389 [= RM 70,1]
A bõa dona, por que eu trobava

A bõa dona, por que eu trobava
e que non dava nulla ren por ,
pero s’ela de min ren non pagava,
sofrendo coita sempre a servi
e ora ja por ela ‘nsandeci,
e por ben quanto x’ante dava.
E pero x’ela con bon prez estava
e con [o] bon parecer que ll’eu vi
e lle sempre con meu trobar pesava,
trobei eu tanto e tanto a servi
que ja por ela lum’e sén perdi,
e anda-x’ela por qual x’ant’andava:
por de bon prez, e muito se preçava;
e dereit’é de sempr’andar assi,
ca, se ll’alguen na mia coita falava,
sol non oia nen tornava i;
pero por coita grande que sofri
oimais ei dela quant’aver coidava:
sandece e morte que busquei sempre i,
e seu amor me deu quant’eu buscava.
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 
 
20

Manuscritos


A 232, B 422, V 34

Edicións


I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 452-453); Nobiling (2007 [1907]: 73 [= LPGP 438]); Littera (2016: I, 512).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 20); Braga (1878: 7); Carter (2007 [1941]: 134-135); Machado & Machado (1950: II, 241); Domingues (1992: 28); Arbor Aldea (2016b); Rios Milhám (2018b: III, 389).
III. Antoloxías: Nemésio (1961 [1949]: 75-76); Vasconcellos (1959: 25-26); Torres (1977: 308); Departamento de Filologia Galega (1980: 39-40); Alvar & Beltrán (1989: 262).

Variantes manuscritas


1 bõa] boa BV   2 nulla] uulha B   3 min] mj B : mi V; pagava] plagaua B   4 sempre] semp̄re A   5 ela ‘nsandeci] el en sandeci B : el ensandeci V   6 quanto x’ante] quantante BV   7 bon] om. BV   8 parecer] patecer   9 lle] lhi BV; con meu] comeu B   10 tanto e] tāte BV   12 x’] om. BV   13 preçava] p’caua B : p̄gaua   14 dereit’é de sempr’andar] dereit e (dandar) de sempr andar A : deyte de semp̄ adar V   17 por coita] q̄ coita BV   18 coidava] cuydaua BV   19 sandece e] Sandiçe B : Sandice V; sempre i] sempry BV   20 me] mi BV; deu] den B; eu] en B

Variantes editoriais


3 min] mi Nobiling, Littera   8 [o] bon parecer] [tan] bon parecer Nobiling : [mui] bon parecer Michaëlis : [tam] bom parecer Littera; que] qual Nobiling, Littera   9 lle] lhi Nobiling, Littera   10 tanto e] tant(o) e Michaëlis : tant’e Nobiling, Littera   13 preçava] prezava Michaëlis, Nobiling   18 coidava] cuydava Nobiling : cuidava Littera   19 sandece e] sandec’e Nobiling, Littera : sandec(e) e Michaëlis; sempre i] sempr(e) i Michaëlis : sempr’i Nobiling, Littera   20 me] mi Nobiling

Paráfrase


(I) A dama por quen eu trobaba e a quen eu non lle importaba nada, aínda que ela non sentía agrado por min, sufrindo coita sempre a servín e agora xa por ela ensandecín, e a ela impórtolle tanto como lle importaba antes.

(II) E aínda que ela gozaba de boa fama e do fermoso semblante que eu lle vin e sempre lle causaba pesar o meu trobar, trobei eu tanto e tanto a servín que xa por ela perdín a luz e o siso, e ela anda como antes andaba: (III) con boa fama, e moito se prezaba (diso); e é xusto que ande sempre así, porque se alguén lle falaba da miña coita nin sequera ouvía nin tornaba (a falar) diso; mais pola coita grande que sufrín, de hoxe en diante teño dela canto pensaba ter: (1) loucura e morte que busquei sempre alí, e o seu amor me deu canto eu buscaba.

Métrica


Esquema métrico: 3 x 10’a 10b 10’a 10b 10b 10’a + 10b 10’a (= RM 79:8)

Encontros vocálicos: 10 tantoe; 16 o·i·a; 19 sandecee, semprei

Notas


Texto
  • *

    Sobre o carácter de cantiga próxima ás cantigas ateúdas, cunha copulativa e nas dúas primeiras estrofas, véxase nota á cantiga 74.

  • 5

    O Cancioneiro da Ajuda presenta a elisión da vogal inicial en ensandecer (véxase nota a 6.4), aínda que a lección por el’ensandeci de BV tamén sería aceptábel.

  • 6

    Nótese a ausencia do expletivo xe (tamén no v. 12) en BV.

  • 7

    A locución conxuntiva e pero, de valor concesivo (‘aínda que’), é de uso regular ao longo de corpus –cómpre sinalar, non obstante, que en bastantes ocasións é posíbel optar entre e pero ou a secuencia de copulativa + adversativa (e, pero).

  • 8

    Dado que no corpus a secuencia lhe eu e lhi eu conforma sempre unha sinalefa (43.20, 724.13, 1173.8, 1199.16), a hipometría do verso pode resolverse introducindo a forma do artigo determinado, solución por que optamos, ou ben considerando a existencia dunha forma bisilábica bõ[o], aínda que esta só se rexistra normalmente en posición tónica e non está presente en Guilhade. Eis o sintagma co artigo en Osoir’Anes: 

    Mais forçaron-mi os olhos meus 
    e o bon parecer dos seus (13.13).

    Neste sentido, as opcións de Michaëlis (con [mui] bon parecer) e de Nobiling e mais Littera (con [tan] bon parecer) son máis interventivas.

  • 12-13

    A expresión andar por de bon prez ‘ser, considerarse de bon prez’ é paralela a meter por de mal conhocer (véxase 1513.17) e ás máis frecuentes teer por de bon/mal sén (71.15-16, 952.21, 977.1).

  • 13

    A forma prezava (<preçaua> A, <p’caua> B, <p’gaua> V) de Michaëlis (de onde pasaría a Nobiling) debe ser un lapso de imprenta, pois non é citada no correspondente glosario1 .

  • 14

    Unha outra puntuación que ligue sintacticamente andar (v. 14) con preçar (v. 13) modifica a sentido destes versos:

    por de bon prez, e muito se preçava,
    e dereit’é, de sempr’andar assi...

  • 17

    A opción de BV, coa utilización da locución concesiva pero que obrigaría a unha forzada lectura:

    Pero que coita grand’ é que sofri,
    oimais ei dela quant’aver coidava.

  • 19

    A voz sandece (vs. sandice, cfr. tamén sandez) é voz sempre transmitida polo Cancioneiro da Ajuda, pois sandice é maioritaria e típica dos apógrafos italianos. Así, por exemplo, en 386.4, 15, 16 aparece sandece en A fronte a sandice en BV, e, mesmo, en B e V se producen erros obvios, xa que sandice aparece en rima con -ece (merece, crece, parece) en 1135.1 (BV), 1435.23 (V) e 1535.17 (B).

  1. ^

    Só recolle a dubidosa forma prezar, corrección do orixinal prazer de 988 Pero da Ponte [B985b/V573], v. 9.

Buscar
    Non se atopou ningún resultado

    Utilizamos cookies de terceiros con fins analíticos para poder coñecer os hábitos de navegación (por exemplo, páxinas visitadas). Lembre que, se aceptar cookies de terceiros, terá de as excluír das opcións do seu navegador ou do sistema ofrecido por terceiros.
    Clique no botón correspondente para aceptar ou rexeitar as cookies:

    ConfiguraciónsAceptar