u

Glosario

[últ. rev.: 22/07/2025]ImprimirAlternar visualización dos exemplos
u adv. pron.
1. 'onde'
3.19 pois vivi tanto sen tornar ali / u ela é||7.33 por que vos deterrei / u ren non adubades?||20.4 e ficar eu aqui, / u nunca máis acharei outra ren / de que eu possa gasalhad’aver||20.11 pois eu de vós os meus olhos partir / e vos non vir u vos soia veer||28.18 non me prestou / quando ja agora aqui estou / u vos non poderei guarir||29.16 mais gran prazer lhi per-farei / ora quando m’alongarei / d’u a eu soia a veer||32.4 que defender / non se pode nen á u lh’ir||32.21 que [me] faz entrar en prison, / u me non jaz se morte non||40.2 Quando m’agora mandou mia senhor / que non vivess’u a visse per ren||42.7 atan falso nen atan traedor / que nunca punha erg’en destroir / o que é seu e que non á u lh’ir||42.8 Eu, que non ei u lh’ir que a tornar / non aja a el e ao seu poder||44.4 pois me fez quitar / d’u ela é||46.17 que sol non vos ousei dizer / o por que eu fora ali / u vos achei||49.1 u m’eu parti / de vós e vos depoi[s] non vi, / ali tenh’eu o coraçon||49.5 U vos eu vi fremosa estar / e m’ouvi de vós a quitar, / ali tenh’eu o coraçon||49.9 U vos eu vi fremosa ir / e m’ouvi de vós a partir, / ali tenh’eu o coraçon||51.3 porque me parte d’u eu ei / prazer e sabor de guarir||53.19 que vós me leixedes viver / u vos veja||54.3 pois que me vós non leixades viver / u vos eu possa, mia senhor, veer?||68.24 guarde-se ben de ir a logar / u veja o bon semellar / da mia sennor||86.21 d’eu sofrer cuita e veer / a mia sennor e atender / de poder ir u ela for||88.3 Ja m’eu, sennor, ouve sazon / que podera sen vós viver / u vos non viss’, ...||88.20 cuid’eu, fariades mello / que fazedes de m’alongar / d’u vós sodes e me matar||89.4 rogar-ll’-ia que me leixasse / u ela vivesse morar||89.18 que me non fosse e que ficasse / ali u ela ouvess’estar||95.20 ca non ei d’outra ren sabor / erg’en viver u ela for||103.2 Toda-las gentes mi a mí estraias son, / e as terras, senhor, per u eu ando / sen vós||108.3 Agora me quer’eu ja espedir / da terra e das gentes que i son, / u mi Deus tanto de pesar mostrou||108.12 nen me poderán / dizer que eu torto faç’en fogir / d’aqui u me Deus tanto pesar deu||110.16 leixar quer’a terra u vós sodes, senhor||110.17 leixar quer’a terra u vós sodes, senhor, / [e] u eu de vós tan muito pesar prendi||110.21 e se me Deus quisess’oir, ala morrerei, / u nunca máis ja vós sabiádes novas de min.||114.23 Do sepulcro vos ar direi / per u andou||116.14 e fazia dereito, ... / e[n] non cuidar que me veesse mal, / senhor fremosa, d’u [o] non avia||116.19 ca me ven mal d’u Deus non o quis dar||126.24 E, pois m’alhur non leixan ir, / estar-lhis-ei, mentr’eu poder, / u vos vejan||127.7 e meteu-m’El eno vosso poder / u eu ja máis nunca coita perdesse||130.11 e m’ar faz viver tan alongado / d’u eu os ollos vi da mia sennor||130.12 e m’ar faz viver tan alongado / d’u eu os ollos vi da mia sennor / e d’u eu vi o seu bon parecer||149.9 nunca m’eu d’ali partira, / d’u m’el disse que a vira / en Sant’Oane, en saia||152.10 nulla culpa non me dev’a põer / por eu morar u podesse veer / a mia sennor por que moiro||164.21 E rogá-ll’-ei, se me ben á fazer, / que El me leixe viver en logar / u a veja||165.14 E non sei eu como possa morar / u non vir vós||166.28 Pero fui ome de mal sén / porque, d’u ela é, saí!||171.9 Log’el sabera mandado de min / ali u for||174.23 E ben coid’, ... / que, pois fosse u a podesse veer, / que ren do meu nen do seu non dissesse||175.27 ali u estever / ant’ela, todo ll’escaescerá||179.1 Que alongad’eu ando d’u iria||179.9 E que preto que mi a min d’ir seria / u ela é||195.3 e quand’acharei quen / me dé consello como possa ir / a un logar u eu querria ir?||195.20 mais rogarei tanto Nostro Sennor / que El me lev’u a possa veer||195.23 ca non fui a logar / u a eu viss’, ...||195.26 nen ja máis non / mi ar veerei se non for a logar / u veja ela||195.31 e, se non, leve Deus u son os seus / estes meus ollos que vejan os seus||195.36 leve-os Deus cedo, ... / u veran ela, que tan muito val||196.2 Que muit’á ja que a terra non vi / u ést’a mui fremosa mia sennor||196.14 e non a vej’, amigos, u a vi||201.16 non quer’eu ja provar de me partir / d’u fordes vós||203.21 ca, pero vej’u é mia sennor, non / ous’ir vee-la, si Deus me perdon||203.26 E, quand’a terra vej’e o logar / e vej’as casas u mia sennor é||203.32 e non vou i nen sei pera u ir||211.13 porque me log’i non quitei / d’u a non visse||213.2 Tod’ome que Deus faz morar / u ést’a molher que gran ben / quer||213.8 ca, pois u ela é i estar / pode, non sabe nulha ren / de gran coita||215.20 nen m’iria partir / d’u eu amasse outra moller / máis ca vós||218.21 que El me guise como algũa vez / a veja ced’, u m’eu dela parti, / con mellor coraçon escontra mí||220.6 nen o ar faz longe morar / d’u ela é||228.5 e, pois aqui tamanna coita ei /  u vos vejo, fremosa mia sennor, / que farei ja des que m’eu d’aqui for?||235.9 ca ja eu tal temp’ouve que morei / u a podia eu mui ben veer||235.10 ca ja eu tal temp’ouve que morei / u a podia eu mui ben veer / e u a vi mui mellor parecer / de quantas donas vi nen veerei||251. ||251. ||263.5 longe viver de sa sennor / u lle non possa ren dizer / da coita’n que o faz viver / mui trist’e mui coitad’andar||267.11 e que me dé poder / per que eu torne na terra viver / u mia sennor vi en tan grave dia||267.17 na terra guarecer / u a cuidass’eu a poder veer / dos mil dias ũa vez en un dia?||268.8 nen o viu ome nado / des quando fui u fui||272.4 levei-os d’u veian sa sennor||272.10 Levei-os d’u a viian por én||284.6 ben querria que me fezesse ben, / pero non ben u perdesse ela ren||286.8 E porque son mui ben quitos os meus / ollos de nunca veeren prazer / u vos, sennor, non poderen veer||288.16 que El me torn’en algũa sazon / u vos eu veja||291.5 e, se chegar / u a veja, esto sei ben, / non dormirá per nulha ren||294.5 e, se vou u vos vej’e quand’a vós eu vejo, / vejo eu i quen trage mia mort’e mia vida||295.2 Pois [s]’ora faz que eu viver aqui / poss’u non poss’, ... / vee-la senhor do meu coraçon||295.9 ca sen guisa é / en viver eu u non veja os seus / olhos||295.17 ca u vou cuidar / en qual a vi e aver a guarir / u a non vej’...||298.3 ei d’ir, u ela é, sabor / máis d’outra ren||298.10 e, pois que vou u ela é, / non ll’ouso dizer nulla ren||301.6 a maior coita de quantas oj’ei / perderia se a visse u sei||304.15 Porque lle fez as do mundo vencer / de mui bon prez e do que vos disser / de parecer mui ben u estever||305.2 Quant’eu máis donas mui ben parecer / vej’u eu and’...||313.1 Quand’oj’eu vi per u podia ir / a essa terra u é mia sennor||313.2 Quand’oj’eu vi per u podia ir / a essa terra u é mia sennor||313.3 e u eu d’ir avia gran sabor / e me d’ali non podia partir||313.8 Preto fui en que podera chegar, / se eu ousasse, ced’u ela é||313.14 Por mal de min oj’eu o logar vi / per u iria, se ousasse, ala||318.10 ei tan gran coita d’ir u ela é / come se dela ben cuidass’aver||318.15 porque cuido a ir / u ela é, que moiro por servir||339.13 eno mundo, d’u se foi mia senhor||358.12 e, pois eu ido fosse, ele chegasse / u de chegar eu ei mui gran sabor||358.13 ele chegasse / u de chegar eu ei mui gran sabor / (u ést’a mui fremosa mia sennor)||366.6 e que sera de mí / quando m’eu ora, mia senhor / fremosa, d’u vós sodes, for?||367.1 Se eu podess’ir u mia senhor é, / ben vos juro que querria ir [i]||367.8 Esto me fez viver de-la sazon / que m’eu quitei d’u era mia senhor||367.16 mais cuid’eu a ir / u ela ést’, e non poss’eu||368.4 e quer’ir ora, ... / u é mia senhor||374.19 sen[h]or u Deus nunca deu mal per ren||388.1 U m’eu parti d’u m’eu parti, / log’eu parti aquestes meus / ollos de veer||388.21 pero, se me Deus ajudar / e me cedo quiser tornar / u eu ben vi, ben veerei||396.3 leixar-m’aqui, u m’ora ‘stou, viver||396.6 ca ja sempr’eu veeria d’aqui / aquelas casas u mia sennor vi||396.10 vee-las casas u vi mia sennor / e catar ala quant’eu cataria!||396.16 e vej’as casas u ja vi alguen, / per bõa fe, que me nunca fez ben||404.3 e na terra u eu vivi / andei sempre tan sen sabor||404.7 Na terra u me fez morar / muito sen vós||418.14 pois que m’eu d’u vós sodes vou||418.17 pois que m’eu d’u vós sodes vou||429.12 ca, u and’eu [ou] sejo, / sempre [e]no meu coraçon muito veer desejo / a senhor do melhor prez||445.19 [e]sto me faz Amor sofrer / des que me vin de Santaren, / [u] ela é||466.20 ca log’ali, / u vos eu vi, / fui d’amor aficado / tan muit’en min / que non dormi||470.14 morar[e]des u vos digo||478.11 que mi alongue muit’aginha / deste demo da campinha / u os alacrães son||478.51 algũa terra buscar, / u me non possan colpar / alacra negro nen veiro||480.6 ca Don Ansur, u me el meos val, / ven dos de Vilanansur de Ferreiros||480.13 e d’Azeved’ar é mui natural, / u jaz seu padr’e sa madr’outro tal||486.16 e catei u jazia / enno padron||496.4 e quer’ir algũa terra buscar / u nunca possa seer sabedor / ela de mí||496.8 Mais, Deus, que grave cousa d’endurar / que a min sera ir-me d’u ela for!||496.16 quando m’agora ouver d’alongar / daquesta terra u ést’a melhor / de quantas son||513.8 E pero long’estou d’ali / d’u agora é mia senhor||517.19 «Mal ti venha per u fores, / ca non es senon mia morte, / ai amor!»||522.2 Pois que vos Deus, amigo, quer guisar / d’irdes à terra d’u é mia senhor||525.5 de mi viir de vós mal, ...us non / pôs mal, de quantos eno mundo son||525.20 ca, par Deus, semelha mui sen razon / d’aver eu mal d’u o Deus non pôs, non||550.3 Senhor, que de grad’oj’eu querria, / ..., / que, u vós estades, estevesse / convosc’!||550.10 E sabendo que vos prazeria / que, u vós morassedes, morasse||550.18 ca, senhor, en gran ben viveria / se, u vós vivessedes, vivesse||564.33 «O meu», diss’ela, «sera / u foi sempr’e u está, / e de vós non curo ren»||564.33 «O meu», diss’ela, «sera / u foi sempr’e u está, / e de vós non curo ren»||571.15 Amiga, o coraçon seu / era de tornar ced’aqui / u visse os meus olhos e min||574.4 pero, amiga, pôs migo / ben aqui, u m’ora sejo, / que logo m’enviaria / mandad’ou s’ar tornaria||574.16 er seve por mí jurando, / u m’agora sej’, amiga||585.3 ai Deus, e u é||588.13 E, quand’el ven u vós sodes, razon / quer el catar que s’encobra||591.3 como pode meu amigo viver / u os meus olhos non pod’én veer||593.17 mais, pois u vós fordes non for, / o que morrerá eu serei||595.5 e por esto morade, / amigo, u mi possades / falar e me vejades||595.20 – Guarrei, ben o creades, / senhor, u me mandardes||601.6 pois que lhi eu defendi / que non fosse, per nulha ren, / per u eu foss’, e ora ven / aqui||601.13 e ora ven / aqui, u eu con el falei / per ante vós, madr’e senhor||607.11 er anda muit’alongado / d’aver prazer nen sabor / senon ali u eu for||607.12 senon ali u eu for, / u é todo seu cuidado||613.1 Meu amig’, u eu sejo / nunca perço desejo / senon quando vos vejo||624.7 El quis assi que foss’en seu poder, / u me podia nunca máis ben dar||625.9 E ja m’El tanto mal fez que non sei / ren u me possa cobrar diss’, ...||628.24 leve-me Deus a terra u vos non veja||633.4 e verdad’é per com’end’a mí aven / d’ũa dona u tod’est’ei osmado||634.3 pois, d’u vós fordes, eu for alongado / e vos non vir como vos ora vejo||650.4 se eu vejo no mundo ren / que a mí tolha desejo / de vós u vos eu non vejo||656.23 e lhis secastes as fontes u se banhavan||664.7 Non foi u ir avia||671.1 Chegades, amiga, d’u é meu amigo / e con el falastes||671.5 D’u é meu amigo ben sei que chegades / e con el falastes||672.5 ca, mentr’eu, u ela é, / for, non veerei meu amigo||672.5 E por aquest’, alongada querria, per bõa fe, / seer d’u está mia madre||675.11 – Que lhi farei se veer u eu for / e mi quiser dizer, come a senhor, / algũa ren?||697.5 e des i saia per u Deus quiser||697.12 Pero mi-o ela non quer outorgar, / i-lo-ei veer ali u m’el mandou||698.2 Falei un dia, por me baralhar / con meu amigo, con outr’u m’el visse||698.13 Ali u eu con outr’ant’el falei / preguntou-m’ele por que lhi fazia / tan gran pesar||710.7 como pôd’aquesto fazer, / poder sen mí tanto morar /  u mi non podesse falar?||711.1 Ai Deus, u é meu amigo / que non m’envia mandado?||712.4 e o meu coraçon, / donas, per bõa fe, / ala ést’u el é||716.3 ca non ei eu no mund’outro sabor / senon catar ali per u á viir / meu amigo||718.2 Ir quer’oj’eu, madre, se vos prouguer, / u é meu amig’...||721.4 porque m’enviou dizer / ca non ven con gran desejo / coitado d’u foi viver||725.20 E, porque sei ben que non pode viver / u el non poder os meus olhos veer||767.4 e el mi diz logo por én / ca verra morrer u eu for||777.7 E, u eu moro, ja el non mora||790.7 E per u foi irá perjurado, / amiga, de quant’el a min disse||798.4 nunca cuidei, ... / viver tanto como vivi / aqui u meu amigo é||809.6 e quero-m’ir viver / en atal terra u nunca prazer / veja nen cante nen possa riir||809.21 pois, que farei ou que sera de min / quand’en terra u vós fordes non for?||809.27 e vou-m’eu d’aqui, / d’u eu tanto lazerei e servi||809.28 e vou-m’eu d’aqui, / ..., / buscar u viva pouc’e sen sabor||809.31 mui sen vergonha irei per u for, / ora con graça de vós, mia senhor||811.10 ca nunca poden dormir / nen aver ben, senon ir / u vos vejan||817.14 en me partir de vosso parecer / e d’u soia convosc’a falar||820.14 Mais, des que vos eu entender / que non venhades u eu for||829.27 d’el viver tan alongado / d’u el os meus olhos vira!||848.3 eu atendendo meu amig’, e u era?||856.16 E razon era, senhor, d’algun ben / aver de vós, d’u me tanto mal ven||857.13 e, por est’, é milhor de m’ir, par Deus, / u eu non possa poer estes meus / olhos nos vossos||865.15 E en Cistel, u verdade soia / sempre morar, dis[s]eron-me que non / morava i||871.13 mais vosso cuidado pode chegar / u ést’a dona que ren non quer dar / por min||878.18 nen ar teen per u se pag’a renda||882.7 e moiro porque non / senç’u me dol nen sei en que travar||882.21 ca mi-a faz sempr’ant’os meus olhos ir, / cada u vou, e, u a vi, veer||886.5 d’ir om’en tal logar viver / u nunca veja sa senhor||886.6 ou de guarir u a veer / possa e non lh’ouse falar||888.33 e nos logares, / u nobres falares / soian dizer||892.2 por vós, u for, penad’irei / d’amor||892.6 por vós, u for, ei a penar / d’amor||897.15 U foi mesur’, ou grãadez u jaz?||897.15 U foi mesur’, ou grãadez u jaz?||897.16 Verdad’, u é? Quen á amigo leal?||910.4 Que doo que agora ei / dos meus olhos polo chorar / que faran, ... / senhor, u vos non veerei||912.9 como d’ir u a possa ja / veer||915.14 E, mentr’eu a guarir ouver / u vos eu soia veer, / non averei nunca a perder / este mal||916.4 maos seran agora d’afazer / longi dela nas terras u eu for||916.5 e catarán muito contra u jaz / a terra desta dona que os faz / sempre chorar||917.2 En muito andando cheguei a logar / u lealdade nen manha nen sén / nen crerezia non vejo preçar||930.2 Se vos non pesar ende, / madr’, irei u m’atende / meu amigo, no monte||932.3 – Ai madre, que mui[to err]ei, / que non vi o meu amigo / u el falasse comigo!||949.3 e vi donzelas muitas u andei||949.9 eu muitas vezes provei / se acharia de tal parecer / algũa dona, senhor, u andei||949.15 que oi loar / de parecer nas terras u andei||950.20 E pesa-mi a min porque non / posso ir u vai meu coraçon||960.5 mai-los dias que m’El fez[er] viver / u a veja e lhi possa falar||960.16 ca non é vida viver om’assi / com’oj’eu vivo u mia senhor non é||965.10 e parte-s’ome d’u [mui] gran prol ten||974.26 Torto fara se mi-a guardar, / ca non vou eu u ela é||976.12 morrer ou tornar u a vi / ben parecer||976.18 mais agora eu me matei / perque d’u ela é seí / outra vez||979.19 mentr’esteveren, com’estan, / alongados dela e non / foren u a vejan||979.27 mais, se eu non morrer, irei / ced’u lle mia coita direi||998.3 Des quand’eu a mia sennor entendi / que lle pesava de lle querer ben / ou de morar u lle dissesse ren||998.6 e viv’u non posso viver / senon coitad’;...||1026.14 E sempre catan estes olhos meus / per u eu cuido que á de viir / o mandadeir’, ...||1032.18 ca, se a verdade poder osmar, / nunca veredes ja máis u eu for||1037.14 E, se lh’aprouguer de dormir ala / u el é, prazer-mi-á, per bõa fe||1039.26 Mais id’, amiga, vós, por meu amor, / con mig’ali u m’el quiser falar||1047.10 mais a quantos eu vir chegar / d’u ides con el-rei viver||1047.16 mais a quantos eu ja souber / que veeren d’u el-rei for||1055.12 que non pud’al fazer / que non ouvess’a viir a logar / u vos eu visse log’, ...||1056.15 ca non sei eu logar u lhe fugir||1057.4 e, pois assi é, que agora d’ir / an u vos non vejan||1068.11 Ai Deus, que mi-a fezestes máis ca min amar, / mostrade-mi-a u possa con ela falar||1075.3 Un dia vi mia senhor, / que mi deu atal amor / que non direi, per u for, / quen ést’, ...||1080.2 De-lo dia’n que m’eu quitei / d’u mia senhor é morador||1080.7 ca me quitei a meu pesar / d’u ela é||1100.34 aqui, d’u sõo natural, do Sar, / ..., / ir-m’-ei vosc’e fico vossa pagada||1104.2 Senhor fremosa, oi eu dizer / que vos levaron d’u vos eu leixei||1104.3 Senhor fremosa, oi eu dizer / que vos levaron d’u vos eu leixei / e d’u os meus olhos de vós quitei||1114.2 Eu, mui coitado, non acho razon / per que possa ir u é mia senhor||1115.9 E, mia senhor, nunca cedo verrei / u vos veja des que m’ora partir / de vós||1115.13 Ca, se un dia tardar u eu for / u vos non vir, ben terrei, mia senhor, / que á un an’ou máis que ala tardei||1117.3 dessa terra u [a] mia senhor é||1117.9 Mais de pran non lhe-lo poss’eu creer / aos que dizen que tan pouc’á i / que m’eu, d’u ést’a mia senhor, parti||1117.13 Mentr’eu morar u non vir mia senhor||1121.8 Foi un dia po-lo veer / a Santa Marta e maer / u m’el jurou que morria / por mí||1122.8 E dissera-lh’eu, ... / que, se muito quisesse viver u me non visse, / ca se [perderia migo]||1126.6 And’u vos vej’e non posso guarir||1140.13 Porque oi sempre dizer d’u ome muit’amou molher / que se non podia end’ir||1142.2 Ai Deus, u é meu amigo d’aqui, / de Bonaval?||1150.1 A San Servand’, u ora van todas orar, / madre velida, por Deus, vin-vo-lo rogar||1151.5 E, se el for, ... / a San Servando, u m’outra vez buscou||1158.5 se ora for sen meu grad’u ir quer, / achar-s’-á ende mal se eu poder||1169.3 Jus’a lo mar e o rio / eu, namorada, irei / u el-rei arma navio||1169.7 Juso a lo mar e o alto / eu, namorada, irei / u el-rei arma o barco||1169.9 U el-rei arma navio / eu, namorada, irei / pera levar a virgo||1169.13 U el-rei arma o barco / eu, namorada, irei / pera levar a d’algo||1184.10 mais, pois m’el viu u m’estava asperando, / foi el tan ledo||1184.13 E, pois Deus quis que eu fosse u m’el visse, / diss’el, mia madre, como vos direi: / ... ||1187.21 e ide-vos ja, por Nostro Senhor, / e non venhades nunca u eu for||1197.5 mais u fostes achar / d’irdes por entendedores filhar / sempre quand’amas, quando tecedores?||1197.16 – Joan Soares, nunca vi chamada / molher ama, nas terras u andei||1197.19 enas terras u eu soia viver / nunca mui bõa dona vi tecer||1197.29 – Joan Soarez, u soia viver / non tecen donas||1200.5 Talhei-lh’eu preito de o ir veer / ena fonte u os cervos van bever||1201.4 que me demandou / que o foss’eu veer / a la font’u os cervos van bever!||1206.10 Irei, mia madre, a la fonte / u van os cervos do monte||1219.1 Estava-m’en San Clemenço, u fora fazer oraçon||1219.7 Estava-m’en San Clemenço, u fora oraçon fazer||1242.15 ca, poi-lo souberen, el partid’é / de nunca ja máis viir a logar / u me veja||1247.16 E quen molher de coraçon quer ben, / a meu cuidar, punha de s’encobrir / e cata temp’e sazon pera ir / u ela ést’, ...||1263.3 Deus, e que cuidei a fazer / quando m’eu da terra quitei / u mia senhor vi?||1263.25 e irei / ced’u a vi po-la veer||1284.1 En San Momed’, u sabedes / que viste-lo meu amigo, / oj’ouver’a seer migo||1285.1 Fui eu, madr’, a San Momed’u me cuidei / que veess’o meu amig’, e non foi i||1286.5 Pois mi aqui ren non podedes dizer, / id’u ajades comigo lezer||1289.2 Treides, ai mia madr’, en romaria / orar u chaman Santa Cecilia||1289.11 orar u chaman Santa Cecilia||1292.4 na ermida do Soveral /  u m’el fez muitas vezes coitada estar||1297.2 Mia irmana fremosa, treides comigo / a la igreja de Vigo, u é o mar salido||1297.5 Mia irmana fremosa, treides de grado / a la igreja de Vigo, u é o mar levado||1297.7 A la igreja de Vigo, u é o mar levado||1297.10 A la igreja de Vig’, u é o mar salido||1302.4 quer’ir a Santa Maria de Reça, /  u non fui á mui gran peça||1305.9 D’u m’eu vi con meu amigo vin leda, se Deus mi perdon||1307.6 non vos entendan, per ren que seja, / que vos eu mand’ir u vos el veja||1307.9 Mando-vos eu ir a Far’un dia, / filha fremosa, fazer oraçon, / u fale vosco como soia / o voss’amig’, ...||1308.17 nen que muito viver possa en logar u me non veja||1309.5 que veesse falar migo / ali u sempre queria / falar mig’e non podia!||1313.6 des que el vira ũa sa senhor / ir d’u el era||1313.13 des que el vira ũa que quer ben / ir d’u el era||1313.20 des que el vira quen lhi coitas deu / ir d’u el era||1314.2 vaiamos dormir / nas ribas do lago, u eu andar vi / a las aves meu amigo||1314.5 vaiamos folgar / nas ribas do lago, u eu vi andar / a las aves meu amigo||1314.7 Ennas ribas do lago, u eu andar vi, / ..., / a las aves meu amigo||1314.10 Ennas ribas do lago, u eu vi andar, / ..., / a las aves meu [amigo]||1315.1 – Que adubastes, amigo, ala en Lug’u andastes||1315.11 – Que adubastes, amigo, lá u avedes tardado||1317.15 ca per ali per u a fez reer / ja end’o nembr’está pera secar||1318.4 e ten que lh’ia melhor alen mar / que lhe vai aqui, u naceu e criou||1318.6 e por esto diz que se quer tornar /  u, gran temp’á, serviu e afanou||1324.16 Pois bevo bon vinho / aqui u cómi’e non conto||1331.1 Pois cata per u m’espeite / con sas razões d’engano||1338.23 ca pera vós, ... / ..., / é ela, u á todo ben||1341.18 diz que sabe que o pod’ensarrar / en tal logar u conven d’atender / atal morte||1341.20 u conven d’atender / atal morte de qual morreu Merlin, / u dara vozes fazendo sa fin||1342.14 e pela outra cobrou priorado / u ten lazeira en logar de cura||1342.20 mais Saturno lha guisou de tal renda / u non á pan nen vinho d’oferenda||1345.6 ca mia prol é de viver eu u vir / vel ũa vez a que vi por meu mal||1346.15 E foi-s’el morar a Coira, / que é terra muit’esquiva, / u coidamos que non viva||1353.11 u fores recear-t’-an, / pois tu per saco medes||1354.8 «Por caridade, / u é d’aqui salvidade / que sempr’amou castidade?»||1357.14 Brialesca, vai-te d’aqui / u for Lopo Lias||1372.8 E u, cuitado, non chegaria / por comprar corpo tan ben talhado!||1376.12 e, pois eu ja máis non posso valer, / quero-m’andar per u seja viçoso||1377.3 Un cavaleiro se comprou / pera quitar-se de Jaen / u jazia pres’, ...||1383.13 ca irás un dia cantar / u cho faran todo quebrar / na cabeça o citolon||1387.19 meteu-o logo en un carcer atal / u muitos presos jouveron assaz||1399.7 «Pan e vinh’e carne venden ali / en San Paaio» (contra u eu ia)||1402.7 Pois eu tanto por voss’amor ei feito, / ali u vós migo talhastes preito||1402.17 Pois m’eu [tanto] por vós de peidos vazo, / ali u vós migo talhastes prazo||1411.2 En gran coita andaramos con el-rei, / per esta terra u con el andamos||1412.11 senlheiro / ouv[i] ali a chegar / ... a logar / u á [a]tal fareleiro||1418.9 irei ali u el-rei estever||1431.34 que mi dedes don / e mi busquedes prol per u andardes||1435.10 ca o topete / pois mete / cãos máis de sete, / e máis, u máis á||1438.7 Ja a sela dana mal / e quebra o peitoral / per u se ten a fivela||1442.22 – Lourenço, enasterras u eu andei / non vi vilan [a]tan mal departir||1446.5 ca diz que se quer ir e, per u for, / levará cabeça descuberta||1446.11 e diz que pode, per u for, levar / sempr’a cabeça ben descuberta||1448.6 u estava ben armada, / de cada part’espeçada / foi toda pela Meestra||1456.6 Quanta carne manda cozer / quand’ome vai po-la veer, / ..., / sol non pode veer u jaz||1458.2 – Maria Genta, Maria Genta, da saia cintada, / u masestes esta noite ou quen pôs cevada?||1458.7 U eu maj’aquesta noite ouvi gran cẽa||1462.7 E trage tenda e trage manjar / e sa cozinha, u faz seu jantar||1465.3 pela carreira de Mora, / u vós ja pousastes fóra / e convosco os de Touro||1466.12 e da terra u non fostes non sei / como vos trobei||1468.1 Se eu, amigos, u é mia sen[h]or / viver ousasse||1468.9 e pois non ousass’ir / u ést’aquela que sa vida ten / en seu poder||1468.16 nen quer consentir / que a veja nen que more u a veer / possa per ren||1474.11 e diz que á ben per u o fazer / con o que ten de seu||1489.21 u é Joan Aranha, o vosso companhon / e voss’alferez, que vos ten o pendon?||1489.29 «campo verde, u inquire o can»||1492.26 ca me non poss’un dia del partir / de mi dar golpe, ... / d’un gran pao que achou non sei u||1492.27 e, pois s’assanha, non cata per u / feira con el||1495.4 Ca nunca máis escarnid’ome vi / ca vós andades aqui u vivedes||1495.18 ca, se non, fugiriades d’ali / d’u vo-la foden, Don Bernal||1502.8 E, se souberdes u contangen dado, / ..., / sabed’u é de quen vo-lo disser / e log’ide vosso passo calado||1502.10 sabed’u é de quen vo-lo disser / e log’ide vosso passo calado||1508.15 O peon sabe sempr’u vós jazedes / e non vos sabedes dele guardar||1509.7 e nunca ar soube de contra u siia||1515.14 Lourenço, nunca irás a logar / u tu non faças as gentes riir||1520.8 E, se eu fosse u foron escançadas / aquestas novas de que ti falei||1526.19 e assi pojaredes / a mui gran talh’u avedes d’estar||1528.26 des i mal levou / sobre sí quanto se fez en Jaen / e en Eixares, u se fez muito mal||1529.15 Achei-o eu mal doente u jazia / desacordado todo con o mal||1531.10 e nas escolas, u soia entrar, / dos maestres aprendi tal liçon||1534.13 buscade per u, como ou onde quer, / ajades est’;...||1535.23 Nen custa nunca a receava, / nen perda, nen med’ala u andava||1544.18 direi-vos eu u o busquei: / ... ||1546.9 como lh’outra vez ja filhou / a cadeira u siia / o Filh’!||1550.2 Un ome sei eu de mui bon logar / que filha sempre, u anda e aqui, / alg’a quen-quer||1551.16 Fostes mui ben aguardado / de min sempre u vós andastes||1554.18 en cas sa madr[e], u foi el criado||1557.13 Ali u comigo falou / do casamento seu e d’al||1570.9 – Joan Vaasquiz, sempr’eu direi ja / de molheres moito mal u as vir||1573.8 e, porque as non achou ali u as deitara, / [i]rado-[los á el-rei]||1575.12 nen traz caal, se enas unhas non, / u trage máis de cen canterladuras||1588.6 ca u man oje non marrá cras i||1588.12 e u alberga direi-vos que faz: / ... ||1607.6 mais comec’ant’en reino de Leon, / u prês desonras de quantos i son||1608.15 ca, se acha per u m’escatimar, / non vos é el contra mí Pedr’Amigo||1610.9 e u non ouvesse reguardo / en nen ũu dos dez e tres||1610.13 Chegou per u an Gra[a]da, / descalço, gran madurgada||1617.11 e non viss’, u primeiro vi, / a mui fremosinha d’Elvas||1622.15 e da Triidade, per u soia / d’ir, mandade que se guard’el mui ben||1633.32 «gualdrapa Fariz» avia num’a espada, / de mouros foi, non sei u xa perderon||1643.7 quer-s’ir ali en cas Don Lop’andar, / u lhi semelha logar apartado||1643.17 logar achou qual avia mester, / u non sabera parte nen mandado / de nulh’ome se d’alhur non veer||1644.17 ca non sei u mi-o acharei / des que me for deste logar||1646.13 como dormir en tal logar / u nunca Deus quis mosca dar / ena máis fria ren que vi||1653.14 en logar vos meterá / u vergonha prenderedes||1654.16 Ca, o logar u eles an poder, / non á perdon que s’i possa asconder||1671.13 «U ést’essa conca bispal / de que vós falades assi?»||1672.7 todo, no logar / u ela é, fostes i despender||1673.14 e poss’eu ir, se andar ben, / u el foi tod’aquest’osmar||1679.16 ca se quer por máis fidalgo meter / de quantos á en tod’aquel logar, / u seu padre ben a missa cantou
Cando u é interrogativo, presenta asimilación fonética co artigo a partir da secuencia latina ubi illum (> *ub’lo > u-lo)
1508.24 E u-las provas que lhi daredes?
2. 'cando'
4.7 ca ali u eu Deus oro / sempre lhe peç’e pedi / ela||13.15 e un cantar / q[u]e lh’oi u a vi estar / en cabelos dizend’un son||34.21 u lh’eu meu mal e mia coita dissesse, / no[n] á ren per que quisesse mor[r]er||40.9 se eu morresse u mia senhor leixei||43.6 eu me busquei este mal, e maior, /  u eu dixi pesar a mia senhor||43.10 mais, se m’ela non perd[o]ar, / bon calar perdi u falei||44.15 Eu, que [a] amo máis ca min, / fig’este atreviment’atal / u lhi dixi [este] meu mal||45.8 U lhi conven oera de tornar||47.6 avendo-mi vós desamor / u vos amei||55.24 u vos vejo mi faz dizer / quanto me ven a coraçon||55.28 ou que conselho prenderei / u vos eu veer non poder?||58.7 U vos eu non posso veer, / mi-a faz padecer, mia senhor||58.10 pois, u vos vejo, tal sabor / ei que me faz escaecer / quanta coita soia prender||62.12 fara-xe-m’én / perda do corpo e do sén / u vos eu veer non poder||63.25 agora quando m’eu quitar / aqui de vós e sen vós for / u vos non vir nen vos falar||83.24 com’eu, sennor, sen vós fiquei / u vos vi ir e non ousei / ir convosco||99.24 e Deus morrer / me leix’u m’eu de vós quitar!||103.8 En nen ũa terra non poss’eu achar / sabor sen vós senon u vou cuidando / en vós||104.18 E[n] mui gran coita per-serei / u lh’eu ma fazenda disser||108.7 ca, [a] meu grad’, u m’eu d’aqui partir, / con seus desejos non me veerán / chorar||109.25 U vos eu vi un dia e os vossos olhos ouve de veer sabor||115.11 ca, u for pedir, / algun vera o vilã[o] se[e]r / trist’e [no]joso e torp’e sen-sab[e]r||127.9 E, mia sennor, se m’eu desto temesse / u primeiro de vós falar oi, / guardara-m’én de vós viirdes i||133.12 e por meu mal non morri u cuidei / como vos viss’, ...||171.16 u me ten en poder, quer-me matar||172.17 E nunca me Deus quis guisar / en quanto cuidado prendi, / u cuidei al, en cuidar i / en como podess’acabar / do que querria nulla ren||176.9 Mais, mia sennor, fui desaventurado / u me vos Deus fez primeiro veer||177.5 nunca ja máis prazer ar vi, / per boa fe, u a non vi||178.1 Se eu soubesse, u eu primeiro vi / a mia sennor e meu lum’e meu ben, / que tanto mal me verria por én||192.11 non lle digo nada / de quanto coid’ante que lle direi / u a non vej’, ...||193.16 E por meu mal, amigos, non morri / u eu primeir’oi dela dizer / que morrera||196.15 Mais u mi-a Deus primeiro fez veer / máis me valvera de morrer enton||213.27 ca nunca ja posso prazer, / u a non vir, de ren prender||216.18 ca non ei sabor / de nulla ren u vo-lles eu mostrar / non poss’, ...||227.13 E, u eu vi quan fremoso falava / e ll’oi quanto ben disse dizer, / tod’outra ren me fez escaescer||241.28 Nostro Sennor, u me faredes ben?||242.7 querrei-lles fazer / serviço sempr’e querrei-as veer / sempr’u poder||256.8 E, porque nunca estes meus / ollos fazen senon chorar, / u vos non veen, con pesar||261.11 e de poder guarir / u vos vejo||262.11 u vos non vir, fremosa mia sennor, / ai eu, cativo, de min que sera?||269.1 Eu me coidei, u me Deus fez veer / esta sennor, ... / que nunca me dela verria mal||270.3 ca non quis El u me non quis guardar||278.4 mais u menti quero-mi-o eu dizer: / ... ||278.5 mais u menti quero-mi-o eu dizer: / u non dixi o meo do parecer / que lli mui boo deu Nostro Sennor||281.7 U ll’eu dixi «con graça, mia sennor!», / catou-me un pouc’e teve-mi en desden||281.13  ..., u me dela quitei / e m’end’eu fui e non me quis falar||288.2 Que sen meu grado m’oj’eu partirei / de vós, sennor, u me vos espedir!||288.6 ca nunca ja poderei gran prazer, /  u vos non vir, de nulla ren veer?||291.3 ca ja u sa senhor non vir / non dormirá||291.17 pois ést’assi / que u a non vi non dormi||292.7 nunca tan leal amigo d’amiga vistes, amiga, / u nós partimos||294.17 ca, u vos [vejo], ben-talhada, / vejo eu i quen trage [mia mort’e mia vida]||295.15 ca u vou cuidar / en qual a vi e aver a guarir / u a non vej’...||300.13 Amei-vos tant’u vos primeiro vi / que nunca ome tan de coraçon / amou moller||305.8 E mia sennor, a quen a Deus mostrar / u vir das outras as que an máis ben, / ben vera que cab’ela non son ren||308.13 pedir- / -ll’-ia logo que guarir / me leixass’u a servir / podess’eu||310.5 ca me falou primeir’, u a vi, ben||314.10 nen querria mellor / de mi-a mostrar u m’eu dela parti||319.13 U a primeiramente vi / mui fremosa, se eu d’ali / fogisse e non ar tornasse i, / assi podera máis viver||322.2 Ai mia senhor, lume dos olhos meus, / u vos non vir, dizede-mi, por Deus: / ... ||322.4 Pois m’assi vi, u vos vejo, moir’én||322.5 u vos non vir, dizede-m’ũa ren: / ... ||322.8 u vos non vir, / que farei eu, [que vos sempr’amei?]||326.20 ca demo m’e[n] cabo prender / fui, de pran, u a fui veer||364.4 O meu Sennor [Deus] me guisou / de sempr’eu ja coita sofrer, / ..., / u m’El atal dona mostrou||364.10 que ben s’end’El soube guisar / u me fez tal dona veer||364.16 non vos quis El muito tardar / que se non quisesse vingar / de mí u eu tal dona vi||366.2 Senhor fremosa, pois m’aqui / u vos vejo tanto mal ven, / dizede-m’ora ũa ren, / por Deus||366.8 E, pois m’ora tal coita dá / o voss’amor u vos veer / posso||367.15 non sei ren / que m[e] podesse de morte guarir / u a non vejo||370.7 se ante non morrera / ali u eu dela quitei os meus / ollos e me dela triste parti||370.13 se ante non morrera / ali u m’eu dela quitei||376.5 u vej’est’ar cuido no al / per que sempr’ouvi por vós mal,||383.27 u lhe quis chamar sen[h]ora, / chamou-lhe Dona Gontinha||388.1 U m’eu parti d’u m’eu parti, / log’eu parti aquestes meus / ollos de veer||400.7 – U vos non vejo, non vejo prazer, / ..., de ren nen de mí||404.6 que nunca eu pude veer / de ren, u vos non vi, prazer||404.20 E non poderia prazer, / u eu vos non visse, veer||418.19 E logo, u m’eu de vós partir, / morrerei se mi Deus non val||424.8 E, pois lh’esto disser, u mi-a mostrar, / rogar-lh’-ei que mi dé mort’;...||425.8 E al ouv’eu vosc’a falar, / senhor, sempr’u vosco falei||428.4 e sei que, se a vir, / u a non vir cuid’a morrer log’i||428. pois que a vir, u a non vir prazer< / de mí nen d’al nunca cuid’a veer||428.8 sol que a vir, u a non vir morrerei||428.9 pois que a vir, u a non vir, non sei / ren que me guarde de morte por én||428. A que non vi e mi assi vai matar, / sol que a vir, u a vir matar-m’-á;||428. pois que a vir, u a non vir non á / ren que me possa de morte guardar||437.16 que diredes, fremosa mia sennor, / u vos aquesto preguntado for: / ... ||482.8 U a voz começastes, entendi / ben que non era de Deus aquel son||501.19 que vos viss’eu, u m’El fez desejar / des enton morte||523.5 nen veerei ja, enquant’eu vivo for, /  u non vir vós, que eu por meu mal vi||537.12 e con tod’est[o] é mui comunal / ali u dev’, ...||544.11 ca depois non me pod’escaecer / qual [a] eu vi, u ouvi Deus irado||575.20 E gran perda per-fazedes / u tal amigo perdedes||579.7 E, u m’estava en vós falando / e m’esto que vos digo rogava, / doi-me del||590.7 – U vos en tal ponto eu oi falar, / senhor, que non pudi depois ben aver||595.7 Non poss’, u vos non vejo, / viver, ben o creede, / tan muito vos desejo||596.7 Dissestes-mi, u vos de min quitastes: / «Log’aqui serei convosco, senhor»||613.14 Non é senon espanto, / u vos non vejo, quanto / ei, desej’e quebranto||616.9 e, u vos Deus quis trager, / que vos vejo, folgarei||616.21 mais, u m’este ben Deus faz, / que vos vejo, folgarei / e averei gran solaz||618.10 ca diz andando mui gran traiçon / de min e de vós, ... / u se louva de min que lhi fiz ben||624.13 ca sol u cuido no seu parecer / ei morte máis d’outra ren desejar||626.5 que, u perdi tan gran ben de senhor, / cobrei d’atender outro mui melhor||626.19 que, u perdi aquela que amei, / en outra senhor mui melhor cobrei||626.23 Por én na sazon en que m’eu quei[x]ei / a Deus, u perdi quanto desejei||628.8 [e] non vos amo nen me perderei, / u vos non vir, por vós de soidade||629.6 ca a peça non se espeça / u se estrema do vermelho||652.10 E non dorm’eu nen en preito non é / u vos eu non vejo||667.2 Vistes, filha, noutro dia / u vos dix’eu que gran prazer / eu avia d’irdes veer / voss’amigo que morria?||680.21 ca mi diss’el u se de mí quitou, / ..., / que nunca lhi Deus [desse de mí ben / se non veesse mui ced’, e non ven]||682.4 Vistes u jurou que non ouvesse / nunca de min ben se non veesse: / ... ||698.3 e direi-vos que lhi dix’u m’el disse / por que lhi fezera tan gran pesar: / ... ||710.17 que terra foi a que achou / u el sen min tanto morou||723.17 pois me nembra fremosa u m’enmentou||723.21 quando me nembra o gran prazer / que lh’eu fiz, u mi a cinta vẽo a cinger||764.8 pois el ficou u lh’a mia cinta dei / [...]||778.3 asseentando-m’, u tras min catei / vi-o seer en ũu logar peior||807.20 mais, u eu vi o seu bon parecer, / vi, amigos, que mia morte seria||829.9 E vistes u s’el partia / de mí mui sen o meu grado||831.15 E ben se devi’a nembrar / das juras que m’enton jurou / u m’el mui fremosa leixou||836.9 e, u eu cuido que non poderia, / tan gran ben mi quer||865.3 e u por ela fui [a] preguntar / dis[s]eron todos||867b.18 u se pararon de trobar / trob’eu||882.31 E non dev’omen seu cor encobrir, / ..., / de máis u lh’outro non pode valer||883.5  u mesura nen mercee non fal / nen outro ben, / mesur’a mí nen mercee non val||886.13 ca ja quit’é, / u a non vir, d’en al cuidar||890.13 e a tal gente cuido eu de cantar / e dizer son, u con ela falar, / que ben entenda o meu mal onde é||897.25 e muit’á ja que m’en seu poder ten / ben de-lo temp’u soian amar||900.6 eu non podera máis viver / u vos foron d’aqui fillar / à força de vós||902.2 Que mui gran prazer oj’eu vi / u me vos Deus mostrou, senhor!||905.16 Senhor, e non foi pelo meu / grad’u vos fui amar||910.6 ca nunca os ei a partir / de chorar u vos eu non vir||910.26 nen os poderei eu partir / de chorar u vos eu non vir||918.23 E diss’el-rei, noutro dia estando / u lhe falaron en vossa fazenda, / que vos quer dar Ardon en encomenda||939.13 U estava con migo falando, / dixi-lhe eu||947.10 e dizen que non vejo ben, senhor, / ..., / u eu alhur sen vós ei de viver||947.16 e sei que vejo mal / u non vejo vosso bon parecer||973.3 A gran dereito lazerei, / que nunca ome viu maior, / u me de mia senhor quitei / [...]||974.15 se lh’eu mal merecesse, / ..., / u eu pouco valesse, / non mi daria nada||978.12 e falistes-me u vos mester avia||987.26 e direi-vos u a per-conquereu: / ... ||987.27 u Sevilha a Mafomede tolheu / e erdou i Deus e Santa Maria!||989.22 Mais, u Deus pera sí levar / quis o bon rei i, log’enton / se nembrou de nós||1037.8 E quen ben qu[is]er seu tempo passar, / u é con sa senhor, non dorme ren||1040.9 mais, se guisar u me veja / e lhi fezer seu mandado||1055.16 ca, se non viran estes olhos meus / nen viran vós u vos eu fui veer||1055.23 E mal dia mi Deus deu conhocer / u vos eu vi tan fremoso catar||1057.6 sei eu mui ben / que non poden os meus olhos veer, /  u vos non viren, d’al veer prazer||1066.4 pois m’en poder d’atal senhor metedes / de contra quen me depois non valredes, / u eu por ela tal coita levar||1072.5 non poss’eu por én desejos perder / da que mi Deus non ouver’a mostrar / u mi-a mostrou por meu mal||1091.21 e a que eu por meu mal conhoci / u mi-a Deus fez[o] primeiro veer||1092.4 e grave dia me fezo veer / a mia senhor u a primeiro vi||1099.3 logo me fez ali / máis ca mi fez u a primeiro vi||1099.27 E pesa-mi porque perderá prez / quanto Deus en aqueste mundo fez, / que non era erg’u ela m’andava||1107.1 U vos non vejo, senhor, sol poder / non ei de min||1107.15 ca, u vos eu non vejo, mia senhor, / por vos veer perç’este coraçon||1115.12 Ca, se un dia tardar u eu for / u vos non vir, ben terrei, mia senhor, / que á un an’ou máis que ala tardei||1131.8 Ali ouv’eu de mia morte pavor / u eu fiquei mui coitada pastor||1145.15 U el falou comigo, disse-m’esta razon: / ... ||1172.6 ca, u a máis servid’avia, non / quer que a veja nen lhi quera ben||1182.14 u migo man meu lum’e meu senhor, / ven log’a luz de que non ei sabor||1189.2 Buscastes-m’, ai amigo, muito mal / ali u vos enfengistes de mí||1222.5 e, con doo de mí, /  u chorava, começou-m’a catar||1222.14 Ouv’el gran coita no seu coraçon, / mias amigas, u se de min partiu||1228.6 quando lh’eu poderia fazer ben, / el non ven i, e, u non poss’eu, ven||1237.30 o rafec’ome que vai seu amor / empregar u desasperado for||1240.9 – Per bõa fe, amiga, ben vos digo / que u estava mig’en vós falando / esmoreceu||1245.9 ca, u vos fostes sen meu mandado, / jurei que nunca vos fezesse ben?||1283.10 u s’el ia, disse-m’esta razon||1315.6 – Que adubastes, amigo, u tardastes noutro dia||1329.5 vej’eu el queixar / de qual deosto lhi de vós recrece, / u lhi fostes trobar de mal dizer||1332.17 pois ja foi vosc’en talha igualdado / u do seu deu quanto lhi foi talhado||1336.7 certa resposta lhi devedes dar /  u dis[s]er que vos servio lealmente||1341.10 nen er pode, u a non vir, durar||1341.11 e, u torna d’i, o faz esmorecer||1381.8 U a citola temperou, / logo lh’o don foi dado / que a leixasse||1400.8 [E] dixi-lh’eu u me dela partia: / ... ||1400.15 A grandes vozes lhi dix’eu u se ia: / ... ||1408.3 faz, u dev’a fazer prazer, pesar, / e sa mesura toda é entença||1408.10 e verveja u se dev’a calar||1408.11 e nunca diz verdad’u máis non mença||1408.12 e, u lhi peden cousimento, fal||1408.13 pero é mans’u dev’a fazer al||1408.14 e, u deve sofrer, é sen sofrença||1408.18 e meos sab’u mete máis femença||1408.20 e, u lh’aven algũa cousa tal / que lh’é mester scient’, é sen ciença||1412.2 Non levava nen dinheiro / ogano u oui passar / per Campos||1415.5 a sazon que m’era mester / u cheguei a vosso logar||1415.18 porque vos nembrastes de min / u m’era mui mester assaz||1425.8 E, u vos jogan ou u vós jogades, / mui ben caedes en qual d’estas que||1425.8 E, u vos jogan ou u vós jogades, / mui ben caedes en qual d’estas que||1435.28 E que val a enfinta, / u non á foder?||1437.10 E, u as venden bolindo, / vai-s’én con duas riindo||1442.29 – Rodrig’Ianes, u meu cantar for, / non ach[ar]á rei nen emperador / que o non colha mui ben||1447.14 se lhis peitar, / ave-lo-á u l[h]o pedir||1447.19 u s’el-rei mov’a fazer ben, / com’é razon, pesa-lhes én||1447.22 E, u comprir conselh’ou sén / a seu senhor, non saben ren / senon en todo desigual||1450.16 Eu non foi omen de siso, / u m’as promessas fazian, / duvidando ca verria[n]||1451.2 Martin Vasquez noutro dia, / u [e]stava en Lixboa, / mandou fazer gran coroa||1457.1 Comendador, u m’eu quitei / de vós e vos encomendei / a mia molher, ... / ..., / tenhades vós, comendador, / comenda do demo maior||1463.23 ca, u foi mester, non chegou / e máis de mil vezes jurou / que da terra non sairá||1472.8 E ali logo, u sa lide avolver, / verran-vos deles deante colpar||1474.8 ca diz que non sab’u x’á de morrer||1484.1 U con Don Beeito aos preitos veeron, / cuspiron as donas||1497.34 Diz Pacheco: «Alhur, Conde, peed’u vos digan: Crescas!»||1516.13 e u non o ferran por én / os que o non queren oir?||1529.19 que, u sa gente del desasperou, / feriu tres peidos e determinhou||1547.3 fezera-vos én pesar u diria, / pola mia senhor, que mi vós fil[h]astes, / que vissedes vós que mal baratastes||1555.2 De Joan Bol’and’eu maravilhado / u foi sen siso||1557.1 U noutro dia Don Foan / disse ũa cousa que eu sei||1558.1 U noutro dia seve Don Foan, / a mí começou gran noj’a crecer||1567.1 Maria Leve, u se maenfestava, / direi-vos ora o que confessava: / ... ||1588.22 E u a poderá ome achar / senon quando se quiser levantar, / ou ao serão ou aa madrugada?||1603.12 mais, u estava coidando en al, / deu-mi u[n] gra[n] peid’...||1603.14 e foi-lhi depois mal / u s’acordou que mi-o dado avia||1610.15 Chegou per u an Gra[a]da, / ..., / u se non catavan nada / d’ũu ome atan rafez||1624.11 u outros non tragen, a el conven / que traga sempre çapato dourado||1625.13 Mui ledo seend’, u cantara seus lais, / a sa lidiça pouco lhi durou||1632.28 e, máis que a ben, a mal lhe salra / de ben nen mal dizer, u non jantou||1640.13 o abrigo éste vosso solaz / u fazedes come boi quando jaz / eno bon prad’;...||1641.8 U m’eu de Burgos parti, / log’a Deus m’encomendei||1641.24 mais, u eu con el topei, / quisera-m’ir||1649.9 Disse-mi u me del parti: / ... ||1655.15 E, u foron po-lo vender, / preguntaron-o en gran sén: / ... ||1665.13 tenh’eu por mui bõa vileza assaz / u a Peixota su o leito jaz / e sol nulh’ome non a quer prender
3. 'porque, pois'
A aparición de u como partícula causal é certamente minoritaria
193.10 e mal dia naci / por eu assi eno mundo viver, / u Deus sobre min á tan gran poder / que m’eno mundo faz viver assi / sen ela||562.15 E, mia senhor, u sempr’ei de cuidar / no maior ben dos que no mundo son / qual ést’o vosso, ei mui gran razon||708.12 u vos non vejo, / por que non vivedes migo?||856.6 e, sen[h]or, é desvairada razon, /  u eu, por ben que vos quero, por én, / non aver ben de vós per nulha ren||1328.12 ben pod’entender / en tod’aquesto, ... / que ben ali u vós casar queredes / non se partirá que i non casedes / senon per seerdes vós i negrigente
Existe un contexto en que u parece equivaler á secuencia interrogativa indirecta por que?
780.2 enquanto lh’eu preguntar u tardou

u ... tanto ... máis 'cando ... tanto máis'
305.14-15 u a juntar con quantas no mund’á / das mellores, tant’ela máis valra

u quer loc. adv. lug. 'onde queira, en calquera lugar'. Cf. onde quer
115.21 e porrei-lh’eu nome jograr «Sison», / e con tal nome guarra per u quer||1472.12 feiran per u quer

cada u loc. conx. temp. 'cada vez que, sempre que; onde quer que'
Esta locución, basicamente temporal, tamén presenta valores locativos, de acordo co duplo valor do adverbio u
618.15 ca diz de min gran mal, per bõa fe, / e de vós, amiga, cada u sé / falando||1015.12 e por én dig’eu a Nostro Senhor / que El[e] me dé, cada u chegar, / capon cevado pera meu jantar||1310.3 que te faz enviar / cada u dórmio sempre m’espertar||1411.7 e jantan e cean a gran perfia / e burlan corte cada u chegamos||1518.20 cada u fordes, todos vos faran / onra d’outra puta fududancua||1654.5 mais furtan-lho cada u vai maer, / e do perdon ja non lhi ficou nada
838.11 el cada u é / aprende novas con que morr’assi||882.21 ca mi-a faz sempr’ant’os meus olhos ir, / cada u vou||978.22 mais acho-vos comigo toda via / cada u vou por me vos asconder||1530.3 Esta ama, cuj’é Joan Coelho, / ..., / cada u for, achará bon conselho
des u loc. conx. temp. 'desde que'. Cf. des quando
634.18 Non fez Deus par a desejo tan grande / nen a qual coita sofro i, des u me / partir de vós||941.7 Des u vos vós fordes, ja i al non á, / por Deus, amigo, mais eu que farei?||1441.16 foi-me chamar, e des u me chamou||1441.16 foi-me chamar, e des u me chamou: / ...
u quer que loc. conx. locat. 'en calquera lugar que'. Cf. onde quer que
294.3 ca, u quer que eu sejo, / sen vós non me sei eu enno mundo guarida||294.9 que, u quer que seja, / no coraçon me dá voss’amor tal fer[i]da||461.26 u quer que mão metestes, guarecendo én saistes||613.7 U quer que sen vós seja, / sempr’o meu cor deseja / vós atá que vos veja||634.19 ca, per u quer que ande, / non quedarei ar, meu ben e meu lume, / de chorar sempre||1425.11 e u quer que falades / e ant’el-rei muito caedes ben||1674.18 e des i pois, cras, u quer que o vejades, / dizede-lhi que comigo albergastes / por seu amor

O adverbio u participa en múltiplas frases aseverativas (‘certamente, sen dúbida, con certeza’), que se caracterizan por leves variacións estilísticas arredor dos verbos aver e jazer
u al non á
25.11 que me vos faran ben querer / mentr’eu viver, u al non á||170.23 E, se a eles viren, creerán / ca lles dig’eu verdade, u al non á||685.10 ca, se vos fordes e vos eu non vir, / non viverei, amig’, u al non á||1017.2 Entend’eu, amiga, per bõa fe, / que avedes queixum’, u al non á, / de voss’amigo||1231.21 e, pois eu esto sei, u al non á, / mando-me-lh’eu falar con quantas vir
u al non avera
358.27 que xe me matará, / e o sei, ced’, u al non avera
u al non jaz
55.15 ca sei eu ben, u al non jaz, / ca Deus vos fez tanto valer / que nunca devedes fazer / en nulha cousa se ben non;
u mentira non á 'certamente, sen dúbida'
412.5 porque moiro, u mentira non á, / por tal moller que quen a vir dira / que moiro eu ben (morrer por tal sennor!)
u non á al
104.34 Todo o mund’eu leixarei / e perder-m’-ei, u non á al, / se m’ela de sí alongar
u non jaz al
31.10 pois desto sõ[o] sabedor / segurament’, u non jaz al||168.1 Ai mia sennor, u non jaz al, / averei mui ced’a morrer||264.6 Pero sei ben, u non jaz al, / que lles verra én muito mal||266.19 tanto me vej’en mui gran coit’andar / que morrerei por vós, u non jaz al||418.16 ca mui ben sõo sabedor / que morrerei, u non jaz al||801.9 Que trist’oje que eu sejo, / e, par Deus, que pod’e val, / morrerá, u non jaz al!||929.15 Se eu por amig’ouvesse / vós, a que eu por meu mal / fiz pesar, u non jaz al, / pero me de vós veesse, / a vós eu nunca [faria / pesar nen vo-lo diria]||1017.7 E, amiga, de pran, u non jaz al, / este preito deve-se de fazer||1021.10 mais ũa destas é, u non ja[z] al||1035.1 Diz meu amigo que, u non jaz al, / morre||1099.5 tan muito levar d’afan e de mal / que morrerei [por én], u non jaz al||1210.16 ca morr’el, e moir’eu, u non jaz al, / se o non vir
u non ouvess’al
1368.3 A dona fremosa do Soveral / á de mí dinheiros per preit’atal / que veess’a mí, u non ouvess’al, / un dia talhado a cas Don Cor[r]al
u non pod’aver al ~ u non pode aver al 'certamente, sen dúbida'
597.13 Morrerá desta, u non pod’aver al, / que toma en sí tamanho pesar / que se non pode de morte guardar||599.16 mais, se eu posso, u non pod’aver al, / que o veja e lhi possa falar, / ...guisar-lho-ei
724.3 e morrerá, u non pode aver al
u outra ren non á 'certamente, con certeza, sen dúbida'
175.22 ca ben sei eu, u outra ren non á, / que tal esforç’avera qual eu ei / quando a vejo, que per ren non sei||1327.20 E, pois vos el-rei aqueste logar dá, / bispo, senhor, u outra ren non á, / vós seeredes privado toda via / deste vosso beneficio [ja] / con oficio
u outra ren non jaz 'certamente, con certeza, sen dúbida'
66.29 ca sei eu ben, u outra ren non jaz, / ca me sera, mia sennor, máis mester / de veer-vos||1195.2 Partir quer migo mia madr’oj’aqui / quant’á no mundo, [u] outra ren non jaz

Utilizamos cookies de terceiros con fins analíticos para poder coñecer os hábitos de navegación (por exemplo, páxinas visitadas). Lembre que, se aceptar cookies de terceiros, terá de as excluír das opcións do seu navegador ou do sistema ofrecido por terceiros.
Clique no botón correspondente para aceptar ou rexeitar as cookies:

ConfiguraciónsAceptar