||87.26 mais per muitas terras irei / servir outra:||103.2 Toda-las gentes mi a mí estraias son, / e as terras, senhor, per u eu ando / sen vós||103.7 En nen ũa terra non poss’eu achar / sabor sen vós||108.2 Agora me quer’eu ja espedir / da terra e das gentes que i son||108.13 pero das terras averei soidade, / de que m’ora ei a partir despagado||108.21 se das gentes algun sabor avia / ou das terras en que eu guarecia||108.28 ca sei de mí / quanto sofri / e encobri / en esta terra de pesar||110.16 leixar quer’a terra u vós sodes, senhor||114.2 Pero non fui a Ultramar, / muito sei eu a terra ben / per Soeir’Eanes que én ven,||119.8 E eles, ... / desejan sas terras assi / que non dormiron muit’á i||130.25 ca entendi que foi tan sen seu grado / que lle fogi da terra con pavor||171.7 E pera qual terra lh’eu fugirei?||194.9 pero que m’eu muitas terras andei, / nunca i tan fremosa dona achei / come vós||196.1 Que muit’á ja que a terra non vi / u ést’a mui fremosa mia sennor||203.25 E, quand’a terra vej’e o logar / e vej’as casas u mia sennor é||267.10 per que eu torne na terra viver / u mia sennor vi en tan grave dia||267.16 Mais, cativ’, eu de mellor que querria / de poder eu na terra guarecer / u a cuidass’eu a poder veer / dos mil dias ũa vez en un dia?||313.2 Quand’oj’eu vi per u podia ir / a essa terra u é mia sennor||358.10 se s’acordasse / e acordado foss’en me partir / ante da terra e leixasse-m’ir||404.3 e na terra u eu vivi / andei sempre tan sen sabor||404.7 Na terra u me fez morar / muito sen vós, mia sennor, Deus / fez-me chorar dos ollos meus||478.50 e ir come mercadeiro / algũa terra buscar, / u me non possan colpar / alacra negro nen veiro||484.3 tan gran sabor ouve d’ir a sa terra / que log’enton por adail filhou / seu coraçon||492.2 O que foi passar a serra / e non quis servir a terra||493.24 atal chaga ja máis nunca serra / se con quanta lãa á en esta terra / a escaentassen||494.2 O que da guerra levou cavaleiros / e a sa terra foi guardar dinheiros / non ven al maio||494.5 O que da guerra se foi con maldade / [e] a sa terra foi comprar erdade / non ven al maio||494.26 O que se foi con medo dos martinhos / e a sa terra foi bever-los vinhos / non ven al maio||494.32 O que [non] roubou os mouros malditos / e a sa terra foi roubar cabritos / non ven al maio||494.35 O que da guerra se foi con espanto / e a sa terra ar foi armar manto / non ven al maio||494.38 O que da guerra se foi con gran medo / contra sa terra, espargendo vedo, / non ven al maio||496.3 e quer’ir algũa terra buscar / u nunca possa seer sabedor / ela de mí nen eu de mia senhor||496.16 quando m’agora ouver d’alongar / daquesta terra u ést’a melhor / de quantas son||522.2 Pois que vos Deus, amigo, quer guisar / d’irdes à terra d’u é mia senhor||628.24 e, se vos eu quero ben de coraçon, / leve-me Deus a terra u vos non veja||710.16 que terra foi a que achou / u el sen min tanto morou||728.14 Quanto quiser tanto more / meu amigo en outra terra / e ande comigo a guerra||763.6 Amiga na terra á migo!||809.6 e quero-m’ir viver / en atal terra u nunca prazer / veja nen cante nen possa riir||809.21 que farei ou que sera de min / quand’en terra u vós fordes non for?||879.12 e vejo a gente toda emprobecer / e con pobreza da terra sair||890.10 en atal terra cuido eu de guarir / que ben entendan meu mal, a la fe||916.4 maos seran agora d’afazer / longi dela nas terras u eu for||916.6 e catarán muito contra u jaz / a terra desta dona que os faz / sempre chorar e o sono perder||931.15 Que viss’eu que non dava ren / el por mí, non se m’espediu / quando se da terra partiu||949.15 e, mia senhor, preguntei / por donas muitas, que oi loar / de parecer nas terras u andei||951.2 Andei, senhor, Leon e Castela / depois que m’eu desta terra quitei||965.9 e parte-s’ome da terra ond’é, / e parte-s’ome d’u [mui] gran prol ten||971.19 en nossa terra, ... / a todo escudeiro que pede don / as máis das gentes lhe chaman segrel||977.9 Maravilho-me como non perdeu / o corpo per quantas terras andou / por min||987.7 bon rei que conquis / terra de mouros ben de mar a mar||998.5 leixei-ll’a terra por lle non fazer / pesar||1072.16 Se eu foss’atal senhor ben querer / con que podesse na terra morar||1102.1 Dizen pela terra, senhor, ca vos amei||1102.5 Dizen pela terra que vos amei, [senhor]||1117.3 dessa terra u [a] mia senhor é||1197.2 – Joan Soares, de pran as melhores / terras andastes que eu nunca vi||1197.16 – Joan Soares, nunca vi chamada / molher ama, nas terras u andei||1197.19 enas terras u eu soia viver / nunca mui bõa dona vi tecer||1263.2 Deus, e que cuidei a fazer / quando m’eu da terra quitei / u mia senhor vi?||1346.2 Pero Colos é deitado / da ter[r]a pelos meirinhos / porque britou os caminhos||1346.8 E foi-s’el morar a França / e desemparou sa terra||1346.14 E foi-s’el morar a Coira, / que é terra muit’esquiva||1346.21 E el se foi certamente / porque [de pran] non podia / na terra guarir un dia||1348.22 guarda-s’el-rei, come de bon saber, / que o non filhe luz en terra alhẽa||1358.9 Quantos oj’en Galiza son / atá en terra de Leon, / todos con o brial «colhon» / dizen||1367.18 e ben toste mia senhor / verra-s’à nossa terra / guarir||1372.2 Se m’el-rei dess’algo, ja m’iria / pera mia terra de [mui] bon grado||1387.3 e no[n] lhi soube da terra sair||1389.14 ca mui ben as barata / de mui gran terra que ten ben parada||1397.4 e non cata parente nen vezinho / con sabor de tee-la terra en paz||1411.2 En gran coita andaramos con el-rei, / per esta terra u con el andamos||1411.18 pois deles todos tant’amor filhamos / en sa terra quanto vos eu direi||1422.4 nunca vos eu tal cousa negarei / qual oj’ouço pela terra dizer||1442.22 – Lourenço, enas terras u eu andei / non vi vilan [a]tan mal departir||1446.4 porque lhe dizen que é malfeitor / na sa terra||1446.8 El entende que faz al rei pesar / se lhi na terr’aqui máis morar||1446.10 por én quer ir sa guarida buscar / con gran despeit’en terra deserta||1450.10 Outrossi Pero Marinho / dous sabujos mi á mandado / lá da terra de Condado||1463.5 diz que ten terra qual pediu||1463.25 e máis de mil vezes jurou / que da terra non sairá||1466.2 Pero d’Ambroa, ... / non vos trobei da terra d’Ultramar||1466.12 e da terra u non fostes non sei / como vos trobei||1478.21 e non pode seer / que vos non molhedes en essa terra||1501.2 pero vós teedes / que trobades e[n] esta terra ben||1505.12 se a terra leixar / que me non achen i a justiçar||1512.2 Par Deus, infançon, queredes perder / a terra, pois non temedes el-rei||1517.3 e quantos ena terra son / todo-lo teen pora sí||1522.13 Posfaçavan d’encolheito / e de vil e d’espantoso / e en sa terra lixoso||1527.9 seendo vós na terra e no logar||1531.16 – Rei Don Alfonso, ladron por atal / en nulha terra nunca chamar vi||1535.3 son d’outra terra||1537.5 ca diz que dizen as veedeiras / que sera perdimento da terra||1551.8 E en terra de Campou / vos servi e en Olmedo||1569.17 – Ai Pedr’Amigo, eu non perderia / enquant’el-rei podesse máis aver / en bõa terra e en gran poder||1580.5 porque a dona é de terra tal, / Don Fernando, que, per ben nen per mal, / non poderedes i un om’aver||1585.16 E este era o máis arrizado / ome de toda esta nossa terra||1591.19 en mia terra, per boa fe, / a toda molher que prenh’é / logo lhi dizen: «Con baron!»||1598.28 grad’a Deus, rei á na terra||1601.2 Trag’agora Marinha Sabugal / ũa velha que adusse de sa terra||1613.13 que o non possan en toda a terra achar / de San Fagundo atá San Felizes||1636.10 ouv[e] aqui reis de maior poder / [en] conquerer e en terras gaanhar||1639.9 E ben vos podedes gabar / que vos non sab’oj’ome par, / enas terras, de semelhar||1654.2 quando veo da terra d’Ultramar||1656.13 E quen viu terra tan mal empregada / nen a cuida nunca máis a veer||1656.16 e dá-lh’o demo terra e poder||1656.17 e muitas terras pod’ome saber, / mais nunca terra tan mal empregada||1656.18 e muitas terras pod’ome saber, / mais nunca terra tan mal empregada||1656.20 E o que non val, e podia valer, / este merece so terra jazer||1656.21 mais non terra d’ũa polegada||1658.23 E creede que en justiça / pod’i máis anda-la terra||1658.28 mais entende / mui ben os foros da terra||1676.12 sobre-la terra de Jerusalen, / que dizian que sabian mui ben / Joan [B]aveca e Pero d’Ambrõa||1677.3 Pero d’A[m]broa / diz el que tu o fusti pregoar, / que nunca foi na terra d’Ultramar||1679.2 Un cavaleiro, fi’-de clerigon, / que non á en sa terra nulha ren
2. 'chan'
1403.21 pois lhe morren, a velha sandia / per pis[s]as sera en terra deitada
3. 'superficie non cuberta polo mar'
806.5 mar nen terra, nen prazer nen pesar, / nen ben nen mal non ma poden quitar / do coraçon
4. 'herdade, leira'
480.17 e comprou fouces, terra e [o]breiros||490.12 ergo nas terras se son ben lavradas!
5. 'o mundo'
878.2 Per como achamos na Santa ‘Scritura, / o Antecristo ora seera na terra||1332.42 mais sabudo e certo, apregoado / quant’ei na terra, movil e raiz

prender terra 'aportar'
1596.7 a lide foi com’oj’e, come cras, / prenderan eles terra no Alcor