765 [= RM 70,53]

Vi oj’eu donas mui ben parecer

Joan Garcia de Guilhade

Notas

Texto

• *

  Nótese como esta cantiga de amor, pois a voz poética é masculina, aparece incluída no grupo das cantigas de amigo de Joan Garcia de Guilhade.

• 4

  O uso de moça como substantivo (só un rexistro do seu uso como adxectivo) é escaso no corpus, pois só aparece en catro cantigas máis: 750.15 (moças de bon parecer); 1277.1 e 7 (Ũa moça namorada; A moça ben parecia); 1278.1 e 8 (Tres moças cantavan d’amor); 1623.14 (quand’era moça, en cas da Ifante).

• 6

  Este segundo verso do refrán en Nobiling (i a moça...) vén condicionado polo feito de o editor brasileiro partir de V para a súa edición: certamente as leccións <huha> B, <hir ha> V parecen remitir á habitual forma <hūha> do indefinido hũa do antígrafo.

• 13

  No corpus profano só existe outra documentación de feramente, nunha cantiga de Don Denis (1559.2), adverbio que aparece decote nas Cantigas de Santa Maria.

• 14

  Expunximos, xunto cos editores anteriores, a espuria conxunción e inicial dos manuscritos, que convertería en hipermétrico o verso, para alén de ser sintacticamente desaxeitada a súa inclusión.
  Nótese, por outra parte, a presenza de mocelinha, forma diminutiva hipercaracterizada con dupla sufixación -elo+-inho (véxase Ferreiro 2001 [1997]: §464). Non volve rexistrarse no corpus profano, mais si nas Cantigas de Santa Maria:
            ..., assi proug’aa Virgen, que dos çeos é Reynna:
            fez que o moço pedisse de comer, e foi aginna
            guarid’e trebellou logo conos outros moçelinnos (CSM 389.38).
  No entanto, nas cantigas aínda se atesta outras dúas voces coa dupla sufixación; así, manselinho/a (Airas Nunez e Lourenço):
            Pois que a grilanda fez a pastor,
  ​​​​​​​          foi-se cantando, indo-s’én manselinho,
  ​​​​​​​          e tornei-m’eu logo a meu caminho (864.26).

   

  ​​​​​​​          A moça ben parecia
  ​​​​​​​          e en sa voz manselinha
  ​​​​​​​          cantou e diss’a meninha: / ... (1277.8).
  O mesmo acontece co adxectivo fraquelinha, utilizado por Joan Garcia de Guilhade nunha cantiga de escarnio en claro contraste coa aparición de -elinho ligado aos xéneros amorosos:
  ​​​​​​​          Dona Ouroana, pois ja besta avedes,
  ​​​​​​​          outro conselh’ar avedes mester:
  ​​​​​​​          vós sodes mui fraquelinha molher
  ​​​​​​​          e ja máis cavalgar non podedes (765.4).
  En calquera caso, esta re-sufixación con -inho sobre un anterior sufixo -elo/-a revela como este sufixo xa deixara de ser produtivo e de ser utilizado nas formacións diminutivas.
  Nas dúas primeiras edicións de Guilhade, Nobiling e Nunes, así como en Littera, o sintagma en pouca sazon está incluído na frase anterior, formada polos vv. 13-14, de modo que o sentido global da estrofa varía parcialmente. Preferimos, con Cohen (que non lle confire ton exclamativo), distribuír simetricamente as cualificacións adverbiais, de modo que feramente pertence, obviamente, á primeira frase, e en pouca sazon á segunda.

• 15

  Non achamos xustificación para a dúbida manifestada por Nobiling a respecto de vençudas («uẽçudas não fórma sentido com o que se segue: proponho substituí-lo por muy bõas»), sobre todo á vista do v. 13 e mais do refrán.

• 16

  Considerando a posibilidade de contaxe bisilábica de mais (Ferreiro 2016c), é desnecesaria a emenda de Nobiling, Cohen e Littera, que converten o adverbio i en ali (cfr. v. 9).