s

Glossaire

Termes de S
[dern. rév. : 21/07/2023]ImprimerAlterner visualisation des exemples
servir v. tr., intr. et pron.
1. v. tr. et intr. 'servir, cumprir os deberes estabelecidos co rei, co Amor, co señor etc.'
1.15 Amor, de tod’al fui quitar / senon, de vos servir, punhar||1.33 algun ben, pois vó-lo poder / avedes, e, mentr’eu ja for / vivo, cuido-vo-lo servir||51.2 Gran mal me faz agora’l-rei, / que sempre servi e amei||115.2 – Paai Soarez, venho-vos rogar / por un meu ome que non quer servir, / que o façamos mí e vós jograr / en guisa que possa per i guarir||481.15 É romeu que Deus assi quer servir / por levar tal furt’a Jelusalen||492.2 O que foi passar a serra / e non quis servir a terra||831.2 Foi-s’o meu amigo d’aqui / na oste por el-rei servir||879.6 e o que lh[e]s non quer dar ou servir / non pode ren con el-rei adubar||935.3 – Madre, quer’oj’eu ir veer / meu amigo, que se quer ir / a Sevilha el-rei servir||1027.20 Non podedes dous senhores servir / que ambos ajan ren que vos gracir||1058.3 Ja m’eu queria leixar de cuidar / e d’andar trist’e perder o dormir / e d’Amor, que sempre servi, servir||1058.3 Ja m’eu queria leixar de cuidar / e d’andar trist’e perder o dormir / e d’Amor, que sempre servi, servir||1058.15 [E] leixar-m’-ia de cuidado meu / e da gran coita do meu coraçon / e de servir Amor||1237.50 ca o que ouro serv[e] e non al / diz, a[va]rento semelha des i||1237.54 pois ouro serv’atal / que nunca pode valer máis per i||1318.8 Ten el que faz der[e]it’en se queixar, / pois lhe non val servir e afanar||1336.4 que vos serviu come leal servente||1336.7 certa resposta lhi devedes dar / u dis[s]er que vos servio lealmente||1336.9 Ca, se vos el quer fazer entendente / que vos serviu sen outra encoberta||1336.16 E, pois el cuid’a fazer-vos creente / que vos serviu come ome de parage||1387.2 Ũa donzela jaz aqui [...-eu] / que foi ogano u á dean servir / e no[n] lhi soube da terra sair||1447.8 Os que trabalhan de servir / el-rei por tirar galardon / ... / logo punhan de lho parti[r]||1447.13 e quen d’el-rei quiser tirar / ben sen servir, se lhis peitar, / ave-lo-á u l[h]o pedir||1463.6 mais, porque a nunca serviu, / á mui gran querela d’el-rei||1463.17 que non quis i viir / con coita d’el-rei non servir||1494.18 E, Don Estevã[o], pois sodes tan / sanhudo que non catades por quen / vos faz serviço, pois vos sanha ven, / os que vos serven non vos servirán||1494.18 os que vos serven non vos servirán||1540.14 Des que s’a guerra começou, / porque servistes al rei i, / non vos cerran a porta assi / com’ao que ora chegou||1543.2 Os vossos mil maravedis, senhor, / que eu non ouvi, que servi melhor / ou tan ben come outr’a que os dan, / ei-os d’aver enquant’eu vivo for||1543.7 A vossa mia soldada, senhor rei, / que eu servi e serv’e servirei||1543.7 A vossa mia soldada, senhor rei, / que eu servi e serv’e servirei, / com’outro quen-quer a que a dan ben, / ei-a d’aver enquant’a viver ei||1543.7 A vossa mia soldada, senhor rei, / que eu servi e serv’e servirei, / com’outro quen-quer a que a dan ben, / ei-a d’aver enquant’a viver ei||1543.13 come outros, que os an de servir, / ei-os d’aver mentr’eu viver||1551.9 E en terra de Campou / vos servi e en Olmedo||1551.19 e nunca foi escusado / nen vós nunca me escusastes / de servir per mia pes[s]õa||1579.7 [e] serviu-se del mui ben, / desseinó-o||1621.16 Non s’enfadou e tolheu-mi o testado, / de que me servian por San Joan||1621.23 E ora faça el-rei quanto poder, / e eu servi-l’-ei cando for mester||1673.4 Quen mi ora quisesse cruzar, / ben assi poderia ir / ben como foi a Ultramar / Pero d’Ambrõa Deus servir
2. v. tr. et intr. 'servir, ser servidor dunha dama (ou amiga)'
6.2 Pois mi non val d’eu muit’amar / a mia senhor, nen a servir||7.23 o por que vos sempr’amei / per ren non mi-o tenhades, / e semp[re] vos servirei||10.29 non o poderei eu fazer / se me Deus én poder non der / contra ela, que eu servi, / qual dou a ela sobre min||11.3 Sazon é ja de me partir / de mia senhor, ca ja temp’ei / que a servi, ca perdud’ei / o seu amor e quero-m’ir||11.16 E que farei quando s’el for / alhur servir outra senhor?||14.45 Que prazer / avedes de me tolher / meu corpo, que vos servia?||23.17 e quant’eu máis viver tant’averei / maior amor de vos servir||25.18 Deus-lo sab’, e nunca cuidei / en me partir de vós nen ei / sabor senon de vos servir||25.24 sempre vos eu ja servirei, / mentr’eu viver, e querrei ben||31.13 Servir-vos-ei [eu], mia senhor, / quant’eu poder, mentre viver||33.7 Pero sempre vos eu servi de grado / o melhor que [o] eu soubi fazer||36.11 ante lhi devi’a prazer, / ..., por ome dizer / dela ben e po-la servir||36.17 Se m’ela consentir quiser / aquesto que lh’eu rogarei, / que a serva, gracir-lho-ei||36.25 o por que ome a seu poder / serv’e se non trabalha d’al||46.4 Grave dia naceu, senhor, / quen se de vós ouv’a partir, / e se teve por devedor / de vos amar e vos servir||46.29 [M]entre vos eu poder servir / vosso desamor av[er]ei||47.6 sempre a servir / des que vos vi, e des enton / m’ouvestes mal no coraçon||48.24 ca muito per-ei a messe / con melhor senhor, e sei / de mí que a servirei||79.13 e a dona servirei des aqui / pola donzela que eu muito amei||79.19 e por end’ei sabor / de a servir, pero que é meu mal||79.20 servi-la-ei, e non servirei al, / por a donzela que foi mia senhor||79.20 servi-la-ei, e non servirei al, / por a donzela que foi mia senhor||87.27 mais per muitas terras irei / servir outra:||96.15 Mais pero quen a servirá / quanto a máis poder servir,||96.16 Mais pero quen a servirá / quanto a máis poder servir,||113.2 – Vi eu donas encelado / que ja sempre servirei / porque ando namorado||118.8 A ren do mundo que eu máis amava / e máis servia nen máis desejava||123.11 entanto com’eu vivo for / esta parenta servirei, / que quero mellor d’outra ren||135.25 que m’ar pregunten des aqui / se sodes vós a mia sennor / que amei sempre e servi||153.6 Po-la veer moiro e po-la servir||160.20 E veede que cuita tal, / que eu ja sempr’ei a servir / moller que mi-o non quer gracir||166.9 Pero faça como quiser, / ca sempre a eu servirei||166.25 pois me non quer Amor valer / e a que eu sempre servi / me desama máis d’outra ren||173.2 Pois contra vós non me val, mia sennor, / de vos servir nen de vos querer ben / maior ca min, sennor, nen outra ren||221.1 Sennor fremosa, que sempre servi, / ..., / pero mi-o vós non queredes creer||223.2 Se vos eu amo máis que outra ren, / sennor fremosa que sempre servi||232.26 diria quanto mal prendi / dela por ben que a servi||234.2 – Venh’eu a vós, mia senhor, por saber, / do que ben serve e non falec’en ren / a sa sen[h]or e lh’a sen[h]or faz ben, / qual deles deve máis gradecer||234.6 – Amigo, máis dev’o ben a valer, / ca, se o ben dad’é por [o] servir, / o servidor deve máis a gracir||234.8 – Quen ben serve, sen[h]or, sofre gran mal / e grande afan e mil coitas sen par||237.31 e servir-vos-ei ja mentr’eu viver||242.3 e gran sabor / ei eu de as servir por mia sennor, / que amo muit’, e farei ũa ren||242.9 e dizer delas ben / por mia sennor, que quero mui gran ben, / que servirei ja mentr’eu vivo for||242.11 mais, enquant’ora non vir mia sennor, / servirei as outras donas por én||243.2 Nunca fiz cousa de que me tan ben / achasse come de quanto servi / sempr’ũa dona des quando a vi||243.6 ca, de pran, quanto no mundo durei, / os dias que a servi gaannei, / e tantos ouv’end’a prazer de mí||243.10 E tenno que me fez Deus mui gran ben / en me fazer tan bõa don’amar, / e de a servir e non m’enfadar||260.18 sol por atanto vos quer’eu servir||308.13 pedir- / -ll’-ia logo que guarir / me leixass’u a servir / podess’eu||310.3 e que sempr’eu punnei de a servir||310.27 servi-a muit’e, pois que a servi, / fez-mi aquesto quant’oides contar!||310.27 servi-a muit’e, pois que a servi, / fez-mi aquesto quant’oides contar!||315.15 de que me non queredes gradecer / de vos servir nen de vos ben querer||315.16 e dizedes de quanto vos servi / que fiz mal sén||315.20 e empero non me poss’én quitar / nen quitarei, ... / de vos servir, sennor||318.15 porque cuido a ir / u ela é, que moiro por servir||322.7 Eu, que nunca outra soubi servir / senon, [mia] senhor, vós||331.3 que vos non sérvia, ca non m’é mester, / ca nunca ren por mí quisestes dar||331.6 pero, senhor, non m’én quer’eu quitar / de vos servir e vos chamar «senhor»||331.10 E todos dizen que fiz i mal sén, / ai mia senhor, de quanto comecei / de vos servir||331.18 «Non a serviádes nen sejades seu»||339.8 E non ouvera pois quen o servir / com’eu servi, nen tan longa sazon||339.9 E non ouvera pois quen o servir / com’eu servi, nen tan longa sazon||340.3 Oimais non á ren que mi gradecer / a mí a mui fremosa mia senhor / de a servir ja mentr’eu vivo for||340.6 pero mi pes, ei-a ja de servir.||372.23 E, pois assi é, venho-vos rogar / que vos non pes, senhor, en vos servir||374.1 Muitos me dizen que servi doado / ũa donzela que ei por senhor||374.14 ca me fez quen / servo servir e non seer amado / por én||374.14 ca me fez quen / servo servir e non seer amado / por én||375.1 De vos servir, mia senhor, non me val, / pois non atendo de vós ren||375.7 Pois de vos servir ei mui gran sabor||375.13 Pois de vos servir é meu coraçon||376.12 sequer por quanto vos servi, / daqueste ben cuid’eu de min / que me non tolhades vós én||380.8 porque vos eu servi / sempr’e digo que sode-la milhor / do mund’e trobo polo voss’amor||380.23 pois, mia senhor, razon é, quand’alguen / serv’e non pede ja-que, [que] lhi den||380.24 eu servi sempr’e nunca vos pedi||389.4 sofrendo coita sempre a servi / e ora ja por ela ‘nsandeci||389.10 trobei eu tanto e tanto a servi / que ja por ela lum’e sén perdi||402.2 Senhor fremosa, des que vos amei / sab’ora Deus que sempre vos servi / quant’eu máis pud’;...||402.3 e servi-vos assi, / per bõa fe, polo que vos direi||402.10 e am’eu vós quanto vos posso amar / e servo-vos por aquesta razon||402.14 vós sabedes, que ben vos estara / de vós servi[r]-vos quen vos mereceu||412.4 muito per-devo a Deus a gradecer / e a servir, enquant’eu vivo for||413.10 e porque sempre vos ei a servir||419.9 que m’El dá por mia sennor, que servir / ei mentr’eu viver||420.17 mentr’eu viver sempre o servirei||433.8 Pois se non dol Deus de mí nen Amor / nen vós, sennor, que eu sempre servi||433.18 e por aquesto podedes osmar / que mui mal sén faço de vos servir||436.22 pero ben sei ja / que desta coita morte prenderei / por vós, [mia] sennor, que servi, muit’á||437.2 [S]ennor fremosa, querria saber / de vós, que sempre punnei de servir||437.20 sen[n]or fremosa, que sempre servi||441.9 sempr’andarei / por voss’om’e servir-vos-ei||442.7 [s]ofred’a coita que vos por mí ven, / ca sofrendo coita se serv’o ben||446.1 Sempr’eu punhei de servir mia senhor / quant’eu máis pud’, assi me venha ben||446.9 ca non catei por al des que a vi / senon por ela, e sempre punhei / de a servir||497.4 senon que matades mí, pecador, / que vos servi sempr’e vos fui leal / e serei ja sempr’enquant’eu viver||498.18 ca de pran Deus non vos perdõará / a mia morte, ca El sabe mui ben / ca sempre foi meu saber e meu sén / en vos servir||503.1 Da mia senhor, que eu servi / sempr’e que máis ca mí amei||503.5 ca, pero a sempre servi, / grand’é o mal que mia senhor / mi quer||503.15 se per servir / e pe-la máis ca min amar, / se est’é mal, a meu cuidar, / este mal non poss’eu partir||503.19 ca, pero que a fui servir, / grand’é [o mal que mia senhor / mi quer||510.10 verdade vos quero dizer, / senhor, que sérvi’e servirei||510.10 verdade vos quero dizer, / senhor, que sérvi’e servirei||511.27 e por aquesta razon / moir’assi servind’en vão||526.16 ca sabe Deus que, se m’end’eu quitar / podera des quant’á que vos servi, / mui de grado o fezera log’i||536.18 [e] er saben que sempre vos servi / o melhor que pud’e soubi cuidar||538.10 mais sabe ben que vos servi, / des que vos vi, sempr’o melhor / que nunca [eu] pudi fazer||549.6 que a sempr’amei e servi / e lhi quero ca mí melhor||557.2 Amor, en que grave dia vos vi, / pois que, tan muit’á, [a] que eu servi / ja máis nunca se quis doer de mí||563.2 De mi valerdes seria, senhor, / mesura por quant’á que vos servi||564.17 mais ja vos ei de servir / sempr’e por voss’andarei||568.4 teede por ben, ... / en galardon de quanto vos servi, / de mi teer puridade, senhor||614.8 De o veerdes, gradecer-vo-lo-ei, / ca sabedes quant’á que me serviu||624.10 se m’algũu tempo quisera leixar / ela servir||626.21 en outra senhor mui melhor cobrei, / que me faz Deus servir e desejar||634.7 seer eu de vós, por vos servir quanto / posso, mui desamado||639.1 Do que ben serve sempr’oi dizer / que ben pede||639.3 pero que eu, gran temp’á, ben servi / ũa dona que me ten en poder||639.5 que non tenho que, per meu ben servir, / eu razon ei de lhi, por én, pidir / o maior ben dos que Deus quis fazer||639.9 Ben entend’eu que logar deve aver / o que ben serve de pidir por én / ben con razon||639.12 pois d’eu ben servir ũa dona tal / por lhi pedir ben que tan muito val / sol non no dev’en coraçon poer||639.19 que ben pode entender / que, per servir, quantos no mundo son / non deven sol põer en coraçon / que pedir possa en tal ben caber||639.23 Por end’a min conven, quere[n]d’ou non, / de servir ben||639.24 Por end’a min conven, quere[n]d’ou non, / de servir ben, sen avendo razon, / que, per servir, aja ben d’atender||640.11 E que sera do que sempre servir / foi quen lhi quis e quer por en[de] mal||690.19 Sempr’eu punhei de mia madre servir / máis por esto ca por outra razon||696.7 Gran sazon á que me serviu / e non mi-o leixastes veer||725.7 Por quanto sabedes que mí quer servir / máis que outra ren, quero-lho gracir||776.2 – A voss’amig’, amiga, que prol ten / servir-vos sempre mui de coraçon / sen ben que aja de vós se mal non?||776.6 – E com’, amiga, non ten el por ben / entender de mí que lhi consent’eu / de me servir e se chamar por meu?||776.8 – Que prol ten el ou que talan lhe dá / de vos servir e amar máis que al||776.15 non servirei senon por ben-fazer||783.11 non á i tal que ja sérvia senhor / nen sol [non] trobe por ũa molher||783. E os que ja desemparados son / de vos servir (...) / leixe-os Deus maa morte prender!||798.9 tanto punha de me servir / o senhor do meu coraçon, / meu amigo, que ést’aqui||805.14 que depois nunca poderon servir / as por que morreron nen lhis pedir / ren||809.5 e ora me quero de vós partir / sen galardon de camanho temp’ei / que vos servi||809.14 «Senhor, ja nunca vos posso servir»||809.25 ca vos servi muit’e galardoar / non mi-o quisestes||809.27 e vou-m’eu d’aqui, / d’u eu tanto lazerei e servi, / buscar u viva pouc’e sen sabor||809.30 mais vós, de como vos servi, / mui sen vergonha irei per u for, / ora con graça de vós, mia senhor||810.10 dizede-mi, por quanto vos servi, / se mi [queredes algun ben fazer,||813.22 Pera chegar ao ferid[o] / e servir mí, corpo velido||813.27 Pera chegar ao fossado / e servir mí, corpo loado||838.1 – Voss’amigo, que vos sempre serviu, / dized’, amiga, que vos mereceu||838.15 – Vós, amiga, non podedes partir / que non tenhan por cousa desigual / servir-vos sempr’e fazerdes-lhi mal||849.2 Pois mia senhor de mí non quer pensar / nen gradecer-mi quanto a servi, / non me quer’eu por én desemparar||849.6 ca sei eu ben que nunca mi a falir / á quen eu sérvia, se poder servir||849.6 ca sei eu ben que nunca mi a falir / á quen eu sérvia, se poder servir||849.9 pero non poss[o] estar / que non sérvia ja outra des aqui||849.11 que veja ela ca poss’eu achar / quen sérvia e que [eu] lhi non menti||849.13 se eu non moiro, farei-lho eu oir, / ca sérvio eu outren||851.17 Nunca tal ventura vistes qual eu ei / contra ela, que servi sempre e amei||852.8 E, mia senhor, por Deus, rogar-vos-ei, / come sen[h]or que am’e que servi, / que vos non pes d’en vós cuidar||853.5 ca inda lh’eu muito graceria / o de que lhi nunca ouvera grado, / po-la amar e servir doado||854.4 des i que lh’er pesa de a servir||855.10 que sempr’eu pugi no meu coraçon / en vos servir porque vos sei amar / máis d’outra ren||856.11 vós, mia sen[h]or, que sempre eu soub’amar / e servir máis que outro servidor||873.7 ca, pero me ben non quer, / non leixarei de a servir por én||882.9 E por esto non leixei pois [d]’amar / e servir ben e faze-lo milhor||882.14 pois assi é, semelha-mi razon / de a servir e seu ben aguardar||882.26 e por én / am’eu e trob’e punh’en na servir||883.17 Am’eu e trobo e sérvi’, a máis poder, / aquesta dona por seu ben aver||887.8 contra mia desaventura / non val amar nen servir||887.11 Am’e sirvo quanto posso / e praz-me de seer vosso||887.25 mia coita viço seria, / ca servind’atenderia / gran ben||887.35 am’eu e sirvo por ende||887.42 Mais, pois me Deus deu ventura / d’en tan bon logar servir, / atender quero mesura, / ca me non á de falir||889.13 ante mi dé sempre poder e sén / de a servir, ca est’é o meu ben||889.18 que non cuid’al senon en a servir / e no seu ben se mi-o Deus dar quiser||889.24 «Tan bõo dia servi / senhor que tan bon galardon mi dá?»||889.29 E por end’am’e sérvi’e sõo seu, / desta senhor||889.30 E por end’am’e sérvi’e sõo seu, / desta senhor, e servi-la quer’eu||894.3 [J]a eu, sennor, muitas coitas passei / sempr’atendendo ben que non prendi / de vós, que eu en mal dia servi||895.2 ca, pois omen ben serv’a bon sennor, / bon galardon devedes a levar||927.13 ca onde eu cuidei aver ben / por servir nunca ouve én ren||928.1 Diz meu amigo que me serve ben / e que ren non lhe nembra senon min||928.9 e el querra, como me sol, servir / se m’eu quiser||938.3 por certo soube-vos mentir / que outra dona punhei de servir||940.16 mais ora non sei que seja / de min, pois outra deseja / e leixou min, que servia||944.7 Servi-a sempre mui de coraçon / enquanto pudi, segundo meu sén||944.13 Servi-a sempr’e non catei por al / des que a vi||971.24 e per esto dev’eu a guarecer / e per-servir donas quanto poder||975.20 E perço meus dias assi / porque vos eu sempre servi / e sérvio muit’, e non mi val||975.21 E perço meus dias assi / porque vos eu sempre servi / e sérvio muit’, e non mi val||975.22 mentr’eu poder [vos] servirei, / mais nunca vos ren pedirei||984.2 A mia sennor, que eu máis d’outra ren / desejei sempr’e amei e servi||985.15 Ai eu, cativ’e coitado, / en forte pont’eu fui nado, / que servi sempr’endõado / ond’un ben nunca prendi||994.9 con gran coita de vos servir||994.15 Por vós me vẽo muito mal / des aquel di’en que vos vi / e vos amei e vos servi||1002.4 Coitado vivo d’amor, / e da mort’ei gran pavor / desejando mia senhor, / a que eu muito servi||1004.17 ca sempre punhou / de me servir||1021.3 mais muit’á ja que vos vejo partir / de trobar por mí e de me servir||1027.14 Sabor avedes, a vosso dizer, / de me servir, amig’, ...||1039.4 Diz, amiga, o que mi gran ben quer / que nunca máis mi ren demandará, / ..., / e, mentre viver, que me servirá||1046.13 E el punhou muit[o] en me servir / e al rei nunca serviç’ora fez||1051.3 A que mi a min meu amigo filhou / mui sen meu grad’e non me tev’en ren, / que me servi’e mi queria ben||1059.2 Senhor fremosa, que de coraçon / vos servi sempr’e sé[r]vi’e servirei||1059.2 Senhor fremosa, que de coraçon / vos servi sempr’e sé[r]vi’e servirei||1059.2 Senhor fremosa, que de coraçon / vos servi sempr’e sé[r]vi’e servirei||1074.42 ca ben sabemos, Don Bernaldo, qual / senhor sol sempr[e] a servir segrel||1091.12 de lhi falar non ei en min poder / porque me nembra quanto a servi||1128.17 pero sempr’eu punhei de a servir, / come se fosse tod’este mal ben||1128.19 pero sempr’eu punhei de a servir, / ..., / e servirei enquant’eu vivo for||1172.1 Mui gran temp’á que servo ũa senhor||1237.34 – Pedr’Amigo, rafec’ome non vi / perder per mui bõa dona servir||1237.46 do rafec’ome que sa comunal / non quer servir||1237.46 do rafec’ome que sa comunal / non quer servir e serve senhor tal / por que o tenhan por leve||1239.6  serviu-me muit’e, eu por lhi fazer / ben, el foi outra molher ben querer||1248.9 e el, des que me viu, / [a]quanto pôd’e soube me serviu||1248.16 ca en todo logar / me serviu sempr’a todo seu poder||1288.15 punharei sempre ja de vos servir||1318.6 e por esto diz que se quer tornar / u, gran temp’á, serviu e afanou||1318.10 nen pod’aqui conselho percalçar / com’alen mar, per servir, percalçou||1367.6 Mal aja quen non servir / dona fremosa que fogir!||1375.4 busquen per al servir sas senhores||1415.12 e todos me preguntarán / se vos saberei eu servir / quan ben o soubestes guarnir / de quant’el avia sabor||1457.7 Ca muito a fostes servir, / non vo-lo poss[o] eu gracir||1468.12 e non me val / ren contra ela nen me val servir / ela, que sérvio||1468.13 e non me val / ren contra ela nen me val servir / ela, que sérvio, pero que mi oir / non quer mia coita||1469.9 oimais quer’eu ja leixar o trobar / e buscar outra razon, se poder, / por que possa esta dona servir||1490.8 E quen mi-a desse sempre o serviria||1494.5 e sérvia-vos ome quanto poder||1519.6 ca, des quand’eu sa molher vi, / se pudi, sempre a servi / e sempr’a ele busquei mal||1538.5 e por én / mi non é con mia morte ben / porque vos non ficou de mí / filho, por quanto vos servi, / que mi criassedes por én||1547.14 Dizede-mi ora que ben mi fezestes, / por que eu crea en vós nen vos sérvia, / senon gran tort’endoad’e sobervia||1547.25 Nen as servides vós nen as loades||1570.10 ca, porque eu foi end’ũa servir, / sempre mi gran mal quis e querra ja||1582.6 ca d’amar donas nen de as servir / non saberedes vós i dar recado||1603.16 Coidando eu que melhor se nembrasse / ela de min, por quanto a servi, / por aquesto nunca lhi ren pedi / des i en tal que se min no[n] queixasse||1664.16 mais se ja / per al non o pod’entender, / este pesar dizer-lho á / e pois servir e atender||1664.18 – Don Garcia, como direi / a quen sempr’amei e servi / atal pesar per que des i / perça quanto ben no mund’ei / d’eu veer e de lhi falar?||1664.30 e, se s’én queixar, / atan muito a servirei / que, por servir, cuid’acabar / quanto ben sempre desejei||1664.31 e, se s’én queixar, / atan muito a servirei / que, por servir, cuid’acabar / quanto ben sempre desejei||1664.36 como direi tan gran pesar / a que[n] servi sempr’e amei?
3. v. pron. 'servirse de, utilizar'
Nesta acepción rexe a preposición de
454.23 e querrei-me ben servir / da cadela, polo can||483.12 pois que se de quant’el foi lazerar / serve Don Pedro e non lhi dá én grado

◆ IPrés.: P1 sérvio ~ servo ~ sirvo, P3 serve, P5 servides, P6 serven||IIMP.: P1 servia, P3 servia, P6 servian||IPassé: P1 servi, P3 serviu ~ servio, P5 servistes||IFUT.: P1 servirei, P3 servirá, P6 servirán||ICond.: P1 serviria||SPrés.: P1 sérvia ~ serva, P3 sérvia, P5 serviádes||SFut.: P1 servir, P3 servir||Gérond.: servind(o)