A primeira copia da composición nos apógrafos italianos (B 394, V 4), atribuída a Sancho Sanchez, só presenta as estrofas I e IV.
I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: 583-584); Panunzio (1992 [1967]: 88-89 [= LPGP 765-766]); Littera (2016: II, 288).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 6-7, 204); Braga (1878: 1, 109); Machado & Machado (1950: II, 187; 1953: IV, 363-364); Carter (2007 [1941]: 171-172); Fernández Pousa (1956: 811-812); Juárez Blanquer (1988: 103-104); Arbor Aldea (2016b).
1 A] om. A; mia] m\h/a V’; d'outra] dontra B’ 4 me] mi B’V’; me] mj B : mi B’VV’ 5 meu] men V’; morrer] moirer B : moiret B’ : mouer V’ 6 ante ca] antes que BV; sempr’en] sempen V’ 7-18 om. B’V’ 9 me] mj B : mi V; me] mj B : mi V 10 morrerei] moirerey B 14 mi-o] mo B 15 preser] priser B 16 me] mj B : mi V; diran] dira V 19 Tal sazon foi] Sazon foy ia B’V’; tev’en] ceuen B’ 20 quando me] ꝙ̄ come B’V’; forçava] forgiua V’ 21 mal] ia B’V’ 22 me] mj B : mi B’VV’; grad’aja] gardar B : grado aia B’V’ 23 morrer] moirer B’V’
4 me] mi Panunzio 6 ante ca] ante que Panunzio 7 desejos] desejus Panunzio 8 toda sazon] tod’a sazom Littera 9 por] per Panunzio; me ... me] mi ... mi Panunzio 10 afan] afã Littera 12 ante ca] ante que Panunzio 13 por] per Panunzio 15 por] per Panunzio; preser] priser Panunzio 16 me] mi Panunzio 18 ante ca] ante que Panunzio 22 me] mi Panunzio 24 ante ca] ante que Panunzio
(I) A miña señora, que eu máis que outra cousa desexei e amei e servín, e a quen eu non lle importaba nada, ten intención de me facer ben, pois o meu ben é eu morrer por ela antes que vivir sempre en tal coita.
(II) En tal coita cal me dan os seus desexos por ela a decote, mais desde agora, por canto mal me fai, ben me fará, porque morrerei e perderei o afán, pois o meu ben é eu morrer por ela antes que vivir sempre en tal coita.
(III) E canto mal eu levei por causa dela agora o compensarei, se Deus quixer, porque, despois de eu prender morte por causa dela, non me dirán que non obteño o ben dela, pois o meu ben é eu morrer por ela antes que vivir sempre en tal coita.
(IV) Houbo un tempo en que me desdeñou cando máis me forzaba o seu amor, e agora, mal que lle pese á miña señora, farame ben, e que sexa castigada por iso, pois o meu ben é eu morrer por ela antes que vivir sempre en tal coita.
Esquema métrico: 10a 10b 10b 10a 10C 10C (= RM 160:198)
Encontros vocálicos: 3 so·i·a; 14 mi͜-o
Existe unanimidade crítica na atribución da cantiga a Pero da Ponte: en face dunha primeira (e incompleta) aparición do texto nos cancioneiros B e V incluída nos textos de Sancho Sanchez, a segunda copia nos apógrafos italianos (B 922, V 569) xa presenta a autoría de Pero da Ponte, que se corresponde tamén coa súa presenza no Cancioneiro da Ajuda, no grupo de composicións do segrel galego (véxase Marcenaro 2015b: 84).
Nótese a concorrencia de mi e me (vv. 4 e 22) con función de complemento indirecto, conforme a copia da cantiga. Cfr. nota a 642.13.
É inédita a variación ante ca ~ antes que: a forma con -s adverbial xeneralizouse no período postrobadoresco, conforme indica a frecuencia de aparición no Corpus Galego-Portugués Antigo (s.v. ante, antes); pola súa parte, a teor dos datos subministrados polos cancioneiros, as conxuncións que e ca son intercambiábeis tanto en función causal como completiva ou integrante. En liñas xerais, existe certa preferencia por ca en A (fronte a BV): 66.6, 84.15, 92.27, 94.20, 142.28, 166.23, 167.18, 170.10 e 27, 177.14, 178.24, 179.19 e 26, 249.5, 276.r2, 317.16, 320.8, 355.3, 430.13, 812.3, 980.8, 981.19 e 26, 984.6, 995.7. Mais tamén encontramos a preferencia inversa (que A, ca B): 68.19, 84.6, 94.20, 221.9. E, finalmente, aínda entre os propios apógrafos italianos se encontra tal variación: ca B vs. que V (725.22 e 1102.5) e mais na cantiga 655.14, para alén da presente composición, en que a primeira versión presenta ca face á segunda con que1 .
A segmentación do artigo en tod’a sazon que Littera realizou (en liña con outras que realiza sistematicamente no indefinido todo/a) é absolutamente desnecesaria, e máis neste contexto en que toda sazon funciona como unha locución adverbial temporal (coa variante a toda sazon, véxase Glosario).
A copia de B presenta a forma minoritaria da contracción mo fronte a mi-o nos restantes testemuños da cantiga (véxase Glosario, s.v. mo). Esta mesma concorrencia de formas, talvez produto de lapsos de copia, pode verse moi limitadamente nos cancioneiros apógrafos (B vs. A: 239.18, 306.10; B vs. V: 1032.10, 1230.15; V vs. B: 1321.11, 1368.15).
Panunzio fixa unha suposta forma priser (B vs. AB’VV’) que moi probabelmente é un erro de copia, similar a <fizer> V vs. <fezer> B en 1653.23.
Nótese como a copia alternativa de B’V’ reequilibra metricamente o verso coa omisión de tal e a introdución do adverbio ja: Tal sazon foi que me tev’en desden (ABV) vs. Sazon foi ja que me tev’en desden (B’V’).
Utilizamos cookies de terceiros com fins analíticos para conhecer os hábitos de navegação (por exemplo, páginas visitadas). Ao aceitar cookies de terceiros, terá de as excluir das opções do seu navegador ou do sistema oferecido por terceiros.
Clique no botão correspondente para aceitar ou recusar as cookies:
Anterior
