711 [= RM 72,1]
Ai Deus, u é meu amigo
Joan Lopez d'Ulhoa

Ai Deus, u é meu amigo

que non m’envia mandado?

Ca preit’avia comigo,

ergo se fosse coitado

de morte, que se veesse

o máis cedo que podesse.

Quando s’el de mí partia,

chorando, fez-mi tal preito

e disse quand’e qual dia,

ergo se fosse maltreito

de morte, que se ve[esse

o máis cedo que podesse].

E ja o praz’é passado,

que m’el disse que verria

e que mi avia jurado,

sen gran coita toda via

de morte, que se veesse

[o máis cedo que podesse],

e, se eu end’al soubesse,

que nunca lhi ben quisesse.

Manuscritos

B 696, V 297

Edições

I. Edicións críticas: Nunes (1973 [1928]: 117 [= LPGP 468-469]); Cohen (2003: 181); Littera (2016: I, 555).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 120-121); Braga (1878: 57); Machado & Machado (1952: III, 374-375).
III. Antoloxías: Seoane (1941: 123); Nunes (1959: 291); Spina (1972: 348).

Variantes manuscritas

2 m’envia] meu uya V 3 preit’avia] prey ta(n)\u/ya V 14 verria] ueiria B

Variantes editoriais

O corpo da estrofa en Cohen está composto por dous versos longos de 15 sílabas graves (15’a 15’a 7’B 7’B).

10 maltreito] mal treito Nunes, Cohen

Paráfrase

(I) Ai Deus, onde está o meu amigo que non me envía noticias? Pois acordara comigo que, agás que sufrise coita de morte, que viría o máis cedo que puidese.

(II) Cando el de min se separaba, chorando, fíxome tal promesa e dixo cando e o día que, agás que fose maltreito de morte, que viría o máis cedo que puidese.

(III) E xa pasou o prazo en que el me dixo e me xurou que viría, non sendo por unha gran coita de morte, que viría o máis cedo que puidese (1) e, (que) se eu outra cousa oíse, que nunca máis o amase.

Métrica

Esquema métrico: 7’a 7’b 7’a 7’b 7’C 7’C + 7’c 7’c (= RM 99:74)

Encontros vocálicos: 15 mi‿avia

Notas

Texto

5
A forma verbal veesse do primeiro verso do refrán mostra a utilización de pretérito de subxuntivo con valor de pospretérito. No corpus das cantigas profanas, existen casos similares deste uso verbal:

ca me jurou que nunca se ja de mí partisse (345.7).

O que jurava que me non visse
por non seer todo quant’el disse,
par Deus, donas, aqui [é ja!] (653.7).

Vistes vós, amiga, meu amigo,
que jurava que sempre fezesse
todo por mí quanto lh’eu dissesse? (790.2).

ca mi jurou que se non partisse
d’aqui, e foi-se sen meu mandado (790.9).

mais sei que, des i,
tanto [so]fresse com’eu sofr’aqui: / ... (859.1).

Assanhou-s’o meu amigo
a mí porque non guisei
como falasse comigo (1123.3).

De calquera xeito, na literatura coeva rexístranse máis ocorrencias deste uso, por exemplo, na Crónica Troiana:

Depoys que el rrey Leomedón achou seu sobriño morto, prometeu que nũca entrasse en Troya, se o nõ vĩgasse (...) Sabede que, cõmoquer que era moyto ardido, en tal gisa foy desmayado que nõ soubo que fezesse, nẽ soubo de ssy tomar cõsello (Lorenzo 1985: 224-225).

Tamén na Crónica Geral d’Espanha de 1344 se pode ver o mesmo uso:

E, despois que lhe todo ouve dito, rogoulhe que a conselhasse como fezesse em tal coyta como esta (Cintra 1954: II, 306).

Procurar

Não foram encontrados resultados

711 [= RM 72,1]Ai Deus, u é meu amigoJoan Lopez d'Ulhoa