653 [= RM 115,8]

O meu amigo que mi dizia

Paai Soarez de Taveiroos

Notas

Texto

• 4-6

  Existen dúas posibilidades interpretativas para esta cobra: optamos por manter o paralelismo construtivo e, en consecuencia, considerar o Que inicial da estrofa como un pronome relativo que, seguido de muito, achega un ton intensificador-exclamativo a esta cobra e o fai equivalente ao relativo quanto.

  Contrariamente, en Cohen a puntuación indica como o relativo inicial sería unha conxunción concesiva, e mais un adverbio de cantidade:

            Que muito m’ el avia jurado

            que me non visse mais, “a Deus grado”,

             par Deus, do<nas, aqui é ja>

• 7

  A forma verbal visse mostra a utilización de pretérito de subxuntivo con valor de pospretérito. No corpus das cantigas profanas, existen casos similares:

  ca me jurou que nunca se ja de mí partisse (345.7).

  Ca preit’avia comigo,
  ergo se fosse coitado
  de morte, que se veesse 
  o máis cedo que podesse (711.r1);

  Vistes vós, amiga, meu amigo,
  que jurava que sempre fezesse
  todo por mí quanto lh’eu dissesse? (790.2);

  ca mi jurou que se non partisse
  d’aqui, e foi-se sen meu mandado (790.9);

  mais sei que, des i,
  tanto [so]fresse com’eu sofr’aqui: / ... (859.1);

  Assanhou-s’o meu amigo
  a mí porque non guisei
  como falasse comigo (1123.3).

  De calquera xeito, na literatura coeva rexístranse máis ocorrencias deste uso, por exemplo, na Crónica Troiana:

  Depoys que el rrey Leomedón achou seu sobriño morto, prometeu que nũca entrasse en Troya, se o nõ vĩgasse (...)  Sabede que, cõmoquer que era moyto ardido, en tal gisa foy desmayado que nõ soubo que fezesse, nẽ soubo de ssy tomar cõsello (Lorenzo 1985: 224-225).

  Tamén na Crónica Geral d’Espanha de 1344 se pode ver o mesmo uso:

  E, despois que lhe todo ouve dito, rogoulhe que a conselhasse como fezesse em tal coyta como esta (Cintra 1954: II, 306).

• 10

  A ausencia da vírgula no texto de Vallín, Cohen e Littera implicaría unha estrutura comparativa melhor ... ca que non encaixa sintacticamente no contexto pola presenza da negación.

• 10-11

  Obsérvese a presenza do dístico final, que recolle o refrán, dun modo similar ao que acontece na cantiga nº 654, tamén de Paai Soarez de Taveiroos, onde existe un dístico inicial. En todo o caso, obsérvese a anómala expresión da comparativa no v. 10.