[last revised: 11/10/2024]Print

309 [= RM 147,12]
Par Deus, ai Dona Leonor
Roi Paez de Ribela

Par Deus, ai Dona Leonor,
gran ben vos fez Nostro Sennor!
Sennor, parecedes assi
tan ben que nunca tan ben vi,
e gran verdade vos dig’i,
que non poderia maior:
par Deus, ai Dona Leonor,
gran ben vos fez Nostro Sennor!
E Deus, que vos en poder ten,
tan muito vos fezo de ben
que non soub’El no mundo ren
per que vos fezesse mellor:
par Deus, ai Dona L[eonor,
gran ben vos fez Nostro Sennor!]
En vós mostrou El seu poder:
qual dona sabia fazer,
de bon prez e de parecer
e de falar, fez-vos, sennor:
par Deus, ai D[ona] L[eonor,
gran ben vos fez Nostro Sennor!]
Com’antr’as pedras bon rubi
sodes, antre quantas eu vi,
e Deus vos fez por mal de mí,
que á comigo desamor:
par Deus, ai Dona [Leonor,
gran ben vos fez Nostro Sennor!]
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 
 
20
 
 
 
 
25
 

Manuscripts

A 198, B 349

Editions

I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 383-384); Barbieri (1980: 64 [= LPGP 913-914]); Littera (2016: II, 474).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 127); Carter (2007 [1941]: 116); Machado & Machado (1950: II, 110-111); Arbor Aldea (2016b); Rios Milhám (2018a: II, 309).
III. Antoloxías: Fernández Pousa (1951: 119); Piccolo (1951: 155-156); Nunes (1959: 241-242); Correia (1978: 176-178); Gonçalves & Ramos (1983: 274); Jensen (1992: 356); Ferreiro & Martínez Pereiro (1996b: 218); Arias Freixedo (2003: 825-826); Souto Cabo (2017: 237).

Manuscript variants

1 Par] ar A : Por B;   2 vos] uus A   4 ben] beu B   5 vos] uus A   7 par] ar A   8 vos] uus A   10 fezo] fez B   11 soub’El] sabel B   12 per] por B   15 En vós mostrou] Eu nos moustrou B   21 rubi] roby B   23 vos fez por mal] uus fez por bem A; mí] mj̄ B   24 que á comigo desamor] que tē comigo gn̄damor A : Quera cōmigo desamor B

Editorial variants

1 Par] Por Barbieri   2 vos] vus Michaëlis, Barbieri   5 vos] vus Michaëlis, Barbieri   8 vos] vus Michaëlis, Barbieri   9 vos] vus Michaëlis, Barbieri   10 vos] vus Michaëlis, Barbieri   12 per] por Barbieri, Littera; vos] vus Michaëlis, Barbieri   14 vos] vus Michaëlis, Barbieri   15 mostrou] monstrou Barbieri   18 vos] vus Barbieri   20 vos] vus Michaëlis, Barbieri   21 rubi] roby Barbieri   23 fez-vos] fez vos Michaëlis, fez-vus Michaëlis, Barbieri; mal] ben Michaëlis   24 á] ten Michaëlis; desamor] gran amor Michaëlis   26 vos] vus Michaëlis, Barbieri

Paraphrase

Por Deus, ai Dona Leonor, moito ben vos fixo o Noso Señor!

(I) Señora, sodes tan fermosa que nunca vin quen tanto o fose, e dígovos gran verdade niso, que non podería (dicir) maior: por Deus, ai dona Leonor, canto ben vos fixo o Noso Señor!

(II) E Deus, que vos ten en poder, tanto ben vos fixo que El non encontrou no mundo ningunha cousa con que vos puidese facer máis ben: por Deus, ai dona Leonor, canto ben vos fixo o Noso Señor!

(III) En vós mostrou El todo o seu poder: tal dona como El sabía facer, de bo prez e de fermosura e de ben falar, así vos fixo, señora: por Deus, ai dona Leonor, canto ben vos fixo o Noso Señor!

(IV) Como un belo rubí entre as pedras sodes, entre todas cantas eu vin, e Deus vos fixo para o meu mal, porque me ten desamor: por Deus, ai dona Leonor, canto ben vos fixo o Noso Señor!

Metrics

Esquema métrico: 4 x 8a 8a 8a 8b 8B 8B (= RM 19:32)

Notes

Text
  • *

    Esta composición presenta refrán inicial, tal como as cantigas nº 454, 474, 867b, 1456, 1572, 1574, 1576 e 1634.

  • 1

    Non se sabe con seguranza quen pode ser esta Dona Leonor, cuxo nome nunha cantiga de amor constitúe unha anomalía, polo principio de ocultamento do nome da amada. Véxase nota a 111.1.

  • 10

    A variante fez de B (vs. fezo A) faría hipométrico o verso. Véxase nota a 53.16.

  • 11

    De novo A e B presentan diferente tempo verbal, sempre entre pretérito (soube) e presente (sabe). Véxase nota a 193.3.

  • 15

    Obsérvese a variante monstrar de B (vs. A), talvez produto da intervención do copista, tal como mostra a análise das variantes (a)mostrar / (a)mosntrar nos códices. Véxase nota a 9.3.

  • 21

    A comparación da sennor cun rubi é inédita no corpus, mais aparece outra semellante coa Virxe nas Cantigas de Santa Maria: e parecia mas crara que é rubi nen crestal (CSM 235.98).

  • 23-24

    As redaccións enfrontadas de A e B constitúen un caso único no corpus de duplicidade conceptual dunha cantiga: e Deus vos fez por mal de mí, / que á con migo desamor1  vs. e Deus vos fez por ben de mí, / que ten comigo grand’amor. Perante a dupla posibilidade editorial, semella preferíbel a lección de B, por canto o texto de A é produto dunha corrección no códice (probabelmente tardía) que moderniza a construción aver amor (teer amor non se rexistra no corpus). Por outra parte, a lección do Cancioneiro da Ajuda contradí a tópica do xénero da cantiga de amor, en que Deus é acusado de crear a senhor fermosa para causar coita ao poeta namorado.

  1. ^

    Este é precisamente un dos problemas textuais propostos en Locus criticus: <http://locuscriticus.webs.uvigo.es/?p=127>

Search
    No results

    This site uses third-party cookies for analytical purposes to help us track and monitor how users navigate the site (e.g. which pages they visit). Remember that if you accept third-party cookies, you should delete them from your browser options or from the system provided by the third party in question.
    Click below to accept or to edit your cookie settings.

    SettingsAccept