1083 [= RM 121,6]
Cuidades vós que mi faz a mí Deus

Cuidades vós que mi faz a Deus
por outra ren tan muito desejar
aquesta dona, que me faz amar,
senon por mal de e destes meus
olhos, e por me fazer entender
qual é a mui gran coita de sofrer?
E non mi-os fui os seus olhos mostrar
Deus nen mi-a fez[o] filhar por senhor
senon porque ouv’El [mui] gran sabor
[de] que sofr’eu, con estes meus, pesar,
olhos, e por mi fazer enten[der
qual é a mui gran coita de sofrer].
E vi eu os seus olhos por meu mal
e o seu mui fremoso parecer,
e por meu mal mi-a fezo Deus veer
enton daquestes meus, ca non por al,
olhos, e por mi fazer enten[der
qual é a mui gran coita de sofrer].
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 

Manuscritos


B 1080, V 672

Edições


I. Edicións críticas: Nunes (1972 [1932]: 444-445 [= LPGP 796]); Reali (1964: 70-71); Fernández Campo (2012: 73); Littera (2016: II, 318-319).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 237); Braga (1878: 128); Machado & Machado (1956: V, 107).
III. Antoloxías: Arias Freixedo (2003: 732-733).

Variantes manuscritas


1 Cuidades] Cydades V   11 olhos] Olhus B   14 e o seu] E seu B : es seu V

Variantes editoriais


7 olhos] olhus Reali   8 fez[o]] fez Reali, Fernández Campo   9 ouv’El [mui] gran sabor] ouv’El gram sabor Reali : ouv' El gran sabor Fernández Campo : houv[e] El gram sabor Littera   10 [de]] om. Fernández Campo   11 olhos] olhus Reali; mi] me Nunes   17 olhos] olhus Reali; mi] me Nunes

Paráfrase


(I) Pensades vós que Deus me fai a min desexar tanto esta muller, que me fai amar, por outra razón senón para o meu mal e o destes meus ollos, e por me facer entender cal é a moi gran coita que (hai que) sufrir?
(II) E Deus non me foi mostrar os seus ollos nin ma fixo tomar como señora senón porque El tivo un gran desexo de que eu sufra pesar con estes meus ollos, e por me facer entender cal é a moi gran coita que (hai que) sufrir.
(III) E eu vin os seus ollos e a súa fermosa aparencia para o meu mal, e para o meu mal, e non por outra causa ma fixo ver Deus nese momento con estes meus ollos, e por me facer entender cal é a moi gran coita que (hai que) sufrir.

Métrica


Esquema métrico: 10a 10b 10b 10a 10C 10C (I-II [= RM 160:202]) + 10a 10b 10b 10a 10B 10B (III [= RM 151:4])

Encontros vocálicos: 7 mi͜-os; 8 mi͜-a; 15 mi͜-a

Notas


Texto
  • 1-6

    Toda a estrofa foi interpretada como un período interrogativo, modulación que lle acae ben ao período e á continuación da cantiga; non obstante, en Fernández Campo o período é enunciativo.

  • 7

    A forma fui, xeral como PI de pretérito de seer (e de ir), é tamén forma de P3: a pesar de que en xeral se estabelece unha oposición P1 / P3, fui (< fŭī) / foi (< fŭĭt), pola acción metafónica de -ī final nalgúns pretéritos fortes (cfr. tamén fiz vs. fez, sive vs. seve, tive vs. teve etc.), foi pode ser tamén resultado de P1, o mesmo que fui aparece esporadicamente como forma de P3 (sen efecto metafónico, por tanto, ou con xeneralización analóxica de unha ou outra persoa).

  • 8

    Para alén das múltiplas probas da coexistencia e alternancia de fez ~ fezo, así como da deficiente transmisión, por veces, da forma fezo (véxase nota a 53.16), neste hipométrico verso a recuperación de fezo (que Reali e Fernández Campo non efectuaron) vén solicitada pola paralela construción do v. 15: Deus nen mi-a fez[o] filhar por senhor (v. 8) - e por meu mal mi-a fezo Deus veer (v. 15).

  • 9

    De novo Reali e Fernández Campo rexeitan a integración de mui para completar a medida decasilábica do verso: o adverbio mui é un elemento que con certa frecuencia é esquecido no proceso de copia, como mostran algunhas pasaxes en que os testemuños son diverxentes (A vs. BV: 400.13, 421.19; B vs. A: 194.4; BV vs. A: 421.13; B vs. V: 1184.3). Na edición de Littera optouse pola integración da vogal final de ouve, desconsiderando o feito da probábel sinalefa nunha secuencia do tivo ouve el.

  • 10-11

    Repárese no violento hipérbato que provoca a ligazón do corpo da estrofa co refrán, pola necesaria rima en -ar do v. 11 co v. 7 (véxase tamén os vv. 16-17):
              ​​​​​​​senon porque ouv’El [mui] gran sabor
    ​​​​​​​          [de] que sofr’eu, con estes meus, pesar,
    ​​​​​​​          olhos, e por mi fazer enten[der
              qual é a mui gran coita de sofrer].

    En calquera caso, nótese como a sintaxe e o sentido esixe a presenza da preposición de, confirmada pola hipometría versal que Fernández Campo desconsiderou; a súa ausencia deixaría sen sentido o período: ‘El tivo moi gran sabor de que eu sofra pesar’.

  • 11

    É verdadeiramente infrecuente no Cancioneiro da Biblioteca Nacional a presenza da terminación -us en voces en que é xeral a terminación -os (<Olhus>); na realidade, esta grafía aparece xeralmente en V en formas verbais de P4 e nomes masculinos plurais. A súa esporádica presenza, limitada aos apógrafos italianos, mostra que é produto do desenvolvemento da abreviatura <9> en posición final, abreviatura herdada do latín, onde funcionaba como desinencia de nominativo nos nomes da segunda declinación, rematados en -us.

  • 14

    Nótese como en B está ausente o artigo, mentres que en V aparece o erro <s>/<o> (cfr. mao <mao> B, <mas> V en 371.6).

  • 16-17

    Tal como acontecía nos vv. 10-11, de novo se percibe un violento hipérbato no deslocamento dos olhos (pertencentes ao refrán, v. 16) con relación aos seus determinantes, no v. 15, pola necesaria rima en -al deste verso co v. 12 e mais tamén como un artificio retórico buscado polo autor, unha especie de tour de force sintáctico que, alén de embelecer a composición, demostra o seu dominio da arte de trobar: 
              e por meu mal mi-a fezo Deus veer
              enton daquestes meus, ca non por al,
              olhos, e por mi fazer enten[der
              qual é a mui gran coita de sofrer]. 

Procurar
    Não foram encontrados resultados

    Utilizamos cookies de terceiros com fins analíticos para conhecer os hábitos de navegação (por exemplo, páginas visitadas). Ao aceitar cookies de terceiros, terá de as excluir das opções do seu navegador ou do sistema oferecido por terceiros.
    Clique no botão correspondente para aceitar ou recusar as cookies:

    DefiniçõesAceitar