95 [= Tav 78,3]
Ben o faria, se nembrar

Ben o faria, se nembrar
se quisesse ja mia sennor
como mi a tort’á desamor
e me quisesse perdõar,
ca nunca ll’eu mal mereci;
mais fez-mi-a Deus, des que a vi,
sen o meu grado muit’amar.
Pero lle nunca mal busquei,
ei-ll’ora de buscar perdon,
ca me quer mal de coraçon,
e non osm’oj’eu, nen o sei,
per que me lle possa salvar,
que lle nunca fize pesar,
mais non quer oir mia razon.
E, macar me quisesse oir,
non ll’ousaria i falar,
e por esto non poss’osmar
ren per que eu possa guarir,
ca non ei d’outra ren sabor
erg’en viver u ela for,
e desto m’ei sempre a guardar.
E guardar-m’-ei de a veer,
pero non desejo muit’al;
mais, se me Deus cedo non val,
muit’ei gran coita de sofrer:
pois m’ela perdõar non quer,
Deu-lo sab’, é-me mui mester
oimais mia morte ca viver.
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 
 
20
 
 
 
 
25
 
 
 

Manuscritos


A 29, B 122

Edições


I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 62-63 [= LPGP 510-511]); Littera (2016: I, 640-641).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 45); Carter (2007 [1941]: 20); Machado & Machado (1949: I, 175-176); Arbor Aldea (2016b); Rios Milhám (2017: I, 95).

Variantes manuscritas


4 perdõar] perdoar B   8 lle] lheu B   10-12 de ... / ... lle] om. B   13 lle nunca fize] lhi nūca figi B   15 E macar me quisesse oir] E ssemela qⁱsessoyr B   16 i falar] hi a falar B   21 sempre a] sempra B   24 me] mj B   26 perdõar] ꝑdoar B   27 sab’, é-me mui] sabe q̄ me B   28 oimais] muj mays B; morte] mort{e} A

Variantes editoriais


1 Ben o] Ben-no Michaëlis   13 fize] figi Littera   15 quisesse oir] quisess(e) oir Michaëlis : quisess’oir Littera   21 sempre a] sempr(e) a Michaëlis : sempr’a Littera   27 sab’, é-me mui] sabe, que m’é Michaëlis, Littera   28 oimais] mui mais Michaëlis, Littera

Paráfrase


(I) Ben faría, se se lembrar quixese a miña señora de como inxustamente me ten desamor e me quixese perdoar, porque eu nunca lle merecín mal; mais Deus contra a miña vontade ma fixo amar moito desde que a vin. 

(II) Aínda que nunca lle busquei mal, terei agora que buscar o seu perdón, porque me odia e eu hoxe non imaxino, nin sei, como me poida librar (diso), pois nunca lle fixen nada que lle causase pesar, mais ela non quere ouvir a miña explicación. 

(III) E aínda que me quixese ouvir, non me atrevería a falarlle, e por iso non podo imaxinar nada polo que eu poida saír indemne, porque eu non teño desexo doutra cousa agás de vivir onde ela estiver, e disto sempre me terei que privar. 

(IV) E privareime de a ver, aínda que non desexo tanto ningunha outra cousa; mais, se Deus non me auxilia cedo, hei sufrir unha moi gran coita: xa que ela non me quere perdoar, Deus o sabe, de aquí en diante moito máis precisa me é a morte que vivir.
 

Métrica


Esquema métrico: 8a 8b 8b 8a 8c 8c 8a (I, IV [= Tav 161:250]) + 8a 8b 8b 8a 8c 8c 8b (II, III [= Tav 163:28])

Encontros vocálicos: 3 mi‿a; 6 -mi-‿a; 15 quisesse‿o·ir; 21 sempre‿a

Notas


Texto
  • 1

    Nótese o inicio abrupto da cantiga, coa presenza dun clítico no verso que só na segunda estrofa se explicita.

  • 13

    A variante bisilábica fize para a P1 de pretérito indicativo de fazer, que só volve aparecer en 973.10 (BV), presenta neste caso a variante máis habitual figi en B, que é a lectura ofrecida en Littera (véxase nota a 169.7). Esta minoritaria forma fize mostra a permanencia do -ī sen condicionar a palatalización consonántica (fronte á forma xeral fiz) da base fēcī, de modo que tamén garante contaxe bisilábica. Cfr. nota a 28.12.

  • 15

    Como acontece noutras pasaxes, a lección de B (e se m’ela quisess’oir), xunto coas variantes dos vv. 27-28, non se explican doadamente a partir de erros de copia. Parecen máis ben deberse a trivializacións xurdidas ao nivel da transmision oral.

    A conxunción concesiva macar, de orixe grega, é case exclusiva do rexistro poético, tal como se deduce do seu uso na poesía trobadoresca profana e da súa alta frecuencia nas Cantigas de Santa Maria. A súa aparición noutro tipo de textos é moi escasa (véxase CGPA, s.v. macar). Cfr. nota a 57.6

  • 16

    A lección de B implica o uso da preposición a (coa sinalefa i‿a) como nexo na perífrase ousar + a + infinitivo, como acontece minoritariamente no corpus trobadoresco profano, onde prevalece a ausencia da preposición neste complexo verbal (véxase nota a 167.11).

  • 27-28

    Contra o seu costume, Michaëlis (seguida por Littera) optou nestes versos pola lección de B (Deu-lo sabe, que m’é mester/ mui máis mia morte ca viver), talvez porque resulta máis evidente desde o manuscrito da Biblioteca Nacional, face á lección de Ajuda, que precisa dunha segmentación e dunha puntuación máis complexa.

Procurar
    Não foram encontrados resultados