[últ. rev.: 17/04/2020]Imprimir

37 [= Tav 47,15]
Non á ome que m’entenda
Fernan Rodriguez de Calheiros

Non á ome que m’entenda
com’oj’eu vivo coitado
nen que de min doo prenda,
ca non é cousa guisada,
ca non ous’eu dizer nada
a ome que seja nado
de com’oj’é mia fazenda.
Nen á, per quant’eu atenda,
conselho, mao pecado,
tanto Deus non me defenda,
po[i]-la que non fosse nada
por mí é tan alongada
de min que non sei mandado
dela nen de mia fazenda.
Nen m’ar conven que én prenda
con outra, nen é guisado,
pero sei ben, sen contenda,
da que me faz tan longada-
-mente viver, e coitada
vida, e non mi dá grado,
e perece mia fazenda.
Mais, se m’ela non emenda
o afan que ei levado,
ben cuid’eu que morte prenda
con atan longa espada,
poi-la mia senhor nembrada
non quer aver outorgado
que melhor’én mia fazenda.
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 
 
20
 
 
 
 
25
 
 
 

Manuscritos

B 63

Edicións

I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 690-691 [= LPGP 319-320]); Littera (2016: I, 357-358).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 21); Machado & Machado (1949: I, 83-84); Rios Milhám (2017: I, 37).
III. Antoloxías: Alvar & Beltrán (1989: 98); Arias Freixedo (2003: 211-212); Alvar & Talens (2009: 336).

Variantes manuscritas

2 coitado] coytato B   3 nen que] (nen) \nen/ que B   5 dizer] diser B   9 pecado] pcc̄ado B   17 contenda] ꝯcēda B   21 perece] pareçe B

Variantes editoriais

15 én prenda] emprenda Michaëlis, Littera   16 outra] outre Michaëlis   19 e] en Michaëlis : em Littera   21 e] [qu]e Littera   27 outorgado] outrogado Michaëlis, Littera   28 melhor’én] melhore Michaëlis : melhor'em Littera

Métrica

Esquema métrico: 4 x 7’a 7’b 7’a 7’c 7’c 7’b 7’a (= Tav 125:2)

Notas

Texto
  • 5

    No Cancioneiro da Biblioteca Nacional (e tamén no da Vaticana coa excepción da equivalencia <ç>/<z>) mantense unha nítida distinción nas grafías das diversas sibilantes medievais, para alén de usos gráficos que mostran -s- intervocálicos simples con valor de -ss- e que eran moi frecuentes na produción prosística. Neste verso obsérvase a aparición da grafía <s> por <z>, que non semella indicio de desafricación senón esporádico erro ou lapso de copia que se encontra tamén –e unicamente– en 849 / 8,5 AfPaBra [B853/V439], v. 27 (dizer <diser> B, <dizer> B). Cfr., tamén, 1162 / 83,7 JZor [B1149a/V752], v. 5: dis[s]er <dizer> B, <diser> V.

  • 9

    O xeral resultado mao do lat. malum é sistemático cando vai posposto ao nome, mais convive coa forma con perda de vogal final por posición proclítica (mal) en certos sintagmas. No que a pecado di respecto, mao pecado é solución minoritaria verbo de mal pecado, do mesmo xeito que se rexistra mao dia (vs. mal dia) e mao preço ou mao prez (vs. mal preço, mal prez).

  • 15

    O feito de que emprender só se documente moi raramente no período medieval (un rexistro en CSM 313.72: e cada u͂u enpres / a fazer sas oraço͂es | aa Sennor mui cortes)1 , aconsella segmentar o pronome adverbial én na secuencia <enp’nda> para estabelecer o verbo prender, de amplísimo uso na lingua trobadoresca (cfr. Con tal senhor fui eu prender; véxase nota a 979.8). En calquera caso, deberemos interpretar o verso como ‘Nin me convén que por iso inicie relacións / con outra senhor’.

  • 16

    A abreviatura <out͂> de B indica claramente que se trata de outra (isto é, outra muller), e non de outre (‘outra persoa’), tal como editou Michaëlis.

  • 18-19

    Nótese a segmentación do adverbio, que volve aparecer en 192.11-12, terceiro nivel de tmese versal (véxase nota a 14.25-26, 123.24-25, 482.1-2, 1542.3-4), proceso frecuente nas Cantigas de Santa Maria: así, por exemplo, CSM 195 fera- / mente (vv. 24-25), vergonnosa- / mente (vv. 51-52), enganosa- / mente (vv. 154-155), mederosa- / Ment’... (vv. 157-158), apressurosa- / mente (vv. 187-188).

  • 21

    O erro de B ben pode ser produto dun desenvolvemento defectuoso da abreviatura <ꝑ> en perece, P3 de perecer, que só conta con outra documentación en 1448.26 (pereceo).

  • 22

    O verbo emendar (< emendāre) convive coa variante enmendar (1.4, 1344.13), o mesmo que emenda (só en 1344.13) con enmenda (véxase 559.5, 1325.4). Cfr. nota a 1.4.

  • 28

    Michaëlis mostra certa tendencia a non recoñecer o pronome én na parte final de secuencias que deben ser segmentadas (véxanse tamén 274.21 e 854.14); por súa vez, en Littera consideran a presenza da preposición en, afastándose do sistemático uso transitivo de melhorar no corpus trobadoresco.

  1. ^

    Existe escasísima documentación na prosa portuguesa tardía, pois só localizamos cinco ocorrencias na Crónica de D. Duarte, de Rui de Pina (CdP) e unha ocorrencia no Livro de Montaria (CGPA).

Buscar
    Non se atopou ningún resultado