I. Edicións críticas: Michaëlis (1990 [1904]: I, 744-745 [= LPGP 518-519]); Littera (2016: I, 642).
II. Outras edicións: Molteni (1880: 46); Machado & Machado (1949: I, 178-179); Rios Milhám (2017: I, 97).
III. Antoloxías: Ferreiro & Martínez Pereiro (1996b: 115).
5 nulh’] null B 7 morrer] moirer B 9 morrer] moirer B 13 matass’] motass B 18 punhe] punha B 26 saber] sabor B
8 soia] soí(a) Michaëlis 11 m[i-o] ela fez] m’ela fez[o] Michaelis, Littera 18 punhe en] punh’en Michaëlis : punh'em Littera 19 na] ‘n a Michaëlis 20 e] (E) Michaëlis 23 que] qu(e) Michaëlis 26 non] nen Michaëlis
(I) Xa eu non podo crer agora que alguén poida algunha vez morrer por coita de amor, pois eu vivo na maior que Amor pode facer sufrir a un home por cousa ningunha, e, pois eu vivo, non sei quen puidese morrer por causa del.
(II) E eu soía ter gran medo de morrer pola miña señora; mais, Deus o sabe, todo este pavor mo fixo ela perder, pois por ela sei eu ben que, se Amor matase alguén, non me deixaría a min vivir.
(III) Mais faime el tanto mal canto eu nunca lle poderei contar en canto eu viva, aínda que nunca me esforce noutra cousa que en expresar a miña coita, e calquera poderá entender que así é unha gran coita.
(IV) E a miña señora non sabe cal é esta coita que eu levei por ela desde que a amei, porque este amor non é igual entre nós: non lle fai saber como el é difícil de sufrir, e por iso non me auxilia.
Esquema métrico: 4 x 8a 8b 8b 8a 8c 8c 8a (= RM 161:256)
Encontros vocálicos: 8 so·i·a‿aver; 18 punhe‿en; 20 poderá‿entender; 23 é‿esta
Enténdase: ‘na maior (coita) / viv’eu’.
A utilización da grafía <ll> (vs. <lh>) de B para a lateral palatal sonora no corpus das cantigas só se rexistra esporadicamente nos cancioneiros apógrafos italianos no indefinido nulho/a; noutras voces a súa aparición é un fenómeno extraordinario, pois só se rexistran cinco ocorrencias dese tipo. Cfr. nota a 199.33.
O ritmo do verso aconsella a reintegración de unha sílaba métrica antes de ela, de modo que o acento se produza na 4ª sílaba. Face á reintegración proposta, as anteriores edicións fixan a variante verbal fez[o].
Talvez a lección certa sexa leixari’ a min, de modo que se evitase a aparición do complemento pronominal sin preposición (véxase notas a 10.1 e 85.14). De calquera forma, no corpus existen contextos que xustifican ambas as posibilidades. Cfr., por exemplo, Per com’Amor leixa viver / mí (101.1-2) ou Pois min Amor non quer leixar (867.1) vs. e leix’a min pas[s]ar / as[s]i meu tempo (625.4) ou e leixad’a min dizer (591.9).
O sentido do texto solicita a mudanza punha > punhe (xa realizada nas edicións anteriores), porque o suxeito ten de ser eu, xa que estamos perante un caso do recorrente topos do inefábel, o que non se pode expresar con palabras: ‘nunca poderei describir ese mal por moito que viva e aínda que non faga outra cousa’.
A lección michaëliana senon ’n a mostra unha estraña decisión editorial se non é produto dun erro de imprenta.
A interpretación do período fica condicionada pola determinación do suxeito de faz saber (v. 26), que debe ser est’amor. Porén, habería aínda outras posibilidades interpretativas que levan consigo unha diferente puntuación:
E mia senhor non sabe qual
x’é esta coita que eu levei
por ela des que a amei,
ca non ést’antre nós igual:
est’amor non lhi faz saber
com’el é grave de sofrer,
e por aquesto me non val.
A interpretación destes versos en Michaëlis (ca non est’ antre nos igual / est’ amor, nen lhi faz saber / ...) obriga a editora xermano-portuguesa á emenda de non para nen, sen xustificación paleográfica nin interpretativa. A través dunha puntuación alternativa, est’amor continúa a ser o suxeito de éste (v. 25), mentres que amor é o suxeito de faz saber; deste xeito, pódese manter o texto transmitido polo manuscrito, con independencia de que a confusión de <o>/<e> é frecuente neste copista de B, tal como se pode comprobar na palabra rimante do v. 26.
This site uses third-party cookies for analytical purposes to help us track and monitor how users navigate the site (e.g. which pages they visit). Remember that if you accept third-party cookies, you should delete them from your browser options or from the system provided by the third party in question.
Click below to accept or to edit your cookie settings.