765 [= Tav 70,53]
Vi oj’eu donas mui ben parecer

Vi oj’eu donas mui ben parecer
e de mui bon prez e de mui bon sén,
e muit’amigas son de todo ben;
mais d’ũa moça vos quero dizer:
de parecer venceu quantas achou
ũa moça que x’agora chegou.
Cuidava-m’eu que non avian par
de parecer as donas que eu vi,
atan ben me parecian ali;
mais, po[i]-la moça filhou seu logar,
de parecer venceu quantas achou
[ũa moça que x’agora chegou].
Que feramente as todas venceu
a mocelinha! En pouca sazon
de parecer todas vençudas son;
mais, poi-la moça i pareceu,
de parecer venceu quantas achou
[ũa moça que x’agora chegou].
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 

Manuscritos


B 748bis, V 351

Ediciones


I. Edicións críticas: Nobiling (2007 [1907]: 83 [= LPGP 464]); Nunes (1972 [1932]: 238-239); Cohen (2003: 238); Littera (2016: I, 523).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 136-137); Braga (1878: 67); Machado & Machado (1953: IV, 56-57); Domingues (1992: 37); Cohen (1996: 9).
III. Antoloxías: Nemésio (1961 [1949]: 74-75); Torres (1977: 306); Correia (1978: 126); Ferreira (1988: 53); Alvar & Beltrán (1989: 263); Jensen (1992: 152); Delgado León (1996: 69); Ferreiro & Martínez Pereiro (1996b: 100); Lopes & Ferreira & Silvestre (2015: 38).

Variantes manuscritas


4 d’ũa] duuha B   6 ũa] huha B : hir ha V   10 logar] loguar BV   14 a] ea BV   15 vençudas] uēcudas B   17 quantas] qnāta V

Variantes editoriales


6 ũa] i a Nobiling   10 logar] loguar Nunes   12 ũa] i a Nobiling   14 a mocelinha! En pouca sazon] a mocelĩa en pouca sazon! Nobiling   16 i] ali Nobiling, Cohen, Littera   18 ũa] i a Nobiling; x’] om. Cohen

Paráfrasis


(I) Eu vin hoxe donas que eran moi fermosas e de moito valor e de moi bo xuízo, e que son moi amigas de todo ben; mais quérovos falar dunha moza: en fermosura venceu a cantas achou unha moza que agora chegou.

(II) Eu pensaba que non tiñan par en beleza as donas que eu vin, de tan fermosas que lucían alí; mais, despois de que a moza tomou o seu lugar, en fermosura venceu a cantas achou unha moza que agora chegou.

(III) Que feramente as venceu a todas a mociña! En pouco tempo todas son vencidas por ela en beleza; mais, así que a moza compareceu alí, en fermosura venceu a cantas achou unha moza que agora chegou.
 

Métrica


Esquema métrico: 3 x 10a 10b 10b 10a 10C 10C (= Tav 160:118)

Encontros vocálicos: 16 ma·is

Notas


Texto
  • *

    Nótese como esta cantiga de amor, pois a voz poética é masculina, aparece incluída no grupo das cantigas de amigo de Joan Garcia de Guilhade.

  • 4

    O uso de moça como substantivo (só un rexistro do seu uso como adxectivo) é escaso no corpus, pois só aparece en catro cantigas máis: 750.15 (moças de bon parecer); 1277.1 e 7 (Ũa moça namoradaA moça ben parecia); 1278.1 e 8 (Tres moças cantavan d’amor); 1623.14 (quand’era moça, en cas da Ifante).

  • 6

    Este segundo verso do refrán en Nobiling (i a moça...) vén condicionado polo feito de o editor brasileiro partir de V para a súa edición: certamente as leccións <huha> B, <hir ha> V parecen remitir á habitual forma <hūha> do indefinido hũa do antígrafo.

  • 13

    No corpus profano só existe outra documentación de feramente, nunha cantiga de Don Denis (1559.2), adverbio que aparece decote nas Cantigas de Santa Maria.

  • 14

    Expunximos, xunto cos editores anteriores, a espuria conxunción e inicial dos manuscritos, que convertería en hipermétrico o verso, para alén de ser sintacticamente desaxeitada a súa inclusión.
    Nótese, por outra parte, a presenza de mocelinha, forma diminutiva hipercaracterizada con dupla sufixación -elo+-inho (véxase Ferreiro 2001 [1997]: §464). Non volve rexistrarse no corpus profano, mais si nas Cantigas de Santa Maria:
              ..., assi proug’aa Virgen, que dos çeos é Reynna:
              fez que o moço pedisse de comer, e foi aginna
              guarid’e trebellou logo conos outros moçelinnos (CSM 389.38).
    No entanto, nas cantigas aínda se atesta outras dúas voces coa dupla sufixación; así, manselinho/a (Airas Nunez e Lourenço):
              Pois que a grilanda fez a pastor,
    ​​​​​​​          foi-se cantando, indo-s’én manselinho,
    ​​​​​​​          e tornei-m’eu logo a meu caminho (864.26).

     

    ​​​​​​​          A moça ben parecia
    ​​​​​​​          e en sa voz manselinha
    ​​​​​​​          cantou e diss’a meninha: / ... (1277.8).
    O mesmo acontece co adxectivo fraquelinha, utilizado por Joan Garcia de Guilhade nunha cantiga de escarnio en claro contraste coa aparición de -elinho ligado aos xéneros amorosos:
    ​​​​​​​          Dona Ouroana, pois ja besta avedes,
    ​​​​​​​          outro conselh’ar avedes mester:
    ​​​​​​​          vós sodes mui fraquelinha molher
    ​​​​​​​          e ja máis cavalgar non podedes (765.4).
    En calquera caso, esta re-sufixación con -inho sobre un anterior sufixo -elo/-a revela como este sufixo xa deixara de ser produtivo e de ser utilizado nas formacións diminutivas.
    Nas dúas primeiras edicións de Guilhade, Nobiling e Nunes, así como en Littera, o sintagma en pouca sazon está incluído na frase anterior, formada polos vv. 13-14, de modo que o sentido global da estrofa varía parcialmente. Preferimos, con Cohen (que non lle confire ton exclamativo), distribuír simetricamente as cualificacións adverbiais, de modo que feramente pertence, obviamente, á primeira frase, e en pouca sazon á segunda.

  • 15

    Non achamos xustificación para a dúbida manifestada por Nobiling a respecto de vençudasuẽçudas não fórma sentido com o que se segue: proponho substituí-lo por muy bõas»), sobre todo á vista do v. 13 e mais do refrán.

  • 16

    Considerando a posibilidade de contaxe bisilábica de mais (Ferreiro 2016c), é desnecesaria a emenda de Nobiling, Cohen e Littera, que converten o adverbio i en ali (cfr. v. 9).

     

Buscar
    Sin resultados