I. Edicións críticas: Bertolucci Pizzorusso (1992 [1963]: 139); Lapa (1970 [1965]: 441 [= LPGP 642]); Lopes (2002: 315); Littera (2016: II, 141-142).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 332-333); Braga (1878: 183); Machado & Machado (1958: VI, 99-100).
III. Antoloxías: Tavares & Miranda (1987: 185-186); Diogo (1998: 59).
4 a] om. V 8 desguisado] desagisado BV 9 preçan] p̃zan V 10 segurado] τ segurado B 11 morrer] moirer B 12 querra] queira B 14 guarra] guaira B 15 lhi] mi V; citolado] acolado B 17 corredor aficado] coiredor afficado B : conedor officado V 20 alçará voz] a cara uos V 21 pecado] pc̄cado B : pecādo V
3 grande sobarcado] gram sobarçado Lopes : gram sobarcado Littera 8 desguisado] desaguisado Bertolucci Pizzorusso, Lapa, Lopes, Littera 9 non o] nõn’o Lopes 11 lh’i] lhi Bertolucci Pizzorusso, Lapa, Lopes, Littera 12 ca] já Lopes, Littera 13 [fazendo-lhi seus cantares provar] Lapa 14 guarra] verrá Lapa, Lopes, Littera 15 pois lhi Lop[o] ouver] pois lhi Lop’ouver [ben] Lapa : pois [que] lhi Lop’houver Littera 18 se] om. Lopes, Littera 19 e] [s]e Bertolucci Pizzorusso 21 á ja que dulte] aja quen dulte Lapa : haja quem dulte Lopes, Littera
(I) Con alguén se retou Lopo aquí, segundo eu penso, porque lle viron traer un citolón moi grande baixo o brazo co que el adoita facer moito mal; e, xa que así o viron andar, non me creades se non é capaz de o sacar contra alguén malfadado de nacemento.
(II) Porque o ven, tal despropósito non o valoran ben nin o temen, mais calquera pasa ao seu lado, confiadamente, porque, se Lopo non lle morre alí ao momento, quereralle tocar a cítola diante [...] e despois librarase da morte, contra a súa vontade.
(III) E despois de que Lopo lle citolase, se alí chegase alguén para o prender, disque é moi bo corredor; e, ademais, se cansa ou se cae e alguén chega alí para o prender, xura que alzará a voz a cantar, porque, infelizmente, non hai xa nada que tema.
Esquema métrico: 10’a 10b 10’a 10b 10c 10c 10’a (= RM 100:22)
Encontros vocálicos: 1 des·fi·a·do; 5 ora‿assi
Nalgúns encontros vocálicos, o adverbio aqui provoca por veces perda da vogal final do vocábulo anterior cando acaba en -a (di’aqui, 1031.1; verri’aqui, 215.18), mais presenta a forma ‘qui, con elisión da vogal inicial, noutros encontros coas formas verbais (tónicas) á (á ‘qui, 278.1, 1408.1, 1473.12) e mais é (é ‘qui, 140.21, 658.2). Fóra da produción poética, existe tamén algunha ocorrencia da forma reducida deste adverbio:
Eu Sueyro Pérez, notario sobredicto, a fiz escrivir e poño qui meu sigño en testimuyo de verdade (Fernández de Viana y Vieites 1994: 37);
Item por quanto somos ora emformado per os visitadores que atee qui forom neste bispado (Constituições de D. Diogo de Sousa, 1497; ed. Machado 2006-2013: 42).
Lémbrese que desfiado é participio de desfiar ‘desafiar’.
O participio sobarcado ‘recollido ou posto baixo do brazo’ (cfr. e sobarcad’un velh’espadarron, 1489.15) é do verbo sobarcar, que non localizamos en máis textos, mais que é dicionarizado por Jerónimo Cardoso: Sobarcar, ou leuar debayxo do braço (cfr. CLP, s.v. sobarcar). Talvez a súa desaparición se deba á rápida confusión co verbo sobraçar, co mesmo significado, e con diversas atestacións xa desde a Idade Media, tanto nas cantigas profanas (cfr. e sobraçou o manto, 1638.5) como na prosa: no CGPA son recollidas diversas ocorrencias na Crónica Gerral Galega e mais na Crónica Geral de Espanha de 1344, así como na Crónica de D. Pedro de Meneses.
A forma desaguisado xeraría un problema de medida que se resolve coa variante desguisado. O mesmo erro de copia pode verse en 56.12, 1185.7 ou 1643.3, xunto con 317.4, onde A presenta a lección correcta fronte a B. Alternativamente, tamén se podería pensar en atal / tal, elemento que se ve envolvido, por veces, en problemas métricos e de copia (véxase, por exemplo, 202.15 ou 285.19).
Nótese que a conxunción causal que se reitera, após unha frase parentética, no v. 11 coa variante ca, tal como acontece en diversas pasaxes do corpus (véxase 331.12, 1004.10-11 ou 1214.8-9):
mais tal passa cabo del, segurado,
que, se lhi Lopo cedo non morrer,
ca lhi querra deante citolar / [...].
Dultar, habitualmente co sentido de ‘temer’, é forma concorrente con duvidar nos textos medievais (do lat. dubitāre, véxase Ferreiro 1999: §17d.5); de todos os xeitos, as voces da familia lexical de dultar teñen escasa presenza na poesía trobadoresca profana, pois só volve aparecer dultança en 867b.29, xunto co participio dultado en 468.27 e o verbo dultar en 1382.21.
Anterior
