1259 [= RM 95,10]
Por Deus, que vos non pes

Por Deus, que vos non pes,
mia madr’e mia senhor,
d’ir a San Salvador,
ca, se oje i van tres
fremosas, eu serei
a ũa, ben o sei.
Por fazer oraçon
quer’oj’eu ala ir,
e, por vos non mentir,
se oj’i duas son
fremosas, eu serei
a ũa, ben o sei.
I é meu amig’, ai
madr’, e i-lo-ei veer
por lhi fazer prazer!
Se oj’i ũa vai
fremosa, eu serei
a ũa, ben o sei.
 
 
 
 
5
 
 
 
 
10
 
 
 
 
15
 
 
 

Manuscripts


B 1243, V 848

A estrofa III só foi copiada no Cancioneiro da Vaticana.

Editions


I. Edicións críticas: Nunes (1973 [1928]: 413-414 [= LPGP 635-636]); Fernández Graña (1994: 84); Fernández Graña (1998: 255); Cohen (2003: 478); Littera (2016: II, 110).
II. Outras edicións: Monaci (1875: 291-292); Braga (1878: 160); Machado & Machado (1956: V, 357-358); Montero Santalha (2004); Pardo de Neyra (2005: 70-71); Celeiro Álvarez (2021:105).
III. Antoloxías: Varnhagen (1872: 87-88); Nemésio (1961 [1949]: 159); Álvarez Blázquez (1975: 73); Ferreiro & Martínez Pereiro (1996a: 168).

Manuscript variants


5 fremosas] fremosa B   7 oraçon] orazō V   17 fremosa] fremosas V

Editorial variants


4 oje i] oj’i Nunes

Paraphrase


(I) Por Deus, que vos non pese, miña nai e miña señora, ir eu a San Salvador, porque, se hoxe alí van tres fermosas, eu serei a primeira (en beleza), ben o sei.

(II) Para facer oración quero ir eu hoxe alá, e, con certeza, se hoxe alí hai dúas fermosas, eu serei a primeira (en beleza), ben o sei.

(III) Alí está o meu amigo, ai madre, e ireino ver por lle facer pracer! Se hoxe alí vai unha fermosa, eu serei a primeira (en beleza), ben o sei.

Metrics


Esquema métrico: 6a 6b 6b 6a 6C 6C (= RM 160:466)

Encontros vocálicos: 4 ojei; 14 -lo͜-ei

Notes


Text
  • 3

    San Salvador de Valongo talvez se refira a unha ermida do lugar de Valongo, na parroquia de Aguasantas (Cotobade, Pontevedra), moi preto de Perocelo (cfr. Martin de Padrozelos), próxima tamén á igrexa de San Salvador da Lama, en Pontevedra (Souto Cabo 2018: 93).

  • 6

    Obsérvese que o determinante no insólito sintagma a ũa fai con que ũa adquiva o valor de ‘primeira’ (a primeira en fermosura das tres amigas).

  • 9

    A frecuente frase formularia por non mentir, que permite a interpolación de diversos elementos (por vos non mentir, por vos eu non mentir etc.), equivale a outras expresións de certeza, como per bõa fe, de pran etc. Véxase nota a 25.19, 92.6, 113.16.

  • 13

    É sen dúbida inusual o emprego do adverbio i en posición inicial absoluta, con poucas mostras no corpus, onde achamos algúns contextos en que o adverbio ocupa a posición inicial de estrofa1 :

    I logo, senhor, que vos vi,
    vi eu que fazia mal sén
    d’ir osmar de vos querer ben (905.1).

    ​​​​​​I vai o meu amigo,
    ​​​​​​quer-me levar consigo (1163.13).

    I vai o meu amado,
    ​​​​​​quer-me levar de grado (1163.16).

    Neste sentido, ao longo da produción medieval pódese certificar a presenza de i nunha posición moi similar; por exemplo, na Estória do Santo Graal:

    Eu me irei e te deixarei nesta pena. I morrerás de fame e de lazeira (Miranda 2016: 220).

  • 17

    Non obstante a lección de V (fremosas), debe emendarse o texto, atendendo á sintaxe e ao sentido (I [tres] fremosas; II [duas] fremosas; III [ũa] fremosa), –o que implica a existencia de variatio no refrán–, tal como acontece nalgunha outra composición, como, por exemplo, as cantigas 1290 ou 1539.

  1. ^

    En posición inicial de verso, tras pausa forte, tamén existen algúns usos: ... direi-vos ũa ren: / i me faredes aquel maior ben / daqueste mund’e que máis desejei / des que vos vi (260.15); de pran Deus lhi mostrou aquel logar: / i pode ben remiir seu pecado (1643.14).

Search
    No results

    This site uses third-party cookies for analytical purposes to help us track and monitor how users navigate the site (e.g. which pages they visit). Remember that if you accept third-party cookies, you should delete them from your browser options or from the system provided by the third party in question.
    Click below to accept or to edit your cookie settings.

    SettingsAccept