[last revised: 03/02/2024]Print

511 [= Tav 25,109]
Senhor, des quando vos vi

Senhor, des quando vos vi
e que fui vosco falar,
sabed’agora per mí
que tanto fui desejar
vosso ben, e, pois é ‘ssi,
que pouco posso durar,
e moiro-m’assi, de chão:
porque mi fazedes mal
e de vós non ar ei al,
mia morte tenho na mão,
ca tan muito desejei
aver ben de vós, senhor,
que verdade vos direi,
se Deus mi dé voss’amor:
por quant’oj’eu creer sei,
con cuidad’e con pavor
meu coraçon non é são,
porque mi fazedes mal
[e de vós non ar ei al,
mia morte tenho na mão].
E venho-vo-lo dizer,
senhor do meu coraçon,
que possades entender
como prendi ocajon
quando vos [eu] fui veer;
e por aquesta razon
moir’assi servind’en vão:
porque mi fazedes mal
e de [vós non ar ei al,
mia morte tenho na mão].
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 
 
20
 
 
 
 
25
 
 
 
 
30

Manuscripts


B 513, V 96

Editions


I. Edicións críticas: Lang (1972 [1894]: 24 [= LPGP 227-228]); Nunes (1972 [1932]: 91-92); Eirín (2015: 107); Littera (2016: I, 174-175).
II. Outras edicións: Moura (1847: 25-27); Monaci (1875: 43); Braga (1878: 20); Machado & Machado (1952: III, 35-36); Júdice (1997: 93); Montero Santalha (2004).
III. Antoloxías: Pimpão (1942: 32); Torres (1977: 236).

Manuscript variants


2 fui] (foy) fuy B   3 agora] ogora B   5 ‘ssi] llj V   7 chão] chao BV   10 mão] mano B   16 con cuidad'e] Non tuydade B   17 coraçon] corazō B   21 venho] ueno B   22 coraçon] corason V   26 e] et B   27 vão] uano B   28 mi] a mī B : amj̄ V

Editorial variants


5 ‘ssi] si Lang   14 dé] dê Lang, Nunes, Littera   24 ocajon] o cajom Littera   28 mi] a mim Lang, Littera

Paraphrase


(I) Señora, desde que vos vin e fun falar convosco, sabede por min mesmo o moito que desexei o voso ben, e, xa que así é, (sabede) que pouco podo durar e que morro, con certeza: porque me facedes mal e non recibo de vós outra cousa, a miña morte teño ao alcance da man, (II) porque tanto desexei ter o voso ben, señora, que vos vou dicir a verdade, así Deus me dea o voso amor: por canto eu hoxe podo crer, o meu corazón non está san por causa da preocupación e do medo, porque me facedes mal e non recibo de vós outra cousa, a miña morte teño ao alcance da man.

(III) E véñovolo dicir, señora do meu corazón, para que poidades entender como sufrín unha gran desgraza cando vos vin; e por este motivo morro así, servindo sen recompensa: porque me facedes mal e non recibo de vós outra cousa, a miña morte teño ao alcance da man.
 

Metrics


Esquema métrico: 3 x 7a 7b 7a 7b 7a 7b 7’c 7D 7D 7’C (= Tav 75:1)

Notes


Text
  • *

    Sobre o carácter de cantiga próxima ás cantigas ateúdas, cunha ligazón copulativa das dúas últimas estrofas, véxase nota á cantiga 55. Con todo, os editores, como decote, non considera a continuidade das dúas primeiras estofas.

  • 2

    Neste verso debemos supor a preposición des elíptica: e (des) que fui vosco falar.
    Véxase tamén a significativa corrección do copista en B, ao riscar <foy>, P1 de pretérito de ir, e substituíla pola máis xeral <fuy>. Cfr. nota a 6.26.

  • 5

    Resulta significativo comprobar a existencia da aférese de assi no encontro coa forma verbal é (véxanse tamén 179.30, 218.8 e 11, 246.15, 258.22, 284.16, 374.5, 893.23), que convive coa sinalefa éassi (509.7, 808.9, 1110.5, 1224.14, 1569.32; só existe hiato en 754.4) e co xeral ést’assi para evitala, co recurso á variante éste (cfr. nota a 88.10). En calquera caso, non existe unha dupla forma assi / si para o adverbio, senón que ‘ssi é produto dunha aférese.

  • 7

    A locución adverbial de chão (tamén en 459.3) é a forma galeguizada de de pran, de orixe provenzal, cunha variación semellante á que se observa en oimais ~ oje-mais. Cfr. nota a 109.21.

  • 10

    A presenza de -n- nas formas manuscritas <mano> (v. 10) e <uano> (v. 27) en B é simple indicación gráfica da nasalidade fonolóxica de /ã/ (confirmada neste caso pola lección de V), o mesmo que noutras voces que se rexistran, en especial, nos apógrafos italianos (case sempre con unha das documentacións correcta) en <bona> bõa e, esporadicamente, en <alguna> algũa e <(h)una> ũa, <capaton es> çapatões, <certano> certão, <lontano> loução, <lunar> lũar, <mano> mão, <pardonar> perdõar, <poner> põer, <uano> vão, <ueno> vẽo, <uilano> vilão. Sobre estas grafías e as formas do tipo irmana, véxase Ferreiro 2008b. Cfr. nota a 582.3.

  • 14

    Nótese o uso de se ~ si equivalente a assi en frases optativo-desiderativas (100.1, 177.10, 188.11, 202.2 etc.) tal como tamén aparece en frases formularias do tipo se ~ si Deus me perdon e variantes. Tal forma procede de sīc con cruzamento coa conxunción condicional se.

  • 24

    A forma ocajon, xunto con acajon (véxase nota a 778.9), é unha variante da forma xeral cajon ‘desastre, desgraza, dano’, procedente do lat. occasiōnem, que perdeu a vogal inicial por un proceso de aférese (ao tempo que por posíbel segmentación da forma de artigo). De calquera forma, ocajon é a forma xeral, xunto con oqueijon, nas Cantigas de Santa Maria (véxase Mettmann 1959-1972: IV, s.v.) e, fóra da poesía, este vocábulo áchase con todas as variantes (cajon, ocajon, enqueijon, oqueijon etc.) en diversos textos prosísticos (CGPA, s.v.). No corpus trobadoresco profano, véxase tamén a variante aqueijon en 1590.18.

  • 28

    Lang nin tampouco Littera non emendaron o evidente erro de copia (cfr. vv. 8 e 18) do refrán, que sería hipermétrico: porque a min fazedes mal vs. porque mi fazedes mal.

Search
    No results