c

Glossary

C words
[last revised: 05/04/2025]PrintSwitch between examples
chegar v. Cf. achegar
1. vi. 'chegar, vir, aparecer'
5. pois nós chegou / e o Deus connosco juntou||91.7 que non pod’ome coita aver / que non aja log’a perder / des que ll’outra chega maior||243.20 e estou / atendend’aquel temp’, e non chegou||291.4 e, se chegar / u a veja, esto sei ben, / non dormirá per nulha ren||312.1 Ando coitado por veer un ome que aqui chegou||313.7 Preto fui en que podera chegar, / se eu ousasse, ced’u ela é||325.8 E, quando m’eu da mia senhor parti, / non cuidava esse di’a chegar / viv’aa noite||358.11 e, pois eu ido fosse, ele chegasse / u de chegar eu ei mui gran sabor||358.12 e, pois eu ido fosse, ele chegasse / u de chegar eu ei mui gran sabor||461.14 bõos talhos en Espanha metestes, pois i chegastes||484.1 Don Foan, quand’ogano aqui chegou / primeirament’e viu volta e guerra||575.1 Chegou-m’or’aqui recado, / amiga, do voss’amigo||583.1 Non chegou, madr’, o meu amigo||583.4 Non chegou, madr’, o meu amado||607.1 Chegou-mi, amiga, recado / daquel que quero gran ben||607.7 El ven por chegar coitado, / ca sofre gran mal d’amor||614.2 Por Deus, punhade de veerdes meu / amig’, amiga, que aqui chegou||624.21 porque cuidand’i toman gran prazer, / o que a min nunca pode chegar||646.1 Estava meu amig’atenden[d]’, e chegou / mia madr’...||658.8 mais, pois chegou, / madre, [per bõa fe, leda m’and’eu]||671.1 Chegades, amiga, d’u é meu amigo / e con el falastes||671.5 D’u é meu amigo ben sei que chegades / e con el falastes||714.4 par Deus, se ora chegasse, co[n] el mui leda seria!||729.3 quand’aqui chegar||737.8 Log’oj’, amiga, polo meu amor / preguntad’os que aqui chegaron / com’ou de qual guisa o leixaron||752.3 e quand’aqui chegou, / ..., / chorou tan muit’e tan de coraçon||756.2 ca chegou meu amig[o]||756.5 ca chegou meu amigo||756.8 ca chegou meu amigo||765.6 de parecer venceu quantas achou / ũa moça que x’agora chegou||766.5 Sei eu que por falar migo chegará el mui coitado||774.4 fezestes-me-lh’, amigas, perdoar, / e chegou oj’...||789.10 ai amiga, mandado mi chegou / que ést’aqui e quer migo falar||813.12 Briosas van no navio / pera chegar ao ferido||813.17 Briosas van enno barco / pera chegar ao fossado||813.21 Pera chegar ao ferid[o] / e servir mí, corpo velido||813.26 Pera chegar ao fossado / e servir mí, corpo loado||825.17 Quen lh’oje por mí rogasse / que non tardass’e chegasse / ond’eu amor ei!||826.7 e meu amigo chegava, / edoi lelia doura!||826.13 O meu amigo chegava, / lelia doura||835.14 cada que vir / algun ome de fronteira chegar, / non ei medo que mi diga pesar||865.23 En Santiago, seend’albergado / en mia pousada, chegaron romeus||871.12 mais vosso cuidado pode chegar / u ést’a dona que ren non quer dar / por min||917.1 En muito andando cheguei a logar / u lealdade nen manha nen sén||917.8 E quen ali, com’eu cheguei, chegar / se[n] mentir’...||917.8 E quen ali, com’eu cheguei, chegar / se[n] mentir’...||969.26 ca os que aqui chegaren, / pois que vos aqui acharen, / ben diran que máis ouv’i||977.11 por qual vos dig’o que a min chegou||1015.12 e por én dig’eu a Nostro Senhor / que El[e] me dé, cada u chegar, / capon cevado pera meu jantar||1026.5 preguntad’, ... / en quantos dias poderá chegar / aqui de Toledo quen ben andar||1041.17 e nós, ante [sol] que cheguemos i, / log’é [sabud’e non sei eu per quen]||1047.9 mais a quantos eu vir chegar / d’u ides con el-rei viver||1048.9 e, amigas, quand’el aqui chegar, / non sábia per vós qual mort’eu prendi||1095.1 – Madre, chegou meu amig’oj’aqui||1142.10 Pois m’aqui seu mandado non chegou, / muito vin eu máis leda||1184.7 Quand’eu cheguei, estava el chorando||1211.15 e fez-mi-o El chegar||1247.7 ca noutro dia chegastes aqui / atal sazon que ouv’én tal pavor||1284.8 O que vistes esse dia / andar por mí mui coitado / chegou-m’ora seu mandado||1303.8 ca mi dizen que chegou / a Santa Maria de [Reça]||1319.5 des que veo nunca s’a el chegou / nen quer chegar se del certa non é||1372.3 e, se [i] chegasse, compraria / dona fremosa de gran mercado||1372.8 E u, cuitado, non chegaria / por comprar corpo tan ben talhado!||1382.16 se i alguen chegar po-lo prender, / diz que é mui corredor aficado||1382.19 e, demais, se cansar ou se caer / e i alguen chegar po-lo filhar||1399.2 Nostro Senhor, que ben [eu] alberguei / quand’a Lagares cheguei, noutro dia||1411.7 e jantan e cean a gran perfia / e burlan corte cada u chegamos||1412.9 ouv[i] ali a chegar / ... a logar / u á [a]tal fareleiro||1412.10 ouv[i] ali a chegar / (que non chegass’!) a logar / u á [a]tal fareleiro||1412.17 Non vistes peior parado / albergue do que achei / enton quand’a ele cheguei||1415.5 u cheguei a vosso logar||1415.19 [e] o comendador chegou||1415.25 porque vos nembrastes de min / quand’a vosso logar cheguei||1416.6 ca nunca tan mal doent’ome achou / nen tan perdudo, des que el chegou||1419.30 – Joan Coelho, el vos peitou / noutro dia quando chegou||1463.23 Sanhudo ven contra el-rei ja, / ca, u foi mester, non chegou||1464.1 Chegou aqui Don Foã[o] e veo mui ben guisado||1464.3 pero non vẽo ao maio / por non chegar endoado||1464.5 Per bõa fe, ben guisado chegou aqui Don Foã[o]||1464.7 mais, por non chegar en vão, / demos-lhi nós ũa maia das que fezemos no maio||1473.12 e un mouro, que á ‘qui de chegar||1475.5 ca entonce atá Mompilier chegou||1475.15 Ca, pois aqui cheguei, ja non diran / que non foi [...||1477.25 e quis Deus que, nas palavras primeiras / que ouveran, que chegass’eu ali||1482.1 Dizen que ora chegou Don Beeito / muit[o] alegre pera sa molher||1489.26 Estas oras chega Joan de Froian||1489.42 Esto per-dito, chegou Pero Ferreira||1497.31 E, quando o Conde ao castelo chegou de Celorico||1499.3 mais non pod’o casamento chegar / d’ome o sei eu que sabe com’é||1540.16 non vos cerran a porta assi / com’ao que ora chegou||1544.9 Teen que o non sab’el-rei, / que Amor aqui non chegou||1585.23 e, por sa molher, que i non chegava, / non no ousavan changer seus vassalos||1587.26 E non sabemos, ... / tan bõo meestre, pois aqui chegou||1591.17 ca pouc’á que aqui cheguei||1596.11 que non chegaran aquela sazon||1610.1 Chegou Paio de maas artes / con seu cerome de Chartes||1610.13 Chegou per u an Gra[a]da, / descalço, gran madurgada||1625.2 Don Pedro ést[e] cunhado d’el-rei, / que chegou ora aqui d’Aragon||1633.1 Ena primeira rua que cheguemos, / guarnir-nos-á Don Foã[o] mui ben / d’un pan’estranho que todos sabemos||1644.3 e chegou i un infançon||1645.2 D’un tal ricome vos quero contar, / que noutro dia a Segovia chegou||1660.13 se pan sobrepost’ouvesse e lhi chegass’ano mao||1673.17 e, ante que chegu’ao mar, / tornar-me poss||1679.18 e non quer ja por parente colher / un seu sobrinho que aqui chegou
2. vi. 'atinxir o termo dun percurso temporal'
1610.4 e non leeu el nas partes / que chegasse a ũu mes
3. refl.v. 'achegarse, aproximarse, acercarse'
1.1 Amor, des que m’a vós cheguei / ben me pos[s]o de vós loar||1.13 e des que m’eu a vós cheguei, / Amor, de tod’al fui quitar / senon, de vos servir, punhar||766.6 e vós ide-vos chegando lá todas per ess’estrado||1319.4 des que veo nunca s’a el chegou / nen quer chegar se del certa non é||1337.4 e, porque os vi ambos perfiar, / cheguei-m’a el e dixi-lhi log’i||1585.27 ja s’enton a el chegar non podia, / atan mal dizia que lhe cheirava
4. refl.v. 'levarse a cabo, realizarse, concluír'
1014.19 E o preito guisad’en se chegar / era, mais non á quen i o começar

◆ Pr.Ind.: 3Sg. chega, 1Pl. chegamos, 2Pl. chegades||Imperf.: 3Sg. chegava||PST: 1Sg. cheguei, 3Sg. chegou, 2Pl. chegastes, 3Pl. chegaron||Fut.: 3Sg. chegará||Cond.: 1Sg. chegaria||Pr.Sbjv.: 1Pl. cheguemos||Imperf.Sbjv.: 1Sg. chegass(e), 3Sg. chegasse||Fut.Sbjv.: 1Sg. chegar, 3Sg. chegar||Infin.: 3Pl. chegaren||Ger.: chegando

This site uses third-party cookies for analytical purposes to help us track and monitor how users navigate the site (e.g. which pages they visit). Remember that if you accept third-party cookies, you should delete them from your browser options or from the system provided by the third party in question.
Click below to accept or to edit your cookie settings.

SettingsAccept